4. genetik materialı rna-dan ibarət olan bir virus.bu günlərdə virusun törətdiyi xəstəliklə bağlı world health organisation 4cü dərəcə siqnal verməli oldu (nəzərinizə çatdırım ki,maksimum 6cı dərəcədi,donuz qripində filan elə zad eləmişdilər).ölənlərin sayı bu günlərdə 2000ə yaxınlaşır və məsələn 12 avqust 2014 tarixində istanbul atatürk hava limanında virusun daşıyıcısı olan nigeriyalı vətəndaş aşkarlandı. virusun 5 əsas növü var.insan və insandan başqa digər primatlarda xəstəlik törədən virus qrip bənzəri simptomlara sahibdi,həmçinin ilk simptomları tropik xəstəliklər,malyariyaya oxşayır.2-21 gün ərzində başlayan bu simptomlar qanama,ishal,dəri töküntüləri,qızdırma,başağrısı,qarın,əzələ,oynaq ağrıları,qusma ilə müşaiyət olunur.hərdən nəfəs daralması,sinə ağrısı,udquna bilməmə kimi göstəriciləri də ola bilir.qanama dövründə gözlər qızarır,qanlı qusma görülə bilir.ilk dəfə 1976cı ildə ortaya çıxan virusa 2013cü ilə qədər 1000 nəfər yoluxmuşdu və müalicəsi,peyvəndi də olmadığı üçün ölmüşdülər.virusun adı da kongo çayının bir qolu olan bir çaydan gələn çaydan gəlir,bu da kongo demokratik respublikasının ərazisini zad eliyir.yeni qvineyanın bu sahədə baş doktoru ilə bağlı ardı-arası kəsilməyən xəbərlərini oxuyanlar bilir ki,bundan sonra xəstəlik epidemiyaya dönüşmə yolunu almağa gedir,sierre-leone,liberiyaya,nigeriyaya yayılır.ölülər israrsız şəkildə dekontaminasiyanı sağlamaq məqsədilə yandırılırlar,çünki xəstəlik ölülərlə belə yayıla bilir,belə ki,xəstəliyə düçar olmuş xəstə və ölülərin qanı və hər hansı bir ifrazatı (tər,sidik,vaginal axıntı və s.) ilə kontaktda olan kimi boom.xəstəliyin diaqnozu pcr və elisa metodları ilə mümkündü,bu da adətən öləndən sonra bəlli olur.hələ virus antigenlərinə qarşı antikorların ortaya çıxarılma metodları çox gec olur.ona görə tək çarə demək olar ki,qalır elektron mikroskopa və simptomlara,elektron mikroskop da ki,var axı yaşamaq üçün mübarizəsini ancaq apara bilən qarnı kürəyinə yapışan camaatda.diaqnoz qoyulsa da,hətta qarışdırıla bilir marburg virusunun xəstəliyi kimi xəstəliklərlə.həm də,onsuz da xəstəliyə qarşı edəcəyimiz çox bir şey yoxdu,mortalitesi-öldürücülüyü 90 faizə yaxındı,möcüzə əsəri qurtulmaq olar.normalda gigiyenik qaydalara əməl eləsək və xəstələrlə münasibətdə olmasaq yetərlidi,amma məsələ onlar arasında bu xəstəliyin necə yayılmasından gedirsə,bu mındarlar meyvə yeyən yarasa növlərindən tutmuş primat qardaşlarına qədər yedikləri üçün yoluxurlar.xəstəliyin keçməsində buğumayaqlıların,xüsusilə cücülərin də rezervuar olaraq rolları az olmur.ümumiyyətlə xəstəlik epidemiya şəklini alandan sonra bu yetimlər nə qədər dil tökdülər ki,bəs kömək eliyin bizə,ölürük,dava-dərman üçün araşdırma,birşeylər eliyin,abş qadasınaldığım xəstəliyin bizə dəxli yoxdu deyib üz çevirdi.indi xəstəliyin yayılmağını gözləyək.