1. təlimin prinsiplərindən biri.
biliklərə yiyələnmə, əsasən, şüurlu fəaliyyətin nəticəsidir.
bu prinsip təlimdə şagirdlərin fəal rolunu, fakt və hadisələrə şüurlu münasibətini əks etdirir.
təlimin şüurluluq və fəallıq prinsipi yalnızca bilikləri qavramaq və yadda saxlamaqla kifayətlənmir, həmçinin şagirdləri müstəqil şəkildə biliklər qazanmağa və fakt və hadisələrin təhlilinə və ümumiləşdirilməsinə yönləndirir.