+17 əjdaha
8. bekon ingiltərədə, varlı zadəgan ailəsində doğulmuş, gənc yaşlarından başlayaraq təbiətşünaslıqla, məntiq, siyasət və fəlsəfəylə maraqlanmışdır. kembric universitetində oxuyarkən elmlərrin öyrənilməlilməsinə sxolastik yanaşma və təhlili bekonu qane etmirdi. təbiət elmlərinin öyrənilməsində buraxılan səhvlərə toxunan bekon, təbiətə yanaşmada ilk öncə təbiətin özündən başlamağın, onu öyrənib tədqiq etməyin labüdlüyünü qeyd edirdi. təbiət elmlərini şərh edərkən, təbiət haqqında konkret və dəqiq bilikləra sahib olmaq lazımdır. bekon bir müddət fransafa yaşamış, atasının ölümündən sonra londona geri dönərək, onun ticarət işlərini davam etdirirmişdir. artıq zadəganlar arasında xüsusi nufuz qazanan bekon ciddi elmi diskussiyalarda iştirak edir və siyasətlə daha yaxından maraqlanır. siyasətə olan xüsusi marağı onu siyasi xadim kimi məşhurlaşdırır. çox keçmir ki, lord rütbəsi alan bekon bir müddət sonra lord-kansler vəzifəsinə yüksəlir. lakin bu o qədər də uğurlu alınmır, haqqında rüşvətxorluğa görə cinayət işi başlanır və vəzifəsindən uzaqlaşdırılır. buna baxmayaraq, bəraət alan bekon bir daha siyasətə qayıtmır və yaradıcılığını tamamilə məntiq və fəlsəfə sahəsinə istiqamətləndirir. bekon materialist idi. həmçinin də emprizmin və tədqiqat metodu olan eksperimentin banisi hesab olunur. engels və marks onu eksperimentləşdirici elmin banisi hesab edirdilər. onlar qeyd edirdi ki, ola bilsin bekon materializm sadəlövh və bəsitfir,lakin buna baxmayaraq yeni dövr fəlsəfəasi üçün çox şey demək idi. o, materialist kimi hər bir obyektin, əşyanın atomlardan təşkil olunduğunu qeyd edirdi. atomlar ən kiçik hissəciklər olup, müəyyən materiaya, formaya malikdirlər. bekon təbiət elmlərinə dair çoxlu dəyərli əsərlərin müəllifidir. təbiətin öyrənilməsində induktiv və deduktiv metodlara istinad edirdi. cəmiyyətə dair baxışları onun "yeni atlantida" və "henrixin tarixi" əsərində üzə çıxır ki, bekon ilk əsərində utopik cəmiyyət və quruluş yaratmağa çalışaraq, cəmiyyətin rifaha çatmasında və inkişafında elmin rolunu şişirdirdi. ikinci əsərində isə ingiltərə ictimai quruluşuna toxunan filosof henrixin hakimiyyəti vaxti üzə çıxan nöqsanları qeyd edir, onların aradan qaldırılması üçün mexaniki materialismin rolunu qeyd edirdi. qeyd etmək lazımdır ki, bekon teist idi və yaradıcı qüvvə kimi tanrının mövcudluğunu qəbul edirdi. o, "ikili həqiqət" konsepsiyasını qəbul edir və deyirfi ki, 2 cür həqiqət var : 1. dini həqiqət. 2. fəlsəfi həqiqət. dini həqiqət tanrı haqqında olan həqiqətdir, fəlsəfi həqiqət isə dərk olunmuş, idrak süzgəcindən keçirilmiş həqiqətdir. bəzi hallarda, və demək olar ki əksər hallarda dini həqiqət fəlsəfi həqiqət tərəfindən məhdudlaşdırılır. ruh haqqında da danışan bekon burada hissi (cismani ruh) və ağlasığmaz (tanrı tərəfindən verilən ruh) ruhu qeyd edirdi.bekon idrak sahəsində müstəsna xidmətlər göstərmişdir o, dərketmədə hissi idrakın rolunu xüsusilə fərqləndirirdi. və deyirdi ki, təcrübi idrakla hər şeyi dərk etmək olar. elə bir obyekt yoxdurki onu öyrənərkən, əvvəlcə hisslərimizdən keçməsin. frensis bekon insanın dərk etmə prosesində 4 cür yanılmanı göstərirdi. bunlar bekon kabusları da adlanır. : 1. cins, 2.mağara, 3.teatr, 4. bazar yanılmaları. cins yanılmaları insan təbiətindədir bəzən anadangəlmə olur. bu yanılma ona görə yaranır ki, insan öz təbiətiylə şeylərin təbiətini qarışdırır. mağara yanılması fərdin öz yanılmasıdır. insanlar müəyyən yuvalarda yaşayır və fərdi keyfiyyətlərinə görə fərqlənirlər. bir kitabi müxtəlif fərdlər oxuyur, müxtəlif cür təhlil edirlər. bazar yanılmaları isə insanların ünsiyyət prosesində meydana çıxır. insanlar köhnəlmiş sözlərdən istifadə edirlər. teatr yanılması isə bekon dövrünün və ona qədərki fəlsəfənin yanılmasıdır. hər bir fəlsəfi təlim sanki teatrı xatırladır və təxəyyül məhsuludur. bekon bütün yanılmaların aradan qaldırılmasında induktiv metoda əsaslanırdı