1. portuqal dilindən tərcümədə (xüsusi qeyd: braziliya portuqalcasında) “barmaqları sevgilinin saçları arasında, sanki onun saçlarını darayırmış kimi keçirerek gezdirmək"menasına gelen, başqa dillerde qarşılığı olmadığı üçün yene ve yeni bir tercüme olunmayan söz...bir meqamı qeyd etmek istəyirəm, kontinental portuqal dili (portuqaliyada istifadə olunan dil) və braziliyada (afrika ölkələri də həmçinin) istifadə olunan dil arasında bir çox fərqliliklər mövcuddur...braziliya portuqalcası, portuqalların istilasından öncə, aborigenlərin istifadə etdiyi “tupi-guarani” dili, afrikalı qulların işlətdiyi müxtəlif afrika dillərindən, sonralar fransız, alman və digər avropalı mühacirlərin dillərindən olduqca çox söz alış-verişinə məruz qalmış və dil olaraq öz canlılığını sürdürmüşdür...
entrydə bəhs edilən cafuné sözü də məhz afrika mənşəli sözdür... əminəm ki, bir çoxunuz (çoxumuz) həyatımızın bir məqamında bu hərəkəti etmişik, etməyə cəhd etmişik və ya etməyi xəyal etmişik...lakin onun ifadəsini, dil (langue) səviyyəsindən söz (parole) səviyyəsinə olan transferini reallaşdıra bilməmişik... bayaq da qeyd etdiyim kimi, bir çox dildə o sözün “coinage”i olmamasından ötürü... dilin reallığı, xarici aləmi və duyğularımızı ifadə etməkdə yetərsizliyi (yetərliliyi) haqqında dil fəlsəfəsində bir çox fikirlər səslənmişdir...locke’dan hume’a, heidegger’dən wittgenstein’ə qədər bir çox filosofun ontolojik, fenomenolojik, hermenevtik və.s yanaşmasına mövzu olmuşdur dil...lakin mən dilin ifadə yetərsizliyi fikrinə qatılmadığımı qeyd etmək istəyirəm... dünya üzərində 7000-dən çox irili xırdalı, ölü və canlı dillərin olduğunu hesab edərsək, insan təcrübəsinin, duyğu və davranışlarının hər bir aspektinin dilə transfer olduğunu hipotetik də olsa doğruluğunu zənn edə bilərik...qloballaşmanın gətirdiyi müsbət yönlərdən biri də dillər (eləcə də mədəniyyətlər) arasında olan bənzərliklərin və fərqliliklərin daha dərindən və yaxından öyrənilməsi üçün şərait yaranmasıdır...nəticə etibarilə, “babil mifi” və bu mifin artıq mifdən reallığa doğru keçişini görə bilirik...benjaminin “ortaq və saf dil” arayışının esperanto (esperar- portuqal dilində ümid etmək) olaraq praktikaya keçməsi kimi...
sözün etiologiyası, semantikası və etimologiyası haqqında məlumat verdikdən sonra, bir qədər sözün daşıdığı emosional ton və obertonlar haqqında... duyğu daşıyıcısı olan saçların və duyğu orqanlarımızdan biri olan əllərimiz (dəri) ilə stimullaşdırılması...kimlik (cinsiyyət) daşıyıcısı olan saçlar və bədən dilimizin funksiyonal icraedicisi olan əllər...gözəllik meyarı olan saçlar, güc və dexterity xüsusiyyətli əllərin xəlitəsindən doğan elektrik axımı, atomik reaksiya, kimyəvi sekresiya və nəticədə ortaya çıxan sevgi və ülfət nümayişi...