3. islamda nəinki qadınlar üçün, həm də kişilər üçün geyim məhdudiyyəti nəzərdə tutulub. qadınlar üz və əlindən başqa bədəninin bütün hissələrini, kişilər isə ən azı beldən dizinə qədər olan hissələri örtməlidirlər. bu geyim formaları min dörd yüz ildir ki, insanların bir-biri ilə və ümumilikdə cəmiyyətlə münasibətini nizamlayır. bu geyim formalarına qoyulan tələblərin əsas mahiyyəti ondan ibarətdir ki, onlar digərlərin diqqətini özünə cəlb etməsin və insanda özünə qarşı ciddi münasibət yaratsın. ətrafdakı insanların hüquqlarına təcavüz etməsin. bəşəriyyət yaranandan bu günə qədər istənilən ölkədə, istənilən cəmiyyətdə insanların geyiminə rəsmi və ya qeyri-rəsmi məhdudiyyətlər qoyulub. belə məhdudiyyətlər özünü demokratik adlandıran istənilən ölkədə bu gün də mövcuddur.
əhalisinin əksər hissəsinin müsəlman olduğu iddia edildiyi azərbaycanda hicaba qadağanın qoyulması qəribə şəraitdə baş verdi. birincisi, bu qadağa heç bir qanunla və ya yazılı sərəncamla müşayiət olunmadı. misir mərdanov tərəfindən direktorlara şifahi formada verilən bir göstəriş. onlar da hicablı qızları məktəbə buraxmadılar.
pedaqoji nöqteyi-nəzərdən şagirdlərin vahid geyim formalarının müəyyənləşməsinin kökündə də məhz tədris prosesində diqqətin yayınmaması və yüksək keyfiyyətli tədrisin təmin edilməsi məqsədi durur. təhsil qanununun 14.10. maddəsi ilə müəyyən edilən geyim forması tədrisin əsas məqsədinə xidmət etməlidir. təhsil nazirinin istinad etdiyi bu maddədə baş örtüyünə məhdudiyyət qoyan heç bir ifadə yoxdur. belə ki, bu qanuna əsasən "bütün təhsil müəssisələrində təhsil alanların geyim formaları təhsil müəssisəsinin nizamnaməsi ilə müəyyən edilir".
islamdan az-çox xəbəri olan istənilən şəxs bilir ki, müəyyən yaş həddindən sonra qızların baş örtüyündən istifadə etməsi və ya islam adətinə uyğun geyim forması seçməsi onun hüquqlarının nəinki məhdudlaşdırılması, əksinə təmin edilməsidir. dini ayinlərə ardıcıl riayət etməyən, lakin özünü müsəlman adlandıran milyonlarla qadın var ki, baş örtüyündən istifadə etmir. lakin onların böyük əksəriyyəti, xüsusilə azərbaycan cəmiyyətində təsdiq edə bilərlər ki, belə geyimlərin istifadə edilməsi onların hüquqlarının kişilərlə müqayisədə məhdudlaşdırılması deyil.
hicaba qadağa qoyarkən dedikləri məşhur bir 'arqument' var. ''16-17 yaşına çatmamış qızlar müstəqil qərar verə bilməzlər''. aga, bizim məktəbdə 5-ci sinifdə oxuyan qızlar qışın o soyuğunda dərsə mini yubkada gəlirdilər. əgər o yaşda qız məqsədli şəkildə mini yubka geyinə bilirsə deməli sırf öz istəyi ilə hicab da geyinə bilər. hər nə isə.
azərbaycan hökuməti 1992-ci ildən bmt-nin uşaq hüquqları haqqında konvensiyasına qoşulub və icrasına dair öhdəliklər götürüb.
bmt-nin uşaq hüquqları haqqında konvensiyanın 14-cü maddəsi:
1. iştirakçı dövlətlər uşağın fikir, vicdan və din azadlığına hörmət bəsləyirlər.
2. iştirakçı dövlətlər valideynlərin və müvafiq hallarda qanuni qəyyumların uşağın hüququnun həyata keçirilməsində uşağa onun inkişaf etməkdə olan qabiliyyəti ilə uzlaşan metodlarla rəhbərlik etmək hüquqlarına və vəzifələrinə hörmət bəsləyirlər.
bmt-nin uşaq hüquqları haqqında konvensiyanın 29-cu maddəsində uşaqların təhsil siyasəti barəsində danışılır. uşaq hüquqları haqqında konvensiya maddə 29:
1.iştirakçı dövlətlər razılaşırlar ki, uşağın təhsili aşağıdakılara yönəldilməlidir:
c) uşağın valideynlərinə, onun mədəni özgünlüyünə, dilinə və dəyərlərinə, uşağın yaşadığı ölkənin və mənşəcə olduğu ölkənin milli dəyərlərinə, öz sivilizasiyasından fərqlənən sivilizasiyalara hörmətin tərbiyə edilməsinə;
dünyanın əksər ölkələrində, xüsusilə qərb ölkələrində, eləcə də türkiyə və azərbaycan kimi ölkələrdə hicablı qadınların işlə təminatında ciddi məhdudiyyətlər olduğu üçün inanclı qadınların əksər hissəsi hicabdan istifadə etmək imkanında deyillər. hicab qadınların hüququnu məhdudlaşdırmır, hicablı qadınların hüququnu hakimiyyət məhdudlaşdırır. işlə təminatda hicablı qadınlara məhdudiyyətlərin yaradılması, təhsil müəssisələrində onların sıxışdırılması artıq adi hüquq pozuntusu çərçivəsindən çıxıb, ciddi siyasi problemə çevrilib.
bütün bunlar bir daha sübut edir ki, müsəlman qadınların və qızların istifadə etdiyi hicab islam əxlaqının və dini inancın göstəricisidirsə, islam mədəniyyətinə düşmən kəsilən qüvvələr üçün siyasi və iqtisadi təzyiq vasitəsidir. hicaba qoyulan qadağa fundamental insan hüququnun pozulması kimi cəmiyyətin eyni hüquqlu vətəndaşlarının siyasi və iqtisadi sıxışdırılmasıdır.
azərbaycan üçün din məsələsinin aktuallaşması müəyyən maraqlara xidmət edir. hicablıların buraxılmaması qaşınmayan yerdən qan çıxarmağa bənzəyir. azərbaycanda hicablı gəzənlərin sayı o qədər də çox deyil. belə halda hicab qadağasında müəyyən maraqlar var.
azərbaycan höküməti demokratikləşmənin qarşısını almağa çalışır. göstərmək istəyir ki, biz dünyəviyik, sekulyarıq. bax, biz dindarların başını boş buraxsaq onlar hakimiyyəti ələ keçirə bilərlər. hakimiyyətə radikal qüvvələr gələ bilər. amma başa düşümürlər ki, belə qadağalar dindarların daha da radikallaşmasına səbəb olur.