bugün wiki təsadüfi son
sözaltı sözlük
məsləhət postlar mesaj Profil

galileo galilei



facebook twitter əjdaha lazımdı izlə dostlar   mən   googlla
teleskop - üç böyüklər - unudulmaz aforizmlər - per aspera ad astra - io - inkvizisiya - yer fırlanmır - eppur si mouve - galileo day
başlıqdakı ən bəyənilən yazılar:

+22 əjdaha

17. o gün fikirləşirəm ki qaliley inkvizisiya məhkəməsində kilsədən üzr istəməsəydi, yəni əmin olduğu bir mövzuda geri addım atmasaydı və həqiqəti deməkdə israr etsəydi ölmüş olacaqdı

amma həmin söhbətdən sonra uzun illər sağlıqlı bir ömür yaşamışdı və başqa bir çox kəşflər də etmişdi. kilsənin önündə geri addım atmasa ordaca öldürüləcəkdi halbuki

bəzən geri addım atmaq, uduzacağına əmin olduğun bir mübarizəni davam etdirməmək ən ağıllı hərəkətdir. vicdanlı və dürüst insanlar üçün bunu etmək çox çətin olsa da bu belədir

nəticədə nə oldu? kilsə yüzillər sonra qalileydən üzr istədi, bu gün qalileyin dediklərinin həqiqət olduğunu da bilirik. o vaxt qaliley israr etsəydi belə güc kilsənin əlində idi və nəsə dəyişməyəcəkdi

ona görə də uduzacağınıza əmin olduğunuz mübarizələrdən geri çəkilmək heç də qorxaqlıq deyil, güclü güclüdür, zəif zəif, güclünün qabağında nəsə edə bilmirsizsə silahınızı yavaşca yerə buraxın

bu yolda canını, ömrünü fada etmək kimi romantik səfsətələrə də çox qanmayın, sizin canınızın dəyəri sizdən başqa heç kəsin sikində deyil, medal filan da verməyəcəklər, kef edin, əylənin

+5 əjdaha

12. hec bitmeyen dini barbarliqin hedefi olmus ancaq dunyani deyisdirmis dahi. muasir elmin temellerini atmis insan. nyutondan evvel ve nyutondan sonra fizikasinin uc en boyuk adindan biri. (galilei, newton, einstein)

filosoflarin dunyani anlama isteklerine qarsiliq ilk defe tebieti tecrubeye esaslanan ve riyazi dil ile yazilaraq izah oluna bilen bir telime ceviren galilei olub. renesans dovrunun sonunda bu iki ad (newton ve galilei) ozlerinden evvelki butun dusunurlerin tebieti anlaya bilmediklerini ve buna sebebin tebietden 'qopuq' sekilde dusundukleri oldugunu bilirdi.

hem galilei hem de newton dogmalardan, teoloji zirzibillerden kenar bir sekilde evvelce tecrube, tecrubenin neticeleri ve neticelerin riyazi ifadesini oz metodlari olaraq qebul edibler. bu metod muasir elmin esasini teskil edir. bir turk professorun meqalesinde oxudugum kimi; eger elmin baslangicini axtarirsizsa bunu galileyin ilk eserinde tapa bilersiz.

galileo italiyada dogulmus, atasinin tekidile tibb oxumaga baslamisdir. aristotel kainati ilk sorgulayan aristarkhos gunesin merkezde, dunyanin ise hem oz hem de gunesin etrafinda donduyune inanirdi. miniller sonra aristarkhosun dusuncelerini modellesdiren ilk adam ise kopernik idi. kopernik gunesin merkezde, diger planetlerin ise gunesin etrafinda hereket etdiyini ve qusursuz dairevi orbitleri oldugunu dusunurdu. ardinca kepler deye bir adam planetlerin qusursuz dairevi orbitleri yox eksine elliptik orbitleri oldugunu modellesdirdi. galileo ilk teleskopu kesf eden ve ilk defe goyun derinliklerine baxan insan olaraq ayin kraterlerini ve s. inceleyirdi. daha sonra yupiteri ve dord peykini kesf etdi. yupiterin etrafinda donen peykler ile beraber dunya merkezli ve butun planetlerin dunyanin etrafinda donduyu nezeriyyesi zibile getmis oldu. iller sonra galileo arasdirmalarini daha da ireli apardi ve gunes lekelerini arasdirmaga basladi. gunesin oz etrafinda donmesini kesf etdi. dunyanin yeni insanligin eqoya qapilaraq inkisaf etdirdiyi yer merkezli planet sistemi incil terefinden dogru bilinirdi. incilde bu formada yazilarin oldugu ucun ve galileyin kesfinin incil ile uyusmadiqi ucun elm adami kilsenin hedefine cevrildi.


