1. islamdakı əhsənül xaliqin anlayışına maraqlı dərəcədə uyğun gələn, anqlikan keşişi tərəfindən irəli sürülmüş bir ifadədir

"1802 ilində ingilis anqlikan din adamı william paley tərəfindən ortaya atılmışdır. paley, "yerdə bir cib saatı tapsanız, daha öncə heç vaxt belə bir şey görməmiş olsanız belə onun zəkalı bir varlıq tərəfindən düzəldildiyini dərhal anlayardınız" demişdir. paley, eyni şeyin təbiət üçün də keçərli olacağını düşünürdü. " (c)

əslində qədim yunan filosoflarından da bu mövzuda fikir bildirənlər olmuşdu

sokrat “plânlı yaradılış” haqqında “buna heyran qalmamak mümkünmü? yeməklərin yolçuluğa başladığı ağzımız, gözlərə və buruna xüsusilə yaxın yerləşmişdir. beləcə qidalanmağa uygun olmayan şeylərin ağıza atılması əngəllənmiş olur! və sən aristodemus, bu parçaların ardıcıllığının bir təsadüf əsəri olmayıb, gizli və ağıllı bir tasarımın zəkası olduğundan hələ də şübhədəmisən? * barrow, j.d. & ipler, f. j. the anthropic cosmological principle, oxoford university press, new york, 1986, s. 36


(baxma: intelligent design)