+5 əjdaha
2. Hakan Gündayın 2013-cü ildə nəşr etdirdiyi triller janrındakı romanı. Qəza adında ki bir oğlanın 8 yaşından ölümünə qədər olan həyatını böyük bir ustalıqla oxucuya nəql edir. Hadisələr Qəzanın dilindən verilir və onun (Qəzanın) yeniyetməlik çağında yazdığı məqaləni sizinlə bölüşürəm.Adi vaxtlarda xalqıyla ünsiyyətdə olan lider hansısa böhranla qarşılaşdığı zaman içinə qapanar, aldığı qərarların gələcəkdə sorğu-sual edilməməsi üçün məlumatları idarə etdiyi insanlardan gizlətməyə başlayar. Belə davranmasının başqa bir səbəbi də yarana biləcək çaxnaşmanın qarşısını alaraq öz avtoritarlığını qorumaq istəyidir.
Adi hallarda təşkilati işin bir hissəsi olduğunu fikirləşən liderin özünə qapanması, böhranın insanı tükədən təsiri ilə birlikdə idarəçiliyi şəxsi öhdəliyi kimi dəyərləndirməyə başlayar. Nəticə etibarı ilə o günə qədər xalqı üçün çəktiyi əziyyəti, verdiyi əməyi, xərclədiyi vaxtı fədakarlıq adlandırar. Böhranın davam etməsi ilə liderin daxilində yığılıb qalan fədakarlıq hissi xalqına qarşı iltihablı bir qəzəbə çevrilər. Bir vaxtlar "böyrəyini belə verəcəyi" xalqıyla arasında olan balaca bir uyğunsuzluq həmin iltihabın düşüncə aləminədə sıçramasına səbəb olar. Bu da "nankor" xalqından ayaqüstü intiqamlar alması ilə nəticələnər.
Bir tərəfdən də böhran davam edir, buna görə də xalq xilaskarı kimi gördüyü liderinin yüksələn avtoritarlığını və intiqamı xatırladan reaksiyalarını görməzdən gələr.
Böhran liderin ağladığı, qışqırdığı, təhqir etdiyi bütün travmalarının ortaya çıxdığı, ödənişini isə xalqın etdiyi psixoterapiya seansına çevrilər.
Böhran müddətində liderin xalqıyla qurduğu münasibət təminetməyə əsasən qurulmuş və cinsi təməllidir. Xalqın liderlə qurduğu münasibət isə ata obrazı kimi ailəvi xüsusiyyətlərə əsaslanır. Böhran vəziyyətində lider-xalq münasibəti ensesdir. Yəni təbiətinə uyğun olaraq mübahisədən ibarətdir.
Liderin həddindən artıq avtoritarlığını qanuni edən böhran alternativ güc mənbəyidir. Bu mənbədən əlverişli şəkildə istifadə etmək üçün liderin ölkəsini "Davamlı böhran" səviyyəsində sabit saxlaması əsas şərtdir. Bunun üçün kiçik daxili toqquşmalar yaratmaq lazımdır. Daxili müharibəylə daxili toqquşma arasındakı nazik xətt böhranın davamlılıq sərhədidir. Heç bir daxili müharibənin olmasına şərait yaratmadan daxili toqquşma yaradan bilən lider o nazik xəttin üstündə ölkəsini gəzdirdiyi müddət fövqəltəbii bir gücə qovuşur.
Liderin sahib olduğu güc hələ o sağikən adının verildiyi hava limanı, universtet, meydan, şose yollar, körpü, anbar, stadion, yeni doğulmuş körpələrin sayı ilə ölçülər.
Liderin həyatının mənası olan ölüm qorxusu adının özündən sonrada yaşayacağına əmin olmasıyla tarazlanar, psixoterapiya seansı müsbət nəticəylə sona çatar.