1. uşaqlıqda hamımız yalan danışmışıq. elmə görə uşaqlar müxtəlif səbəblərdən yalan söyləyə bilərlər uşağın yalanı nə vaxt və kimə deməsinə mütləq şəkildə fikir vermək lazımdır. məsələn mən həmişə mal sinif yoldaşlarıma yalan danışırdım. yalan söyləyən uşağın neçə yaşında olmasına da diqqət yetirməliyik. şəxsən mən, 13 yaşımdan sonra çox fərqli və fantastik yalanlar danışmışam. təbii ki, 3-5 yaşım olanda hadisələri, gerçəkləri düzgün qavramadığım üçün gördüklərimi daha fərqli şəkildə danışırdım, daha doğrusu uydururdum.

uşaqların söylədikləri yalanların yaşa uyğun qrupları:

1) söz yalanları. 7 yaşdan əvvəl olan yalanlar.bunlara yalan demək olmaz

2)vərdiş halına gələn yalanlar. bu tip yalanlar 7 yaş üstü yaşlarda daha çox rast gəlinir.

3)pataloji yalanlar . bu yalan növü duyğuların pozğunluğundan yaranan yalanlardır.

uşaq yalanlarının müxtəlif səbəbləri var:

1)ana və atasından yetərli diqqət görməyən uşaq yalan danışar.

2)cəzalandırılmaqdan qorxan uşaq yalan danışar.

3)ətrafdakıların diqqətini çəkmək istəyən uşaq yalan danışar.

4)ətrafında yalan söyləyən şəxslərin olması uşaqda psixoloji dəyişikliklərə səbəb olur və uşaq yalanı daha əyləncəli hala gətirir,danışıqları çox zaman yalandan ibarət olur.

5)ailəsindən tərif eşitmək istəyən uşaq yalan danışar.

6)başqaları ilə müqayisə edilən uşaq daim yalana baş vurar.

7)uşaq dostlarının rəğbətini qazanmaq və daha çox dostu olması üçün yalan danışar.

8)əgər uşağın istəkləri gerçəkləşmirsə , o istəklərinin həyata keçməsi üçün yalan danışar.

9)özgüvəni aşağı olan uşaqlar yalan söyləməyə meyilli olurlar.

10)valideynlərin yalnış davranışlarına görə uşaq daxilinə qapanır ona görə də bəzən həqiqəti deyil yalan söyləyir.

11)ailəsinə bağlı olan uşaqlar onları incitməmək, kədərləndirməmək üçün yalan danışar.

12)hərəkətləri ailəsi tərəfindən kontrol altına alınan,davranışları müzakirə edilən uşaq səhv etməkdən, cəmiyyətdə alçaldılmaqdan qorxur. bu vəziyyətdəki uşaqlar ailəsi tərəfindən danlanmaması üçün yalan danışırlar.

bu arada onu da deyim ki, valideyinlərimizin də bizim yalanlarımızda böyük rolu olub. danışdığımız yalanlar ya onların qorxusundan, ya da xoşlarına gəlmək üçün olurdu. hər halda uşaq yalanları zərərsiz yalanlardır.