1. tanım: türkseven ve russeven qarşılaşdırmasıdır.

texminen 25 il evvel sovet hökumetinin dağılması ile birlikde ölkenin savadlı kesimi aid olduğu yerlere rusiyaya, avropaya ve amerikaya getdiler.
sözlük yazarları xatırlamaz (zaten men de xatırlamıram), ölkemizde rus dili bilmek bir seviyye göstericisi idi. 80-ci illerder rus dilinde danışmıyan adam, adam deyildi.
90-cı illerin evveli sovet dağıldı. qısa müddetli milli dövlet quruldu. milliyetçilik o hedde çatdı ki, evde anama "mama" dediyime göre utanmağa başladım. qısa bir müddet rusdilli olanlar polun altında gizlendi.
elçibey devrildi, baba geldi onun yerine. rusdilliler tekrar peyda oldular.
ama kaliteli rusdillilerin çevresi get-gede daralırdı, hetta bu gün de daralmağa davam edir.
elçibeyle birlikde türk liseyleri de heyata qedem qoydu.
zaten dominant bir medeniyyeti olmayan, gah rusların, gah farsların, gah ereblerin qucağında oturan azerbaycanlılar teze qucaq tapmışdılar: türkler -*
türk mekteblerinden mezun olan uşaqlar berbad durumda olan azerbaycan tehsilinin neticesinde "savadlı ve medeni olmaq" tekelini öz elinde bulunduran ruskoyaziçnilere reqib olmağa başladılar.

bir terefde ikinci sort rusdilliler, diger terefde teze-teze meydana çıxan türkdilliler.

xalq da ikiye bölünmüşdü: rus kanallarına baxanlar, türk kanallarına baxanlar.
eslinde meseleye bir az daha derinden baxanda 2 ölkenin savaşı var idi. 2 baxışın savaşı.

rus dövleti ile türk dövletinin. puşkin ile dönerin. qaqarin ile fenerbahçenin. çaykovski ile antaliyanın, atom bombası ile lalelinin ucuz tekstil ürünlerinin savaşı.

bu meselede de çox açıq mövqe sergilemek çetindi.

bir terefden moskvada çalışan milyonlarla azerbaycanlının gönderdiyi dollarlar, diger terefde türklerin seviyyesiz serialları, dönerleri, din verilişleri, mahsun kırmızıgülü, seda sayanı.

her iki cebhe de bir-birini beyenmirdi. rusofiller qarşı terefi boş ve menasız olmaqda, turkofiller ise qarşı terefi meneviyyatsız olmaqda günahlandırırdılar.
intellektual, erudisiyalı tebeqenin boşaltdığı yerleri bakıda bir ovuc qalan rusofiller ve teze-teze artmağa başlayan turkofiller doldurmağa başladı.
rusofillerin avantajı rus dilini bilmeleri, vakansiyalarda yüksek seviyyeli rusca bilgisi teleb ederek turkıfilleri elekden keçmeye qoymurdular.
turkofiller ise cemaat zemininde orqanize idiler ve hakimiyyetin yüksek tebeqesinden en adi yerlere qeder yerleşe bilmişdiler.

keçen il turkofillerin mekteblerinin bağlanması ile heyat damarlarından biri kesildi. yarışda 1-0 uduzmuş görünüller.
ama rusofiller üçün heyat çetindi ve rusofillerin çevresi gederek daralır. bu anlamda hem rusofiller, hem de turkofiller uduzmuş görünüller.

elave bilgi: bu sözlükde yazan bir yazar olaraq men de bir turkofilem. tebii ki, bu menim seçimim olmayıb. sadece heyat burulğanında ilişib bu terefde qalmışıq.

hindistanın ingilislerin eslinde sömürgeçi olduğunu anlamaları çox uzun müddetlerini aldı, yanlış xatırlamıramsa 300 illerini. sonuna qeder turkofil olub da, sonradan bunların menasız şey olduğunu anlamış biri kimi deyim ki, rusdilli qızların daha yaxşı sevişmesini nezere almasaq (bunu isviçreli bilim adamları araşdırır) rusofil ve türkofil olmağın ikisi de mahiyyet etibarile bir-birinden ferqi yoxdu.
burda genclere kiçik bir çağırış edib demek isteyirem ki, qaqa, gözünüzde böyütmeyin, boş şeydi ikisi de.
sadece adam olmaq lazımdı, oğraşlığı, atanşikliyi bir az azaltmaq lazımdı. qalanı özbaşına düzeler.