1. cəlil məmmədquluzadənin ölməz əsərlərindən sadəcə biri.
dram janrında yazılmış bu əsərdə 3 qardaşın timsalında keçən əsrin əvvəllərində azərbaycanın təhsilli təbəqəsinin hansı istiqamətə yönəlməsi problemləri tənqid olunur.
əsərin ilk səhifəsindən alıntı:


--sitat--


1) r ü s t ә m b ә y--rus intelligenti libasında: yәni pidjak, jilet, nişastalı yaxalı köynәk, boğazında qalstuk, nişastalanmış ağ qolları. rus darülfünununda elm tәhsil elәmiş vә rus tәrbiyәsi tәrәfdarı. hərәkәti ağır vә tәmkinli. başı açıq, hәmişә gözlәri eynәkli (çeşmәk). 40 yaşında.

2) m i r z ә m ә h ә m m ә d ә l i--iran ürәfası libasında, yәni uca iran börkü, uzun iran arxalığı, üstündәn qurşaq, arxalığın üstündәn uzun irani çuxa (geymә), gen şalvar, ağ corab. başmaqlarını qapının ağzında çıxardıb yerdә diz üstә oturur. hәmişә әlindә tәsbeh vә gözündә eynәk. acıqlı vә gülmәyәn. iran tәrbiyәsi tәrәfdarı. 35 yaşında.

3) s ә m ә d v a h i d--istanbulda әdәbiyyat dәrsi almış. başında qırmızı fәs, әynindә pidcak, jilet, ağ yaxalı köynәk vә qalstuk, gözlәrindә eynәk. tәmkinli vә sakit. osmanlı tәrbiyәsi tәrәfdarı. 30 yaşında.


--sitat--


mirzə cəlil əsərdə bu 3 qardaşı özləri də fərqində olmadan daim təhsil aldıqları ölkənin nümayəndəsi və təbliğatçısı rolunda çıxış etməklə ana dilindən, öz mədəniyyətindən uzaqlaşmalarını və bu zaman öz aralarında baş verən toqquşmaları ustalıqla əks etdirmişdir.

günümüzə qayıtsaq aradan 100 il də ötsə mirzə cəlilin ölkəsində dəyişən bir şey yoxdur. elə bu entry'nin yazılma səbəbi də hər sözlüyə girəndə anamın kitabını xatırlamam oldu. çox uzağa getməyək eləcə türkcənin azərbaycan dilinə ziyan vurması və 26 noyabr 2015 nardaranda silahlı insident başlıqlarından 4-5 entry oxuyan kimi mirzə cəlilə rəhmət oxuyur adam. əslində dəyişiklik yoxdur demək tam olaraq düz olmazdı. dəyişiklik ondadır ki daha mirzə cəlil miqyasında adamlar yetişmir birdə ki nardarandakı hadisə haqqında olan başlıqda nəinki rus türk iran hətta orta dünya yönümlü entry'ə rast gəlmək mümkündür. #188746