bazar iqtisadiyyatı

1. belə gözəl bir şey* glş . burda istehsal edilən, hasil edilən hər şey bazar üçündür. azərbaycanda da müstəqillikdən sonra formalaşmağa başlamışdır. ən başa düşülən səviyyədə desəm, bu bazar iqtisadiyyatı elə bizim bazarlar kimidir. tutaq ki, kartofa ehtiyacın var. bazara üzünü tutursan. burada sən istehlakçı-alıcısan və tələbi əmələ gətirirsən, bazarda sənə kartof satacaq adam da satıcı- istehsalçıdır və təklifi əmələ gətirir. burada onun təklifi və sənin tələbin əsasında bir ortaq qiymət formalaşır, əgər formalaşmırsa, başqa bir kartof satanla formalaşır, bunun nəticəsində birinci kartof satan malın qiymətini məcbur aşağı salır. yəni görürük ki, bazar özünü tənzimləyir. hə, elə məhsullar var ki, onlar qiyməti dəyişmir. sikə-sikə satılır amma. bax bu da həmin təklifin elastikliyini xarakterizə edir.

(bax: tələb)
(bax: təklif)

bazar iqtisadiyyatının ən əsas xüsusiyyətlərindən biri tələb və təklifin əsasında rəqabətin mövcud olmasıdır. rəqabət dedikdə, 2 və ya daha artıq satıcının bazara eyni adda və ya eyni növdə məhsullar çıxartması və bir-birinə üstün gəlməsi prosesi başa düşülür. əlbəttə, rəqabətin nəticəsində daha güclü olan, alıcıların daha sevdiyi istehsalçılar bazarda qalır, digərləri bazardan çəkilməli olur.

(baxma: bazar rəqabəti)

2. (baxma: sərbəst bazar iqtisadiyyatı)
(baxma: planlı iqtisadiyyat)
(baxma: karma ekonomi)

3. bazarlarda qiyməti tələb və təklifin formalaşdırdığı, azad rəqabət mühitinin mövcud olduğu və inhisarların olmadığı iqtisadiyyat formasıdır.

(bax: görünməz əllər nəzəriyyəsi)

4. bazar iqtisadiyyatı iki cür olur. rəqabətli bazar iqtisadiyyatı və inhisar. rəqabətli bazar çox sayda alıcının və çox sayda satıcının olduğu bazar başa düşülür. inhisar isə bazarın bir şəxsin, bir istehsalçının, bir firmanın ya da dövlətin əlində olması deməkdir. yəni tək satıcı var və çox alıcı var. inhisar bazarı qazanc daim vardır. müflis olma problemi yoxdur.

bazar iqtisadiyyatı

Yalnız deyilsən!

Yalnız deyilsən!

Yalnız deyilsən!

Yalnız deyilsən!