2. --spoiler--

qababağ məsələsinin həllində unikal fürsət pəncərəsi açılıb

rusiya nə qədər çalışsa da, ukrayna müharibəsində tərəf olduğunu gizlədə bilmədi, rəsmi kiyevin “dnr” və “lnr” kimi qondarma qurumlarla vuruşduğunu, məhz onların tərəf müqabili olmağı fikrini qəbul etdirə bilmədi. artıq bütün dünya rusiyanı ukrayna müharibəsində tərəf kimi tanıyır, danışıqlar məhz kremllə aparılır. 11 fevralda minsk şəhərində “normand formatı” adlı çərçivədə almaniya-fransa-ukrayna-rusiya danışıqları olacaq, həm putinin, həm də poraşenkonun iştirakı gözlənilir, merkel və olland da danışıqlar masasında olacaq, yəni, ukraynada müharibəni məhz rusiya apardığı artıq rəsmiləşdirilir, bu ukraynanın və qərbin böyük diplomartik uğurudur. belə bir təsbit bizim üçün də yaxşı fürsətlər açır, qababağ məsələsinin həllində müəyyən irəliləyiş ola bilər.

azərbaycan prezidentinin son münxen çıxışını diqqətlə izlədim, açığı, çox bəyəndim, onun ukrayna münaqişəsi, krımın işğalı ilə qarabağ məsələsinin identik olduğu, eyni köklü olduğu fikri çox düzgün fikirdir. krımda, donbasda məhz digər dövlətin dəstəklədiyi separatizm hərəkatı olduğunu vurğulaması doğru addımdır. ermənistan tərəfinin verdiyi suala da yaxşı cavab verdi. amma, davamı gəlməlidir, dəqiq işlənilmiş taktiki və strateji addımlar ardıcıl olaraq atılmalıdır: 1) prezidentin bundan 10 gün öncəki səfərində merkel çox doğru vurğuladı ki, qarabağ münaqişəsinin tərəfləri həm ermənistandır, həm də rusiya, faktiki olaraq, merkel bizə gözəl “pas” verib, bundan istifadə etmək lazımdır, 2) bütün dünyaya təbliğat qurmalı, ardıcıl addımlarla sübut etməliyik ki, rusiyanın cənubi qafqazda “lnr”-i və “dnr”-i – ermənistan respublikasıdır, qarabağ münaqişəsinin birbaşa tərəfi nəhz rusiyadır, məhz rusiyanın köməyi iə torpaqlarımız işğal olunub, bu gün də işğalda saxlanılır, 3) münaqişənin beynəlxalq tanımına düzəliş etmək lazımdır, nədənsə, bütün beynəlxalq xəbərlərdə, bizim daxili xəbər məkanımızda münaqişə, “ermənistan, azərbaycan, dağlıq qababağ”, münaqişəsi kimi keçir, buna son vermək lazımdır, “rusiya-ermənistan cütlüyü – azərbaycan”, münaqişəsi kimi tanıtım etmək lazımdır, 4) dağlıq qarabağda yaşayan azərbaycanlılarla (bu vətəndaşlıq tanımıdır, orada yaşayan erməni əsilli vətəndaşlar – azərbaycanlılardır) xarici işlər nazirliyi deyil də, daxili işlər, ədliyyə, maliyyə, sosial müdafiə nazirliklərinin nümayəndələrindən ibarət komissiya, qurum danışıqlar aparmalıdırlar. bizim daxili işimiz olan bu məslədə xin öndə ola bilməz, heç bir ölkə öz ərazisində, öz vətəndaşları ilə xin vasitəsi ilə danışmaz, 5) yaranacaq yeni komissiya, qarabağda erməni-rus separatizmi və terrorçuların illərdir əsirinə çevrilmiş erməni əsilli azərbaycanlılarla birbaşa danışıqlara başlamalı, onları bu əsarətdən xilas yollarını müzakirə etməlidir.

bir sözlə, unkal, tarixi şans yaranıb, indiki dünyada olan siyasi konyukturadan düzgün, ağılla istifadə etməklə, danışıqlarda ciddi üstünlük qazanmaq, rusiyanı münaqişə tərəfi kimi tanıtmaq imkanı yaranıb. ümid edirəm ki, bu tarixi şansdan hökumət və cəmiyyət istifadə edəcək, çünki, bu məslə yeganə məsələdir ki, burada iqtidar-müxalifət anlayışı yoxdur, dövlət, dövlətçilik, ərazi bütövlüyümüz, torpaqlarımızın qayıtması yanaşması var, və belə də olmalıdır. hər şey prezidentin və hökumətin atacağı addımlardan asılıdır, bu tarixi fürsəti qaçırmamaq üçün siyasi təşkilatlar da kömək ola bilər, bunun üçün isə, ilk növbədə daxilldə normal müzakirə mühiti, gərginliyin azalması lazımdır, bir sözlə, daxili açılım, sonra da beynəlxalq aləmdə yekdil mövqe, başqa rasional çıxış yolu yoxdur. bu fürsət də qaçsa, tarix heç vaxt indiki hakimiyyəti bağışlamayacaq...

--spoiler--
(bax: natiq cəfərli)