bugün wiki təsadüfi son
sözaltı sözlük
məsləhət postlar mesaj Profil

fizika



facebook twitter əjdaha lazımdı izlə dostlar   mən   googlla
edward witten - albert einstein - sözaltı sözlük - interstellar - graviton - kvant mexanikası - Lev Landau - kvant fizikası - nobel mükafatı
başlıqdakı ən bəyənilən yazılar:

+8 əjdaha

11. atomların öz işləmə prinsiplərini başa düşməyə çalışdığı elmdir.

+7 əjdaha

3. çoxları elmlərin şahının riyaziyyat olduğunu düşünsə də, məncə elmlərin şahı fizikadır. riyaziyyat sadəcə hər elmda lazım olan koməkçidir. ətrafınıza baxsanız, ən kiçik kibrit çöpündən, ən yüksək texnologiyaya qədər hər şey fizika elminin inkişafı sayəsində əldə edilmişdir. ən xırda hərəkət, proses belə fizika elmi tərəfindən öyrənilir, fiziki qanunlarla izah olunur. ona görə də nəzərimdə ən üstün olan elmdir fizika. bir vaxtlar məni fizik olmaq kimi böyük arzulara ümidlərə salan elmdir. məni müxtəlif kəşflər, ixtiralar barəsində düşünməyə vadar edən elmdir.

+6 əjdaha

1. sadece angry birds oynarken lazım olabilecek bir ders.

+3 əjdaha

12. bugun kainata yeni pencereler acan elm. elbetteki ligo sayesinde. bayaq max plank istitutundan oxudugum xebere gore qravitasiya dalgalari kesf olunub. einsteinin dahiliyi budu : adam 100 ildir yanilmadigini defelerle subut edir.

+2 əjdaha

7. bu zamandan o zamana boylananda nə qədər geri olduğunuzu görüb gülməmək üçün özümü çətinliklə saxlayıram və yazmağa davam edirəm. string theory uğursuz oldu yoldaşlar. təxmin etdiyi məşhur zərrəcik olan qraviton tam başqa bir nəzəriyyə ilə açıqlandı və (baxma: quantum gravity) arzularımız nəhayət çin oldu. ancaq hər şeyin nəzəriyyəsi üçün əliboş qaldıq. eynən gödelin dediyi kimi sistemin altçoxluğu olan bizlərin sistemi anlamaq yolunda əksik qalacağımız bir şeylər mütləq olacaqdır.

+2 əjdaha

13. landaunun bele bir sozunu oxudum :

"sağduyu denilen şey, gündelik hayatımızda şekillenen alışkanlıkların ve kavramların basit bir genellenişinden başka bir şey değildir, belli bir deneysellik düzeyini yansıtan belli bir anlama düzeyidir.
bilim sağduyu denen şey ile çatışmaktan korkmaz. korkutucu olan şey, mevcut düşünceler ile yeni deneysel gerçekler arasındaki uyuşmazlıktır ve eğer böyle uyuşmazlıklar vukubulursa, bilim acımasızca daha önce inşa ettiği düşünceleri yerle bir eder ve bilgimizi daha üst bir düzeye yükseltir."

fizika kecen esrden hemin bu sagduyu ile vurusur. ve qeribe seyler olur :

http://arxiv.org/pdf/1308.0289.pdf

http://www.sciencealert.com/reality-doesn-t-exist-until-we-measure-it-quantum-experiment-confirms

az qalib fizikanin bildiyimiz her seyi alt ust etmesine. gercek deyib qebul etdiyimiz her sey sadece sagduyularimizdan cixan sacma neticelerdi.

