dnt nədir

+3 əjdaha

3. yenə də pulun gücünü isbatlayacaq bir elmi kəşfmi deyim ya nə deyim, hər nəisə odur bu -dnt. 5-10 milyon pulun varsa ömrünü biraz daha uzada biləcəksən, cavanlaşa biləcəksən. dnt üzrə rus mütəxəssis bir proqramda qonaq idi. rusların "pozner" proqramında. və artıq, insanın kök hüceyrələrin yeniləməyin mümkün olduğu və bunun üçün isə sadəcə 5-10 milyonun olmasının kifayət elədiyini dedi. deməli sadəcə 10 milyona insan ömrü uzadılacaq. bu dəhşətdir. tibbin boyutu dəhşətlərə yönələrək genişlənir, yayılır. amma ən dəhşətlisi, bundan daha ürpərdici olan bilirsiz nədir? köləlik! bəli, kölələr beləcə də yaşama davam edəcəklər, sömürüləcəklər. indi daha çox sömürüləcəklər. zənginlər isə daha çox, daha da çox cavanlaşacaq, yaşayacaqlar. əbədiyyətmi? hara qədər? nə formada? kapitalizm daha da iyrənc boyutlara keçir, kökəlik daha da artır. biz əbədiyyətdənmi danışdıq?...

bu yaxınlarda internetdə gəzinirkən bir dialoq çıxdı qarşıma. hər nə qədər bəsit olsa da, bir o qədər mənal idi:
işçi müdürünün yeni maşınını görüb, onu təbrik edir və bundan daha da yaxşısını alıb, sürəsiz deyir. müdür də "işlə, işlə, sən daha çox işlə mən bundan da qat-qat yaxşısını alaram" deyir. bax belə..

+2 əjdaha

1. dezoksiribonuklein turşusu. canlı orqanizmin formalaşması ve heyatı proseslerini davam etdirebilmesi üçün irsi informasiyanın saxlanıldığı, nesiller arasında ötürülen biopolimerdir. bütün orqanizmler, bezi viruslarda daxil olmaq üzre dnt-ye sahibdir.

+1 əjdaha

4. tərkibi düşünüldüyü kimi qəliz olmayan, bir-birinə sarılmış formada olan iki zəncirdən ibarət molekul. özünü kopyalamağı bacaran o məşhur molekul. iddia olunur ki, özünü kopyalamağı bacaran ilk molekul deyil. ilk molekul rntdir. nəzəriyyəni ortaya atan kişinin adı yadımdan çıxıb indi. qoy onun müqəddəs ruhu və fsm mənim günahımdan keçsin. həyatın məqsədini ən materialist formada izah edən nəzəriyyədir. düzdü böyük mürəkkəb organizmlərdə bunu izah etməyə çalışmaq və düzgünlüyünün tərəfini tutmaq ağılsızlıqdır və umbaylamadır. nəzəriyyəyə görə həyat deyilən şey ilk özünü kopyalamağı bacaran molekuldan başlayıb. indi alimlərin inandığına görə bu rnt molekuludur. belə ki, dünyamızda təbii proseslər nəticəsində minlərlə milyonlarla molekul əmələ gəlib yenidən pozulurdu. gözəl günlərin birində oksigen, fosfor, azot, karbon, hidrogen elementləri yenə təbii bir proses nəticəsində elə formada birləşdilər ki, sonrakı nümayəndələrinə nisbətən çox kiçik bir molekul yarandı. bu molekul kiçik bir zəncirə bənziyirdi. zəncirin halqaları bir tərəfdə fosfat molekulları rabitəsi ilə bir-birinə sıx bağlı idi. digər tərəfdə isə bunlar hidrogen rabitəsi ilə özünə oxşar "halqaları" cəlb etmək xüsusiyyətinə sahib idi. və artıq olan olmuşdu. bir tərəfdən zəncirə yeni halqalar gəlir, fosfat rabitəsi ilə ona qoşularaq böyüyür, digər tərəfdən isə bənzər halqalar zəncirə yaxınlaşaraq yeni zəncir yaradırdılar. sonradan ikinci zəncir "yaradıcısından" ayrılır və özü yeni zəncirlər yaratmağa çalışır. bu molekullar gecə-gündüz şərtlər uyğun olduqca özlərini kopyalamağa başlıyırlar. amma təəssüf ki, hamısı özünü səhv kopyalayır. nizamsız olduğu üçün kopyalamada səhvlər çox tez-tez olur. və təbii seçmə işə düşür. * sevincdən gülümsəməmək mümkün deyil özünü daha düzgün kopyalayan molekulların sayı artır,yəni dnt molekullarının sayı artır. bu molekulların çoxaldığı bir dövürdə həm də kopyalamanın yan ürünlərinin sayı da çoxalır. ilk vaxtlar lazımsız olan minlərlə milyonlarla molekul toplusu bu "kopyalama maşınlarının" ətrafında üzür. bəziləri bu maşınların yanında o qədər çoxalır ki, artıq onu çevrələyən bir zireh təbəqəsinə çevrilir. belə zirehə sahib olan kopyalama maşınları digərlərinə görə daha davamlı olur və onların sayı çoxalmağa başlıyır. bu zirehlər ətraf aləmdən kopyalama üçün lazım olan maddələri içəri buraxırlar və kopyalama əvvəlki sürəti ilə amma daha dəqiq bir şəkildə davam edir. bu maşınlar özlərini kopyaladıqlan sonra hər biri ətrafında yeni "yan ürünlər" toplusu yaradır və əvvəlki ana maşın bölünmüş olur. mərkəzdəki dnt-nin kopyalama səhvi olaraq çıxardığı kiçik zəncirlər müxtəlif kombinasiyalı molekulların birləşməsinə səbəb olur. buradan da hüceyrə qılafı üçün lipitlər, daxili proseslər üçün proteinlər və s. molekullar əmələ gəlir. bütün bunların hamısı uğurlu və ya ümumiyyətlə zərərsiz olur deyən yoxdur. təbii seçmə nəticəsində yalnız uğurlu yan ürünlərə sahib maşınlar çoxala bilir. bu yeni zirehli maşınlar ilk hüceyrələrin ataları olur. daha sonrasında təbii seçmə getdikcə daha böyük rol oynamağa başlıyır. həyat deyilən mübarizə bütün amansızlığı, vəhşiliyi ilə işə düşür.
çox adama, xüsusən də inanclı olanlara bu nəzəriyyə həddindən çox fantastik gələ bilər. amma xatırlatmaq istiyirəm ki, kainatın deneme-yanılma oyunları üçün kifayət qədər zamanı və məkanı var idi. məncə dünyaya nəyə görə gəlmişik, nəyə görə yaşıyırıq sualının cavabı budur: "dna çoxaltmaq". nə qədər axmaqca səslənsə də mənə bu mövzuda ən məntiqli gələn nəzəriyyənin verdiyi cavab budur. əgər bu doğurdan da düzdüsə, əgər o vaxtkı hüceyrələr bilsəydilər ki, onların sələfləri yuxudan duranda özlərinə bu cavabsız sualı soruşub gijdıllaq olacaqlar və əgər o hüceyrələrin iradəsi olsaydı bölünməzdilər məncə.