1. ölkə iqtisadiyyatının effektivliyinin xammal ixracının artımı səbəbindən enməsidir. yəni bir ölkə iqtisadiyyatında bir sektorun sürətli inkişafı qarşısında digər sektorların inkişafdan qalması və çökməsi ola bilər.

xüsusi mənada isə sadəcə təbii qaynaqlara əsaslanan enerji sənaye sahələrinin surətli böyüməsi və bu sektorun aşırı istifadəsinin gətirdiyi iqtisadi durumun,digər sənayelərin sağlam inkişafını əngəlləməsidir.

1960-cı illərdə şimal dənizi təbii qaz yataqlarının kəşfindən sonra hollandiyada ortaya çıxdığından belə adlandırılmışdır.hollandiya sindromu ingiltərə,norveç,meksika,nigeriya kimi ölkələrdə enerji istehsalı,kolumbiyada qəhvə istehsalı,fil dişi sahillərində qəhvə,kakao vəmeşə istehsalı məhsulları,zambiya və zairedə isə dəmir filizi istehsalı ilə əlaqədar olaraq yaşamışdır.

1970-ci ildə ixrac məhsullarından gələn gəlir ölkəyə əcnəbi valyuta axını yaradır və milli valyutanın güclənməsinə səbəb olur. bundan əlavə, əhalinin gəlirinin artması məhsul və xidmətlərə olan tələbatı artırır ki, bu da qiymətlərin artmasına və idxal həcminin artırılmasına gətirib çıxarır. xarici məhsullar əhali üçün yerli məhsullardan daha əlçatan idilər. yerli sənaye həm ölkədaxili, həm də məhsulların ixracında problemlər yaşamağa başlayır. bu da öz növbəsində sənaye sektorunda işsizlik səviyyəsinin artmasına gətirib çıxarır. nəticədə emal sənayesində güclü artım fonunda əhali və qaz emalı ilə məşğul olmayan biznesin vəziyyəti pisləşirdi.

“hollandiya xəstəliyinin” iqtisadi modeli 1982-ci ildə alman əsilli avstraliyalı iqtisadçı varner maks korden və onun irlandiyalı kolleqası piter niri tərəfindən yaradılıb. bu modelə əsasən iqtisadiyyat üç sahəyə bölünür: qeyri-ticari məhsul və xidmətlər, daha doğrusu ölkələr arasında bölünməyən məhsul və xidmətlər; ticarət edilən məhsulların sürətli artımı; ticarət edilən məhsulların inkişaf etməyən sektoru.

“hollandiya xəstəliyi”-nin nəticəsi olaraq emal edilən sahənin və xidmət sahəsinin sürətli inkişafı və yaxud yenidən istehsal sektorunda enmələr özünü göstərir. bu effekt milli valyutanın real məzənnəsinin artması və qiymətlərin qalxması ilə güclənir. “hollandiya xəstəliyi”-nin uzun müddət davam etməsi halında istehsal sənayesi dünya bazarındakı rəqabət qabiliyyətini itirir. son nəticədə isə, xammal bitdikdə və yaxud xammal dəyəri endikdə ölkə çətin iqtisadi vəziyyət ilə üzləşir.