bugün wiki təsadüfi son
sözaltı sözlük
məsləhət postlar mesaj Profil

kiçik çillə



facebook twitter əjdaha lazımdı izlə dostlar   mən   googlla
boz ay - xəmsin - xıdır nəbi
başlıqdakı ən bəyənilən yazılar:

+8 əjdaha

4. Böyük çillə* qış girdiyi gündən 31 yanvara kimi 40 günlük period bitən kimi başlayan və 20 gün davam edən, növbəsini boz aya(21 fevraldan yaz girənə kimi olan dövr) buraxan, el arasında qışın üç hissəsindən ikincisinə verilən ad. Kiçik çillə böyük çillə və boz aydan havasının çox sərt şəkildə soyuq olmasıyla seçilir və qışın ən soyuq dövrünü əhatə edir. El arasında belə bir deyim də var. Kiçik çillə böyük çilləyə deyir ki:
"heyif ömrüm azdı
Qabağım yazdı.
Yoxsa beşikdəyin beşikdə
Deşikdəyin deşikdə dondurardım"

Mən belə şeylərə diqqət edən olmamışam. amma ilin bu dövrünün nə vaxtsa bu qədər isti olduğunu da görməmişəm. Yəni ən azından illərdir kameramla şəkillər çəkirəm və bayaq da arxivə baxanda bu qədər günəşli hava olduğu qarşıma çıxmadı. Bayaq mama zəng eləmişdi, söhbət hava-suya fırlananda elə o da dedi ki, həyatı boyu gördüyü ən isti kiçik çillə bu ilkidir. 21 dərəcə isti e, zarafat deyil.

+6 əjdaha

6. çillə elə farsca 40 günlük perioda deyilən bir şeydi, nəysə yenə də fars subkulturasının aid oldugumuzu göstərən bir nümunə. dünən də elə çillə söhbətini anamla danışırdım. soruşdum, bəs kiçik çilə nə vaxt girir? çərşənbələr nə vaxt başlayır? daha bundan sonra temperatur minusa düşməz, torpaq qızacaq yavaş-yavaş.

edit1: dilimizdəki uşaq doğulandan sonra camaata göstərməyib " gözlə, çil(l)əsi çıxsın, sonra" ifadəsindəki çilə sözü də 40 günlük intervala işarədir.

əvvəllər Azərbaycan dili kitablarında çillə ilə bağlı hekayələr filan da olurdu, bilmirəm indi var, ya yox: böyük çilə, kiçik çillə, boz ay. nebilim, obrazlı şəkildə yazırdılar ki, bəs boz qan qaralır yolda kiçik çileni görür, deyir men gedib heçnə ede bilmədim, sen elə. kiçik çilə gülür, amm gəlib heçnə elemir, sonra yolda boz ayı görür, deyir biz heçnə ede bilmedik, sen nese elə. o da deyir baxarsuz, aləmi vurur bir-birinə külək filan, qasırğa çovğun, axırda heçnə, yaz gəlir də.
insanlar da qədimdə çilləlerin rahat keçməsi, çıxması üçün müxtəlif ayinler edirlərmiş, nəbilim müxtəlif cür toxumlar qovurub qışda yemek filan. burası tam yadımda qalmayıb. uşaqlıq xatireleri. sanki əvvəllər, həyat daha maraqlı imiş, indi hamı ekrana baxır

+5 əjdaha

5. qışın son perioduna deyilir. ölkədə böyük çillə, kiçik çillə qeyd eliyən tək növ dədəmdir. antik nüsxədir

+1 əjdaha

1. yanvarın 31-dən, fevralın 19-na qədər davam edən dövrə el arasında verilən addır.

+1 əjdaha

3. "qırxı çıxan qış"-ın soyuq mövsümünə xalq arasında verilən ad. təbii, söhbət 22 dekabr- 31 yanvar iintevalından gedir. kiçik çillə haqqında günümüzə bir sıra deyimlər gəlib çıxmışdır. məsələn yaşlılar kiçik çillənin böyük çilləyə "sən gələndə mən gəlsəydim, yer üzündə tək canlı buraxmazdım" dediyini nəql edirlər. maraqlı olan həqiqətən də bu mövsümün xüsusən ilk günlərinin (31 yanvar- 5-6 fevral) qışın ayrı günlərindən fərqlənməsidir. mən 31 yanvar günü və ya bu kimi günlərdə əlamətdar nə isə yaşamış olanlara həmin günləri xatırlamasını tövsiyə edərdim. adətən ən yaxşı halda hava tutqun və günəşsiz olur. orta şərqdə bu mövsümün ekvivalenti zəmhəridir.
(bax: xıdır nəbi)



hamısını göstər

kiçik çillə