1. tarixə fərqli prizmadan baxa bilmək üçün maraqlı bir detalı təqdim edirəm,
ənənəvi tarixdə adətən fransız inqilabı nümunəvi, əleyhdarları isə haqsız hesab olunurdu aşağıdakı parça isə bunun belə olmadığını göstərir


--sitat--

vandeya üsyanı (fr. guerre de vendée) — fransa burjua inqilabı dövründə yeni yaranmış respublika hakimiyyətinə qarşı baş vermiş ən mühüm silahlı hərəkat.
üsyanın zirvə nöqtəsi respublika təqvimi üzrə i illə (1793) iv ilin (1796) arasında olmuşdur. vandeya üsyanı fransanın qərbində göylər (respublika tərəfdarları) və ağlar (respublika əleyhdarları) arasında olan vətəndaş müharibəsinin ümumiləşdirilmiş adıdır.

marsel foşo 1950-ci illərin əvvəllərində yazırdı ki, üsyanın səbəbləri nə ruhanilərin vətəndaşlığa keçirilməsi, nə xvi lüdovikin edamında və nə də səfərbərlik elanında axtarmaq lazım deyil, bu səbəbləri ilk növbədə vandey əhalisinin kasıblığında axtarmaq lazımdır. inqilab baş ştatlarda 1789-cu ildə elan edildiyi kimi əhalinin ümidlərini doğrulda bilmədi, vandeya əhalisinin əksəriyyəti feodal mükəlləfiyyətlərin ləğvindən fayda götürə bilmədi, burada ən çox qazanan burjuaziya və tacirlər oldu. ənənəvi ukladın pozulması, ruhanilərlə bağlı keçirilən islahatlar bu işdə yalnız partlamağa hazır barıt çəlləyinin içinə düşən qığılcım zərrəciyi rolunu oynamışdı[

--sitat--