1. ölüm haqqında heç nə bilmirik. ayrıca ölüm bir aktyorun yaşamadan, oynayacağı ən çətin roldur. ölümü iki halda başa düşürük. ona yaxınlaşdığımız vaxt (bəlkə də ölümün bizə yaxınlaşdığı vaxt) və yaxınlarımızın ölümü.

sudan çəkinmirdim, amma üzməyi üç ilə öyrənmişəm. üzməyi öyrəndiyim vaxt on iki yaşım var idi. doqquz yaşımdan on iki yaşıma qədər dəfələrlə çalışsam da, alınmırdı. on iki - on beş yaş aralığında üzgüçülüklə məşğul oldum. klassik texnikalarla üzürdüm. dənizi o qədər sevməsəm də, çox az halda çimməyə gedirdim. iki il əvvəl isə dəniz vaistəsiylə ölümə yaxınlaşdım.
dünyada ən ağrı verici iki hal var: yanaraq ölmək və hamiləlik sancıları. ən ağırı isə hamilə qadının sancılarıyla yanmasıdır. nə isə. insan doğulmasını seçə bilmir. ən azından ölümünü özü seçməlidir deyə fikirləşirəm. suda boğularaq, nəfəs çatışmamazlığından ölmək ən absurd və qarşılaşmaq istəmədiyim ölümdür. dənizləri sevmədiyimi demişdim. xəzəri də sevmirəm. amma bir ara getdik və girdim. coğrafi dalğalar haqqında tutarlı heç nə bilməsəm də, xəzərin torpağı göt və baş hissəsini ciddi formada qarışdırır. normal şərtlər altında giriş hissəsi dayaz olmalıdırsa, bəzi ərazilərdə bu həddindən artıq dərindir. ortalarda dayazlaşma başlayır. sonra ki periyod isə yenə dərinlik.
bizim getdiyimiz yerdə fhn-nin müxtəlif rənglərlə işarələndirdiyi şarlar yox idi. hava biraz küləkli və ölmək üçün maraqlı gün sayılmırdı.
dostumla üzməyə başladıq. giriş hissəsindən biraz ayaqla gedə bilərdim, amma üzdüm. dostum artıq ortaya çatmış, əlləriylə tipik hərəkətlər edərək, məni ora çağırırdı. üzdüm. sonra qollarım boşalmağa başladı, ayaqlarım taqətdən düşdü. suyun üstündə dayanacaq qədər gücüm qalmamışdı. gözümü açıb məsafəyə baxdım, məsafə kiçik idi. ayağımı atdım, yerə dəymədi. ağzıma gedən su, taqədsiz bədən və dənizin ortasında panika yaşamağa başladım. qışqırmaq istədikcə su ağzıma doldu. dincəlməyə ehtiyacım var idi, amma bura qədər imiş deyə fikirləşdim. dostum mənə çatıb qollarımdan tutdu. bədənimin və suyun ağırlığı onu da aşağı çəkirdi. iki ölümə birdən səbəb olmaq üçün yenə idela gün deyildi...
bilmirəm. ayağımı yerə atdığım vaxt torpağın (dənizin ortası) üstündəydim. bilmirəm necə oldu. ikimiz də bir birimizə baxdıq. taqədsiz halda, yenidən yaşayırdım. o dənizin ortasında indiyə kimi ölüm haqqında dediklərimi fikirləşdim. hamısı absurd idi. sıfır. heç nə ifadə etmirdilər. boğularaq ölməkdən çəkinən birinin, belə tragedik ölümünü özüm üçün fikirləşməmişdim. ondan sonra dənizlərə qarşı kiçik fobiyalarım yarandı. böyük ehtimalla artıq dənizdə çimməyəcəm. çünkü bəzən o halı, nəfəs darlığını, taqədsizliyi fikirləşdikcə, pis oluram. oturduğum yerdə boğulmağa başlayıram.

ona görə də ölüm haqqında heç nə bilmirik.