1. bir-birinə nəzərən sabit dayanan və ya sabit sürətlə düz xətli hərəkət edən koordinat sistemlərinə deyilir. məsələn sabit sürətlə gedən avtomobildəki bir müşahidəçinin koordinat sistemi, dayanacaqda dayanan müşahidəçinin koordinat sistemi ilə inersialdır. diqqətinizə çatdırım ki, avtomobil əgər dönərsə, və ya hərəkət istiqamətini başqa yolla dəyişərsə artıq sistemlər inersial olmaqdan çıxırlar. inersial sistemlərin tanımı sadədir, onların fizikadakı mənaları da çox dərindir, ancaq təəssüf ki, təbiətdə qarşımıza az çıxırlar. inersial sistemlərin həmin bəhs etdiyim dərin fiziki mənası, relyativistik olmayan sürətlərdə təbiət qanunlarının inersial sistemlərdə eyni cür işləməsidir. yəni avtomobilə təsir edən cazibə qüvvəsi, dayanacaqda dayanan adama da eyni cür təsir edir. başqa vaxtı inersial olmayan sistemlərdə və relyativistik sürətlərdə bu qanunauyğunluğun baş vermədiyini izah etməyə çalışacam.
(bax: koordinat transformasiyası)
(bax: qaliley transformasiyası)
(bax: xüsusi nisbilik nəzəriyyəsi)
(bax: lorens transformasiyası)
(bax: ümumi nisbilik nəzəriyyəsi)
* bax`ları iki gün ərzində dolduracam.