+9 əjdaha
1. anti-semitizm nə vaxtdan var ?bəlkə də bunu çoxumuz hitlerlə əlaqələndiririk. amma anti-semitizm isanı satan iuda ilə başlayır. çünki orta əsrlərdə katolik kiləsinin yəhudilərə qarşı qətliamları bunu deməyə əsas verir. allahın oğlunu satan iuda yəhudi idi. sözün düzü isaya da yəhudi deyirlər. anası məryəm yəhudi olub, amma atası tanrı idi deyə isanı tanrının oğlu və hər hansı bir qövmə aid etmirlər. 20 gümüş pula isanı satan iuda yəhudi idi, isaya qarşı çıxanların çoxu yəhudi idi. məhəmmədə qarşı çıxanlar yəhudilər idi. yəni ən əsas səbəb dindir. hər şeyin daxilində bu yatır.
və əlbəttəki orta əsrlərdə kilsənin qılıncının dalı da qabağı da kəsən zamanlar. ən əsas səbəbi burda axtarmaq lazımdı. kilsədə. məhz buna görə orta əsr avropa və ya elə müsəlman diktəsi altında olan yaxın və orta şərq şəhərlərində yəhudilər ayrıca məhəllələrdə elə bir növ gettolarda qalırdılar. kapitalizmin ilk dövrlərində və ya elə 19-20-ci əsrlərdə yəhudilərin avropadakı məhəllələri , həyatları haqqında ən yaxşı əsər sayılan "dünənin dünyası" əsəri. stefan zvayq yazıb. əsəri oxuyanda yəhudilərin necə dünya insanı ilə bərabər amma dünya insanından "uzaq" (avropa insanları xristianlar, müsəlmanlar) yaşadıqlarını hiss eləmək olar. kafkanın əsərlərində belə yəhudilərin avropadakı tərki-dünyalığı hiss olunur. bəli hitler böyük faicə törədib, amma bunun kökü hardadır ? hitlerdəmi ? təbii ki yox.
çox qarışıq mövzudur. araşdırma tələb edir, amma eyni zamanda da mövzuya baxış bucağı subyektiv olacaq. cünki yəhudilərin günahı varmı butun bunlarda ? bu sual da əsasdı.
bəli, bəlkə də yəhudilər üçün yeni bir cənnət sonralar amerika qitəsi kəşf olunanda yaranmışdı, amma yenə də əbədi qaçış və əbədi qovulma onları həmişə izləyib. sonralar elə o cənnət amerikanın gücü və dəstəyi ilə yaradılan israil dövləti də bir başqa mövzudur. tarix boyu faciə görmüş bir xalq başqa bir xalqın faciəsi üzərində xoşbəxtlik qurur və ya qurdu, quracaq. bu da absurddur. fələstindən söhbət gedir təbii ki. və bodriyarın məşhur holocaust məqaləsində dediyi kimi " heç bir qətliam ,başqa bir qətliamın olmasına haqq qazandırmır". indi isə hitleri yenidən pisləmək olar. çünki kameraların, qəzetlərin aktual oldugu 20-ci əsrdə elə bir soyqırım törətmək , orta əsrlərdəki digər faciələrin üstünü örtüb yeni bir anti-semitizm problemi ortaya çıxartdı. bu bədbəxt də (əclaf) özündən qabaqkıları kölgədə qoydu. amma yenə də sual yaranır. bəlkə elə hitler özü orta əsrlərin kölgəsində qalıb. biz orta əsrlər faciələrini görmüşükmü ?
özümdə bunları yazmaq istəyi hiss elədim. bilirəm çox qarışıq yazmışam. bəlkə də çoxlu səhvlər var. amma butun bu faciələrin əsasında din dayanır. məhz yaxın və orta şərqin başıbəlalı taləyi də bundan asılıdır. 3 əsas dinin başlanğıc nöqtəsi və bəlkə də 3 əsas dinin son nöqtəsi də ora olacaq.
sözsüz ki, əgər olubsa, dünya tarxinin ən ekstravaqant insanının və ya ən ekstravaqant (tanrı övladının) övladının ölümü bütün bunlara rəvac verib. və sonralar hitlerə ilham verən bir nəfər bir anda avropaya "tanrı öldü, onu siz öldürdüz" deyib ki, bu da bir başqa sirr pərdəsidir.
ilahi, hər şey neəc əlaqəlidir və mən işdə ola-ola nə üçün bu haqqda fikirləşib yazıram. yarım saat sonra günəşin altında 20-ci əsrin çarxını fırlatmağa başlayan,20-ci əsr insanını oyuncağa çevirən və 21-ci əsr insanını da sosial şəbəkə deyilən bir şeylə yenidən həmin çarxda fırlatmağa məcbur edən bir mənasızlıqla məşğul olacaq. reklam !!! insanlar daha çox alsınlar və daha çox kölə olsunlar deyə, insanlar daha çox tanısınlar və tanınsınlar deyə və 20 gümüşə isanı satan iuda kimi insanlara nəsə satmaq üçün reklam çəkəcəm. satmaq!!! elə bütün problem bunda idimi ? 20 gümüşə isanı satanla insana heç bir xeyri olmayan və zamanın itdiyini insana çatdırmaq istəyən bir şeyi reklam edəcəm. bəlkə elə mən özüm də iudayama ? bəlkə elə biz hamımız iudayıq. yaşamaq üçün satırıq. əməyimizi, vaxtımızı, özümüzü, ağlımızı, biliymizi.
hardan hara gəldim və indi də burdan çıxıb hara gecəcəyimi dəqiq bilmirəm.