kilse ona bilirsiz ne dedi ? tebieti anlamaq isteyirsense anla ! ancaq dini yazilari inkar etme. incili inkar ederek inkisaf etdirdiyin metod tebieti anlamaq ucun tek yol deyil.

galilei inkvizisiya mehkemesine cixarildi, kilsede ve dindar kesis onunda diz cokduruldu, bagislanilmasi ucun uzr istedi.


olumunden uzun iller sonra kilse ona qarsi ittihamlari geri cekdi, onun dusuncesini mudafie eden alimlere ve bu adamlarin yazilarina azadliq verdi. bundan daha iller sonra ise kilse galileiden resmi olaraq uzr istedi.

din zehniyyeti elbet elmi dusuncenin, elm adamlarinin onune cixmayacaq derecede azaldi (avropada aydinlanma dovru ile) ancaq bu zehniyyeti yaymaqa calisan barbarlar helede minillik qaranliq meqsedlerinden el cekmirler : oz inanclarini hamimiza 'dayamaq'


bugun galilein olumunden 374 il kecir.

+3 əjdaha

13. 1633. il iyunun 22də yəni 384il bundan əvvəl dünənki gündə enqizisya (inquisition)məhkəməsi tərəfindən, günəşin kainatın mərkəzində olması haqqındakı iddiasını geri almışdır. məhkəmənin qərarında, galileo'nun artıq qocaldığı və qocaldığı üçün qatığladığı bildirilmişdir. rəvayətə görə, məhkəmə çıxışında ayağını yerə çırparaq məşhur "eppur si muove!" (amma dünya hələ də dönür) cümləsini işlətmişdir.

+3 əjdaha

1. italyan bir astronumdur. bir gün biri ona "qulaqlarınız bir insan üçün çox böyük deyilmi?" deye soruşub, o da "düzdü menim qulaqlarım bir insan üçün böyükdü, amma sen qulaqların bir eşşek üçün kiçik deyilmi?" deye cavab verib.* ne kobud adam imiş

+3 əjdaha

14. inkvizisiyanın "sındırdığı" böyük elm adamı. papalığın koperniki ölmədən elə keçirə bilməməsi bunun kimilərin başında pis partlayıb. (bax: giordano bruno)
.
məhkəmənin təhdidinə dözməyərək dünyanın fırlanmadığını qəbul etdikdən sonra "eppur si muove" - "yenə də fırlanır" kimi müdhiş ifadəni söylədiyi rəvayət olunur.

+4 əjdaha

10. vatikanın 350 il sonra üzr istədiyi dahi. bir gün bütün din adı ilə xalqı oynadanların üzr istəməsi diləkləri ilə -*

+3 əjdaha

11. yupiterin 4 peykini kəşf edən, günəş üzərində olan ləkələri müəyyən edən italyan fizik və astroloqdur. həmin peyklər də astrologiyada galileoun peykləri adını daşımaqdadır.

o şayiələrə görə asılmışdı, amma heç də belə olmayıb. o, mərkəzi günəş olan kainat nəzəriyyəsinə görə ölümünə qədər evinə həbs edilmişdir.

+2 əjdaha

2. teleskopu icad edən alim

+3 əjdaha

16. "dünya riyaziyyat dilində yazılmış bir kitabdır, onu ancaq bu dili bilənlər anlaya bilər" sözüylə məni məndən almış şəxs.

+1 əjdaha

3. dünyanın fırlandığını dediyi üçün asılan adam.

+1 əjdaha

5. elm aləmində olduğu qədər mizahı ilə də məhşur olan italiyalı adam. belə ki, orta əsr şərrtlənmiş elm anlayışını çox incə üslubla tənqid etmişdir, simplicio adlı karikatura qəhrəmanı ilə qarşı tərəfin fikirlərini incə üslubla tənqid edib. bir də yanlış anlayışın əksinə inanclı xristian olub

+1 əjdaha

6. dünya tarixinin ən bomba zadinyə atan adamı.

link link



hamısını göstər

galileo galilei