bugün wiki təsadüfi son
sözaltı sözlük
məsləhət postlar mesaj Profil

yeniyetməlik



facebook twitter əjdaha lazımdı izlə dostlar   mən   googlla
sözaltı günlük - sözaltı sözlük - sözaltı etiraf - yeniyetmələrə məsləhətlər - abituriyent - johnny depp - justin bieber - yalnızlıq - the wall
başlıqdakı ən bəyənilən yazılar:

+10 əjdaha

3. insan həyatının ən önəmli dövrü. insanların öz həyatları haqqında ən önəmli qərarları verdiyi dövr. bununla yanaşı insanın həyatındakı ən çətin dövr də bu sayılır. çünki uşaqlıqla müstəqil həyata atılmaq arasındakı həlledici dövr məhz bu yeniyetməlik dövrüdür. bununla yanaşı insanın ən çox təsir altına düşdüyü, yanlış qərarlar verdiyi, özünü hamıdan ağıllı, hamıdan üstün zənn etdiyi dövrdür. yeniyetməlik dövrünü necə keçirməsi insanın bütün həyatına birbaşa təsir edir. insanın həyatı ilə bağlı ən həlledici qərarları məhz bu dövrdə verir deməyimin səbəbi aşağıdakılardır:

1. əvvəla heç kəs cinayətkar kimi doğulmur. onun böyüdüyü cəmiyyət insanı cinayətkar kimi formalaşdırır. bunu nəzərə alsaq yeniyetməlik dövründə pis kruqa düşən insanlar bütün həyatını alt-üst edərək cəmiyyətdə cinayətkar olaraq formalaşırlar. məsələn yeniyetməlik dövründə cinayət törədərək həbsxanaya girən şəxslərin 99 %-i residivist cinayətkarlar olurlar. çünki həyatında ən önəmli dövrü həbsxanada keçirdikdən sonra o insanlarda həbsxanaya qayıtmaq qorxusu olmur əksinə həbsxanaya qayıtmaq arzusu olur. çünki istər istəməz istənilən cəniyyətdə həbs olunmuş şəxslərə qarşı olan ön yargı, onun cəmiyyətdə istədiyi mövqeni tuta bilməməsi, həyatında tanıdığı ən yaxşı dostlarının, bəzən tək tanışlarının həbsxanada olması, iş tapmaq çətinliyi və digər çətinliklər, məsələn, heç kim 20 il çətinliklərlə böyütdüyü qızını həbsxanadan çıxmış işsizə verməz, hətta bəzən öz ailəsi belə həbsxanadan çıxmış övladını qəbul eləmir və s. , onu yenidən həbsxanaya geri qayıtmağa məcbur edir. bu haqda daha çox yazmaq olar amma nə başınızı ağrıdım keçim ikinciyə lazım olsa gəlib editləyərəm.

2. ikincisi insanın gələcəkdə hansı peşənin sahibi olması, cəmiyyətdə hansı mövqeni tutması bir-başa bu dövrdə verilən qərarlardan asılır. beləki azərbaycanda məktəbə başlama yaşı normal 6-7 olaraq göstərilir. yəni 6-7 yaşında birinci sinifə gedən şəxs 17-18 yaşlarında universitetə qəbul imtahanı verir. 17-18 yaşlarında imtahan verən şəxs də bundan 1-2 il əvvəldən hansı qrupa, hansı ixtisasa hazırlaşdığını seçib müəyyən kurslara və ya repetitorların yanına getməyə başlayar. və nəzərə alsaq ki universitetə girdikdən sonra 99% oxuduğu universitetdə qalaraq təhsilini başa çatdırdıqdan sonra eyni ixtisas üzrə təhsilini davam etdirir və ya həmin ixtisas əsasında hansısa peşəyə yiyələnir o qalan 1 % haqqında istisnalar qaydanı pozmur demək olar. bundan başqa bəzi şəxslər 9-10-cu siniflərdən çıxaraq müxtəlif peşə məktəblərində oxuyaraq müəyyən peşəyə yiyələnir və ya 11 ili oxumayaraq yalnızca əsgərliyinin gəlməsini gözləyən şəxlər də var ki, bunlar da normalda heç bir təhsil lazım olmayan peşələrdə işləyirlər. bəziləri də idmanla məşğul olaraq peşəkar idmançı olurlar. yeniyetməlik dövrünü pis keçirən insanlar isə gələcəkdə fahişəlik və onun kimi digər cəmiyyət tərəfindən qəbul edilməyən peşələri seçirlər. nəysə bu haqda da çox danışmayım keçim o birinə.

