1. e.ə 3cü minilliyin ikinci yarısında urmiya gölündən qərbdə və cənub-qrərbdə kuti dövlət qurumu yaranmışdır.e.ə 22ci əsrin əvvələrində kutilərin hökmdarı mesopotamiyaya hücum edərək akkad dövlətini süquta uğratdı.kuti hökmdarlarının şərəfinə yazılmış qısa mətnli kitabələr akkad dilində idi. kutilərin mesopotamiyada 100 ilə yaxın davam edən hakimiyyəti dövründə şəhərlərarası toqquşmalara son qoyuldu və ticarət yollarında əmin amanlıq yarandı.kutilər və onların hökmdarları türk mənşəli idilər. e.ə 22ci sərin sonlarında mesopotamiyada axırıncı kuti hökmdarı tirikana qarşı qiyam baş verdi . bebləliklə mesopotamiyada kutilərin ağalığına son qoyuldu. e.ə 3cü minilliyin sonunda kuti dövlət qurumu süqut etdi.