5. mən azərbaycanda geniş yayılmış 1 istiqamət haqqında yazacam.
övladı aşırı sahiblənmə, əzizləmək adı altında gələcək həyatının poxunu çıxartmaq. bu vəziyyət körpə doğulanda başlayır və 3-4 yaşına kimi hər şeyi hazır əldə etmə alışqanlığı yaranır. valideynlər isə hələ uşaqdı biraz böyüsün sonra öyrənər prisnipi ilə illərlə bu xəstəliyi davam etdirir. nəticədə uşaqlarda mübarizə aparmaq nəyisə əldə etmək üçün həvəs və ruh olmur. bir ömür valideyn hərşeyini hazırlayıb verib.
almaniyada təhsil alan bir nəfərin danişdiğı bir hadisə:
‘professoumla görüşməyə evinə getmişdim və evdə divana çıxmağa çalışan 1 yaşlarında bir uşaq var idi. orada olduğum 20 dəq ərzində divana çıxmağa cəhd edirdi amma alınmırdı, yıxılırdı durub birdə cəhd edirdi alınmayanda əsəbləşib ağlayır sonra durub yenə davam edirdi. bunu görən mən uşağı qucağıma laraq divanın üstünə qoydum. görən professorum əsəbləşdi və mənə başa saldı ki, o uşaq indi hər dəfə divana çıxmaq istəyəndə ağlayacaq və kiminsə ona kömək etməsini gözləyəcək. indiki halda isə o bir neçə cəhddən sonra özü divana çıxmağı öyrənəcəkdi’. almanlar uşağı doğulandan şəxs kimi formalaşması yolunda çalışırlar, ən kiçik detalı belə düşünürlər.
indi də şerif’in bir tespitinə baxaq.
‘xüsusən diqqət edin otellərdə alman və türk ailələrə. türk ailə açıq büfedə uşağın əvəzinə yeməyi seçər, boşqabı özü götürər, oturdar masaya, yedirər hətta yeməkdən sonra ağzını silib göndərər. bu fəaliyyət 15, 20, 35 yaşlarında da eyni qalar, ən kiçik bir problemdə belə ailənin üstünə qaçar uşaq. lakin 4-5 yaşında alman alar boşqabını seçər yeyeəcəyini və oturub üstünü çirkləndirsə də təkbaşına yeməyini yeyər’
bəlkə də yanlış düşünürəm amma türk köklü xalqların ‘aile bağı, aile sevgisi’ falan dediyi şey elə burdan qaynaqlanır, müstəqil yaşaya bilməməkdən, mübarizə ruhunun olmamasından, hər yaşda ana-ata axtarışından. bu yazdıqlarım yanlış anlaşılmasın, məsələ ailə ilə olan mənəvi münasibətdən getmir.