+2 əjdaha

8. əvvəlcə cern sonra isə bu ilin sonuna zərrəcik fizikasında böyük dəyişikliklər olacağı proqnozu, big bang haqqında yeni fikir, nexus graviton filan demişkən yavaş-yavaş həyəcanın artdığı sahə. -* fizika oxuyun bəylər. bir neçə ilə daha həyəcanlı olacaq -*

+1 əjdaha

5. haqqında leo smolin qədər narahat olduğum elm sahəsi. leo smolin qədər bilgim olmasa belə onun və özümün niyə görə narahat olduğumuz haqqında bir şeylər yazmağa çalışacam. leo smolin çox məşhur amerikalı-yəhudi fizikdi və kitabları ən çox satılanlar arasında olur həmişə. hər şeyin nəzəriyyəsinin axtarışında olan elm adamlarından və namizəd nəzəriyyələrdən yazmışdım. bunlardan ən məşhuru yenə sicim nəzəriyyəsidir və 1960 cı illərdən bu yana ən çox müzakirə olunanıdır. lap yaxşı. bəs narahat olmağa səbəb nədir? yəqin eynşteyn yaşasaydı indiki elm dünyasından küsərdi çünki elm bir neçə yüz il əvvəlki sorğulana bilən qabiliyyətini itirmək üzrədir. sicim nəzəriyyəsi üzərində çalışmayan elm adamlarının sözü keçmir. sicim nəzəriyyəsi tənqid oluna bilmir çünki qalanları bu nəzəriyyənin tamamlanmış dünya görüşü olduğunu düşünürlər. ya da özlərini aldadırlar. digər entrydə yazıldığı kimi insanlar nə vaxt bildikləri hər şeyin tam olduğunu düşündükləri vaxt kainat təzə bir surpriz önümüzə çıxarır və bildiklərimizin bilmədiklərimizin milyonda biri olduğu ortaya çıxır. maks plank universitetə qəbul olub fizikanı seçəndə müəllimlərindən biri fizika artıq tamamlanıb, araşdırmaq üçün heçnə qalmayıb deyib plankı fikrindən yayındırmaq istəyib. ulan hələ atomun nn olduğu bilinməyən vaxtda hər şey tamamlanıb deyib adamlar. yenə həmin vəziyyətdir. sicim nəzəriyyəsinin test oluna biləcək bircə təklifi yoxdur ancaq artıq elm dünyası nəzəriyyə haqqında düşünməyənləri kənara itələyir. bəs elm azad düşünmək idi? hətta iş o yerə çatıbki bir fizik çıxıb deyir bəs artıq təcrübə yolu nəticəyə çatma üsulu köhnəlib. bəs necə edək? təəccüblənməmək mümkün deyil. sanki elm adamları birbaşa sicim nəzəriyyəsinə inanmaq və tez bazar işi tamamlamaq niyyətindədirlər. smolin yaranmış bu eybəcər vəziyyəti dünya mərkəzli kainat modelinə bənzədir. eynən həmin model uğursuz idi ancaq bunu qəbul etmək istəməyənlər zorla modelə təzə anlayışlar soxub modeli qurtarmağa çalışırdılar. ya da bu vəziyyət qravitasiyanın nyuton dediyi kimi işləmədiyini bildiyimiz vaxt alimlərin nyutonun nəzəriyyəsini düz çıxartmaq üçün nəzəriyyəyə soxduqları vulcan planetinə oxşayır. sicim nəzəriyyəsinin problemləri çıxdıqca nəzəriyyəyə təzə əlavələr olunur ancaq dönüb bəlkədə nəzəriyyə ilə bağlı problem var deyən yoxdur. niyə 30 ildir inqilab yoxdur? eynşteyndən qabaq olan durğunluğu bənzəyir eynən. o vaxt alimlər olmayan bir şeyə inanmaq üçün əllərindən gələni edirdilər və eynşteyn olmasa bəlkədə bu günə qədər israrla efirin varlığını ya da qravitasiyanın nyutonun dediyi formada işlədiyini