" kördüğüm"
(youtube: 
)
)" sessiz gemi"
(youtube: )
)"sessiz gemi" mahnısının tarixçəsini keçənlərdə bir saytda oxudum. səhv etmirəmsə, fotonsintez saytı idi.
Nazım Hikmətin anası Cəlilə Hikmət və Yəhya Kemal arasında gizli bir sevda cücərməyə başlayır. Cəlilə xanım həyat yoldaşı ilə tezliklə boşanmaqla nəticələnən ailə münaqişələri yaşayır, digər tərəfdə Yəhya Kamal Nazim Hikmətə şeir dərsləri verməyə gəlir evlərinə.
Bu gizli sevgi hekayəsi haqqında gəzən söz-söhbətlər Nazim Hikmətin də qulağına çatır və bir dəfə “Müəllim olaraq girdiyiniz bu evə atam olaraq girməyə haqqınız yoxdur…” yazılan kağızı müəllimin cibinə qoyur. Artıq boşanmış Cəlilə xanım evlənmək istəyirdi, amma Yahya Kamal isə sevirdi, qısqanırdı..
Yazılarında bir-birlərini dəli kimi sevdiklərini göstərsələr də, evlilik baş tutmadı heç vaxt. Yəhya Kamal evlilikdən uzaq gəzməli oldu həmişə(Nazim Hikmət və kağızı, ətrafdakılar).
illər keçdi. Nazim Hikmət sosialist olmuşdu. Həbsxanalarda günlər sayırdı, anası Cəlilə xanım artıq qocalmışdı, bundan əlavə görmə qabiliyyətini itirmişdi. Oğlunun həbsdən azad edilməsi üçün Galata körpüsündə açlıq aksiyası keçirirdi o görməyən gözləri ilə ana ruhu… Bir təsadüfün və ya hikmətin təcəssümü kimi Yəhya Kamal böyük sevdasını körpüdən keçərkən görür… Ama yaxınlaşmır…
Bir vaxtlar “Müəllim olaraq girdiyiniz bu evə atam olaraq girməyinizi istəmirəm” deyən Nazım Hikmətin azad edilməsi üçün kor gözləri ilə açlıq aksiyası keçirən Cəliləyə dəstək imzası imzalamadı… Uzaqlaşdı…
***
Ölməzdən əvvəl Yəhya Kamalın sənədləri içində qurumuş iki yarpaq da olan bir zərf var idi və yazılmışdı:
“Bu zərfin içindəki xatirə, 19 avqust 1930-cu ildə Sirkeci vağzalında gecə saat 10-da sağollaşdığım əziz bir qadının sinəsindəki çiçəkdən… Qoparıb verdiyi bu iki yarpağı daima saxlayacağam…” Cəlilə, böyük ehtimalla, bu sevdanın mümkünsüzlüyünü başa düşdüyü gecə Parisə gedərkən, Sirkeci vağzalında Yəhya Kamala vermişdi o yarpaqları.
Səssiz gəmi həmin səssiz gəmi idi.
Həmişə Yəhya Kamalın “Səssiz Gəmi”si “ölümə yazılan bir şeir” kimi qəbul edilir… “Oysa demir alıp bu limandan kalkan gemi… Sallanmaz o kalkışta ne mendil ne de bir kol” misraları… Yəhya Kamalın çarəsizliyini hekayə edirdi.
Şeirdə hekayə edilən ölüm idi, sevginin ölümü…