3. üçüncüsü, bu dövrdə insanlar öz dinini və yeniyətməlik birbaşa cinsi istəklərin başladığı dövr olduğunu görə hansı cinsə mənsubluğunu, yəni homosexual, heterosexual, bisexual, asexual olmasını, da bu dövrdə seçir. bu haqda heç nə yazmayacam çünki ziddiyətlə mövzudur. müsəlman və ateistlər, lgbt və heterolar haqqında sözlükdə yetərincə başlıq var. daha dəqiq desəm sözlüyün başlıqlarının çoxunu bunlar təşkil edir. yəni yazdığım yazıya sırf bir prizmadan baxılmasını istəmirəm.

4. növbəti insan bu dövrdə siyasi mövqe, musiqi zövqü, sevdiyi digər ikinci dərəcəli şeylər haqqında da qərar versə çox vaxt bu barədə bu dövrdə verilən qərarlar müvəqqəti olur. çünki bu dövr siyasəti anlamaq üçün yetərincə zəkası olmur insanın buna görə də 70 % hamısı sırf anarxist fason bir şey olurlar hitler və ya che guevaranı özlərinə ideal kimi seçirlər və "fak de sistım". musiqiyə qalsa bu dövrdə insanlar əsasən h.o.s.t. kimi pessimist ruhlu bir az məhəbbət bir az da anarxik mahnılara qulaq asırlar zaman keçdikcə də bu istər istəməz dəyişir. bu siyahıya müxtəlif ictimai təşkilatlarda iştirakı, saç düzümü, geyim tərzi kimi insan həyatında çox da önəmli rol oynamayan sahələri aid etmək olar.

nəysə bu qədər bəsdi məncə hələlik gecə-gecə başıvızı ağrıtmayım. bu arada yazmağımın səbəbi odur ki, bu yazını oxuyan yeniyetməlik dövründə olan insanlar hər şeyə daha ciddi yanaşsınlar çünki etdiyiniz kiçik bir səhv belə həyatıvıza çox pis təsir edə bilər. ona görə hər şeyi daha diqqətlə düşünün və böyüklərdən kömək almağa çalışın. nəsə bir xeyrim dəydisə sizə ne mutlu bana türklər demişkən. yeniyetməlik dövrünü keçmiş şəxslər isə yeniyetməlik dövründə etdiyiniz xırda səhvlərə çox da fikir verməyin yeniyetməlik dövrü qısa dövr olsa da insan həyatında ən çox səhv etdiyi dövrdü hamımız elə səhvlər etmişik.

+4 əjdaha

14. yeniyetməlik dövrü, əsasən, 11 yaşdan başlayır, amma bir çox tibb alimi qeyd edir ki, bu dövrün nə zaman mütləq sonlanacığını demək tam mümkün deyil, təxmini 17 yaşa qədər insan formalaşıb, gənc adlanır, amma təbii ki, yeniyetməliyə yaş qoymaq sərhədi olmaz.

nədir bu yeniyetməlik? uşaqlıq dövrünü geridə qoyub, uşaqlıqla gənclik arasındakı perioda keçişdir. bu keçişdə nə baş verir?

bu dövrdə insanda çox zaman şiddətli ürəkbulantılar baş verir. bu dövr boyunca insanın boyu uzanır,çəkisi artır, hər iki cinsin cinsi orqanlarında dəyişkənliklər baş verir, psixoloji və fizioloji cəhətdən gəncliyə doğru addımlağa başlayırsan. bədəndə tüklənmə, beyində böyümə və yetişkinləşmə kimi prosseslər gedir.