müdafiə edəcəkdilər. bugün yenə 40 ilə yaxındır alimlər sicim nəzəriyyəsi ilə boğuşurlar və tənqid, təkliflərə məhəl vermədən nəzəriyyəyə sonsuz inanmağa davam edirlər. sicim nəzəriyyəsi ilə məşğul olmursansa heç bir araşdırmada iştirak edə bilmirsən ya da universitetlərin qapıları sənə bağlıdır. insan şüuru niyə həmişə əziyyətə qatlanmaq, düşünmək və yorulmadan axtarmaq əvəzinə tapdığı biraz oxşayan şeyə inanmaq ehtiyacı duyur bilmirəm. yeni beyinlərə ehtiyacı olan fizika yetim qalıb. yaxşı qarşılanmayacaq bilirəm ancaq söhbət ateizm-din mübahisəsinə qalan kimi efirlərə dolan alimlərdən bircə düzəməlli məqalə çıxmayıb bu neçə ildə. kainatı anlamaq hansısa dindarla oturub din elmi inkar edir ya yox münaqişəsinə girməkdən daha zövqsüzdür anlaşılan. lee smolin özü fizikləri ikiyə ayırı: bacarıqlı və görə bilənlər. bacarıqlılar doktor olduqdan sonra hazırki araşdırmalardan birinə girib illərlə bu sahədə çalışır ancaq heç bir inqilaba imza atmırlar. weinberg'in bir sözü var: labaratoriyalarda və çox araşdırılan sahələrdə vaxt keçirməyin. bəlkədə eynşteyn sürix universitetində bir iş tapa bilsəydi 1905 ci ildə inqilaba səbəb olmayacaqdı. oturduğu ofisdən qarşı binadakı işçiləri düşünərək yazmışdı məqalələrini. bəlkədə hansısa bir araşdırma qrupunun tərkibində olsaydı bugün ancaq hansısa bir kiçik kəşfin içində adını oxuya biləcəkdik. bacarıqlı fiziklərlə yanaşı ikinci tip olan görə bilənlər eynşteyn kimi alimlərdir. bunlar çox az-az olur və bəlkədə iki əsrdən bir fizikanı canlandırırlar. görə bilənlər bacaranlar qədər mükəmməl araşdırmaçı olmasalar belə yeni fikirləri sevən və kreslosunda oturub kainat haqqında radikal düşüncələr ortaya atan fiziklərə deyilir. smolin elmin inkişafını iki yerə ayırır; normal və inqilabi. inqilabi inkişaf görənlərdən gəlir. bugün elm yenə köhnə vəziyyətinə qayıdıb. əminlik vəziyyəti. hər dəqiqə elm dogmatik deyil yenilə bilən, yeni düşüncələrə açıq olandır deyirik ancaq dəfələrlə elm özünə əminlik səhvini təkrarlayıb və türklər demiş dumura uğramışıq. bugün ümumi nisbiliyə, kvant mexanikasına şübhə edənlər dəhşətli bir şəkildə az qala elm dünyasından qovulur. hara gedirik biz? şübhə ən yaxın dostumdur, həqiqət ən yaxın dostumdur deyən nyutondan, elmin bir yerdə donub qalmadığı ilə fəxr edən eynşteynə qədər alimlərin yaratdığı elmin içində bir qala qurmuşuq. uzun sözün qısası elmdə inkişaf və bilavasitə dünyada inkişaf üçün elm qapılarını açmalıdı, elm adamları sərt bir şəkildə bir şeyi müdafiə etməkdən çəkinməlidi.

tanım: neçə ildir yetim qalan elm.

+1 əjdaha

9. texnologiyanı insanlara bəxş edən elm.
buarada mantyorlarla heç vaxt anlaşabilmədiyimin də səbəbi fizikanı oxumamaq idi.
mantyor işığı düzəldərkən öz özünə nol faza zad deyir mən də heçnə qanmadığım üçün hə hə dayı deyib yola verirəm.səbəb isə orta məktəbdə fizikanı yola verməyim idi..



hamısını göstər

fizika