yeniyetmə insanın davranışları dəyişir. o, artıq təxminən böyüməyə başladığını anlayır. insanın diqqəti başqa yönə doğru fokuslanır, beləcə insan etmək istədiyi işləri belə etmədən həvəsdən düşür. bu da beyində olan bəzi dəyişikliklərin fizioloji və psixi təzahür forması olaraq izah edilə bilər.

beyində nələr baş verir? yeniyetmə beyninin son inkişaf mərhələsi alimlər tərəfindən 22-24 yaş müəyyən edilir. beyindəki ən böyük dəyişim, özünüidarə, qərarvermə, duyğular kimi funksiyalar inkişaf edir. bu dövrdə beyində istifadə edilməyən neyronlar yeni, gələcəkdə istifadəsi lazım olacaq neyronlarla əvəzlənir. bu dövrdə insan düşünərək qərarvermə bacarığnı qismən itirir. buna görə də, siqaret, alkoqol kimi asılılıqlar elə məhz yeniyetməik dövründə meydana gəlir, peşmançılıq hissi isə beyin inkişafını tamamladıqdan sonra , yəni 22 yaşdan sonra baş verir.

yeniyetməlik dövründə ən çox dəyişkənlik insanın psixologiyasında baş verir. bəzi şeylərə həddindən artıq çox reaksiya vermək, çox üzülmək, qəfildən yaxşı olub, anidən pis olmaq və s. kimi dəyişikliklər də bu dövrdə meydana gəlir. (zamanla düzəlir)
insanlar yeniyetməliyə girməkdən qorxa da bilər. bu daha çox qadınlarda müşahidə edilir. çünki qadınlar yeniyetməlik dövrü zamanında bunları dərk edəcək beyinə sahib olmurlar (bunu mən demirəm, elmi məqalələr deyir)
bu dövrdə insanlar ciddi qərarsızlıqlar və qarışıqlıqlar içində qalırlar. buna görə də zaman-zaman hər kəsdən uzaqlaşıb tək qalmaq, bu dövrdə də düşünmək istəyərlər. ani öfkə patlamaları, şiddətli dərəcədə əsəbilik, hər şeydən və hər kəsdən çəkinmə kimi müxtəliif hadisələrin də baş verməsi çox normaldı.
bu çöküşlər isə yeniyetməni alkoqol, siqaret, narkotik vasitələrdən asılılıq yaranmasına, depressiyaya, yemək pozğunluqlarına, anksiyeteyə, obssesiyaya, mitomaniyaya və s. gətirib çıxara bilər ki, bunun ən son həddi intihardır.

bu dövrdə dost seçimləri də xüsusi önəm kəsb edir. dost seçimlərində, mənim şəxsi fikrimdir ki, böyük bacı/qardaş, ya da sizdən daha böyük dost (bu insan sadəcə dərdinizi dinləmək üçün koç kimi də ola bilər) tapılması daha məqsədəuyğundur. beləliklə, insan daha yaxşı nəticə çıxara bilir.

+3 əjdaha

5. əsasən 13 də başdıyıb 18 illiyimizdə bitirdiyimiz çətin dövrdür.müvəqqəti çılğınlıq,acıdil olmaq,özünə qapanıb aqressivləşmək kimi hallarla müşahidə olunur.əksər insanın gələcəydə "uşağılıq sevgisi"adlandıracağı məftunluq da bu dövrə düşür.adətən bu yaşda sonunu düşünmədən aşiq olur insan.çox vaxt bu keçicidir.cinsiyyət formalaşır.özünüdərk prosesi başdıyır.
bu dövr valideynləriylə həddən artıq pərdə saxlayan qeyri səmimi insanlarda daha təhlükəli və risklidi.niyə? çox basit cavabı var;valideyniylə ünsiyyəti zəif olan insan bu dövrdə tərzini formalaşdıranda müəyyən məsləhətlərə ehtiyac duyur.bu məsləhəti valideynnən almadığı üçün əksər hallarda özü kimi keçid dövrünü yaşayan birinin arxasınca qaçıb onun tərzini "oğurluyur".təsir altına tez düşən yeniyetmə zərərli vərdişlərə qurşanır.depressiyada olur və psixoloji travma alır.hər şey olmasa da çox şey valideynlərdən asılıdır.onlar bir vaxtlar özlərinin də bu dövrü keçdiyini xatırlamalı və övladına qarşı aqressiv davranmamalıdı

+2 əjdaha

9. .yeniyetməlik böyümənin intibah dövrüdür.nazım hikmət ran demişkən"sən yanmasan, mən yanmasam, necə çıxar qaranlıqlar aydınlığa".rumi'dən balaca bir alıntıyla yola davam:"xamdım, yandım, pişdim".yəni yanma deyərkən məsuliyyət qəbul etmə və artıq gələcəyi aydınlatmağa doğru atılan addımdır.yeniyetməlik pərvanə'dir şama atılan, atəşə atılma vaxtıdır.nə qədər yansan o qədər aydınlanma dövrüdür.ona görə də reneissance dövrünü yaxşı dəyərləndirmək lazımdır.sonda isə yaşının adamı olmaq gərəkdir.

+2 əjdaha

11. adam bir cinayet ishliyende cox peshman olur ikinci en cox peshman oldugu shey de bu yeniyetmelik vaxtidi. hazirda demey olar hele de hemin yashdayam. evveller qiz tutma sevgisiyle yanib tutushan beynim indi evvelki vaxtdarin yadna salanda menden cox utanir. oxudugum rejime gore fiziki baximdan xeyli inkishaf elyenden sonra beynim istediyne nail oldu. melumunuz qizlar ya yarashiga baxir, ya cibe, ya fiziki qurulusha* hamiya aid deyil . biraz beden filan sonra evveller ucun gorsetmeyen qizdar indi butun gun beynimi aparir uzaglashmaga chalishiram. siz de menim bu tevazokarligdan uzagligmi aff buyurun , qiz basmagdan, halsizligdan, bedendeki qirmizimtil lekelerden eve gelmey olmur . gozumde boyutduyum, hesretini chekdiyim kinolardaki seks heyati ucuz, maragsiz, iyrenc gelir. ichinizde ergen yashda olub qiz hesreti cekenleredi bu sozlerim, siz siz olun kishi kimi hesret cekin, yoxlug cekin, yoxlugda tapdigin bir porno vodyosu, bir balaca gozelliyi olan qizin gozelliyinin verdiyi o vaxtki lezzeti sonra hecvaxt ala bilmiyeceysiz. shair agliyarag sopeti baglir.

+1 əjdaha

12. deyirəm ehh. indiki qədər dünyagörüşlü, yetkin olmadığımıza görə nələr danışardıq, nələr fikirləşirdik. nə bilim marilyn manson antrikotun* haha götüzdürübki özünü çalsın, ast telman manaf agayevə anal gedib, zauru çaldırıb.
göyqurşağı sizin olmayacaq, mənim yoldaşlarım.

+1 əjdaha

4. nəsə yeniyetmə sözü ergen spzünün qarşılığını vermir kimimə gəlir. çünki birinə ergen dediyində onun əcaib bir məxluq olduğu anlaşılır amma yeniyetmə dedikdə isə köhnə sovet dövrü pioner və komsomlolları canlanır gözümdə.

sözə bir az macera qatmaq üçün təklif edirəm "yeniyetmə" sözünü "yenibitmə" sözü ilə əvəzləyək. malum insanda o dövrdə nə disən bitər.məmə,sivilcə,saqqal,bığ və s.

+1 əjdaha

2. türklər demiş "kendini bişey zannetdiyin" dövr.



hamısını göstər

yeniyetməlik