bugün wiki təsadüfi son
sözaltı sözlük
məsləhət postlar mesaj Profil

autizm



facebook twitter əjdaha lazımdı izlə dostlar   mən   googlla
asperger sindromu - ben x - exolaliya - azərbaycanda sağlamlıq imkanları məhdud uşağın valideyni olmaq - savant sindromu - atipik autizm - genie wiley - gut-brain axis - ən gözlənilməz sonla bitən filmlər
başlıqdakı ən bəyənilən yazılar:

+20 əjdaha

15. Autizm sosial qarşılıqlı əlaqədə çətinlik, digər insanlarla ünsiyyət zamanı qarşılıqlı əlaqədə çətinlik, təkrarlanan hərəkətlər (stereotiplər) və maraqların məhdudlaşdırılması ilə müşayiət olunan zehni və nitq inkişafının pozulmasıdır. Xəstəliyin inkişafının səbəbləri tam başa düşülmür, əksər alimlər anadangəlmə beyin disfunksiyası ilə əlaqəni, həmçinin uşağın digər xəstəlikləri (məsələn, mədə-bağırsaq traktının xəstəlikləri) ilə əlaqəni təklif edirlər. Autizm adətən 3-4 yaşından əvvəl diaqnoz qoyulur, ilk əlamətlər artıq körpəlikdə görünə bilər. Tam sağalma qeyri-mümkün hesab edilir.
Autizmli uşaqlarla qarşılaşma sıxlığımız nə qədərdir bəs?
Autizmin yayılması ilə bağlı məlumatlar xəstəliyin diaqnozu və təsnifatına müxtəlif yanaşmalar səbəbindən əhəmiyyətli dərəcədə dəyişir. Müxtəlif məlumatlara görə, autizm spektrinin pozulması nəzərə alınmadan uşaqların 0,1-0,6%-i autizmdən əziyyət çəkir, autizm spektrinin pozulması nəzərə alınmaqla uşaqların 1,1-2%-i autizmdən əziyyət çəkir. Qızlarda autizm oğlanlara nisbətən 4 dəfə az diaqnoz qoyulur.
Erkən yaşda autizm simptomları
• barmaq ucunda yerimək və dayanmadan əl çırmaq
• yeriyərkən anlamsız dairələr şəklində addımlamaq
• baş yelləmək
• tünlük yerlərdə panikaya düşmək
• göz təmasında olmamaq, çağırıldıqda reaksiya verməmək
• danışmağı bacarsa belə əli ilə yönləndirərək birşeylər göstərmək
• məhdud və rutin halına gəlmiş vərdişlər.
• takıntı halına gəlmiş əşyalara bağlanmaq və bunun kimi bəzi özəlliklər. Təbii ki bunları hər sıradan uşaqda görmək ehtimalımız var. Autizmli olanlarda isə qeyd etdiyim kimi, rutin halına gəlmiş şəkildə olur.
Amma bütün bunlara rəğmən autizmli insanlarla qarşılaşdıqda onların xəstə deyil özəl olduqları gerçəyini qəbullanmalı və buna görə münasibət bəsləməliyik.

+16 əjdaha

7. yayğın inkişaf pozuntuları qrupuna aid olan bölümdür. ondan başqa asperger sindromu, rett pozuntusu və s.
uşağın ilk 36 ayından göstərdiyi və ya göstərmədiyi reaksiyalardan bilmək olur uşaqda autizmin simptomları olub- olmaması, lakin, valideynlər hiss etməyə bilirlər.
daha qabarıq 1,5 yaşından özünü göstərir:
- özünə qapalılıq,
- göz kontaktı qurmurlar heçkəslə,
- çağıranda adına reaksiya vermir,
- üzdə donuq ifadə olur çoxlarında,
- dümduz, ritmsiz səslə danışırlar,
- lüğətlərində söz yaşına görə hədsiz az olur,
- fırlanan əşyalara gözlərini qırpmadan, saatlarla baxa bilirlər.
- əsəb tutmaları başlayanda qıcolma formasında özünü göstərdiyinə görə çox vaxt valideynlər yşaqda epilepsiya olduğunu düşünüb epileptoloqa və ya nevropatoloqa aparırlar. bu da pulgir, mənəviyyatsız və ən əsası cahil həkimin əlinə fürsət verir. uşağa yüksək dozada epilepsiya əleyhinə dərmanlar güplənməyə başlayır. beləcə də uşaq onsuz da gerisində olduğu inkişafın biraz daha gerisinə düşür.

valideyinləri qınamaq da olmur, çünki xüsusi terminləri bilməkləri və yaxud da eeg dalğalarının analizini çözmələri mümkün deyil, əgər həmin sahə üzrə mütəxəssis deyillərsə. digər tərəfdən isə müəyyən dərəcədə uşağının problemiylə bağlı savadlı valideynlər də az deyil ki, məhz onlar yuxarıda dediyim həkimfasonların ən böyük qorxu mənbəyidir.
aitizmli uşaqlar bəzən on yaşlarına çatmış lakin hələ də nəinki müalicə üçün müraciət edilməmiş, hətta şübhələnməyən ailələr də var.
-uşaq hələ də danışmır
+ əşşi dədəsi də gec danışıb

- uşaq anormalcasına eyni əşyaları sıralayır ya qruplaşdırır. əyrilik olanda əsəb tutması keçirir.
+ köpəyuşağı anası kimi səliqəlidi də.

- uşaq bütün gün qaçır, fırlanır, özünü vurur divara amma ağrıya reaksiya vermir
+ enerjilidi də məən balam, yazıx uşağ hökümət evində neyləsin , darışdıxdan canı sıxılır dana.

və sairə kimi yüzlərlə səbəb gətirən və istədiyini etmir deyə vəhşicəsinə autizmli uşağı döyən cahil valideynlər də var.
yeri gəlmişkən deyim ki, autizm diaqnozu qoyulmuş uşaqların autist deyə kateqoriyalaşdırılmasının qəti əleyhinəyəm.
ümumiyyətlə diaqnoz insana verilən ad deyil, olmamalıdır. diaqnoz sadəcə həkimi ilgiləndirən və kağız- kuğuz işləri üçün lazımlıdır, əlbətdə ki, ehtiyyac varsa dərman müalicəsinin düzgün aparılması üçün.

+15 əjdaha

2. autistlerin xesteliklerine verilen ad. sudan qorxma kimi fobiyalarıda mövcuddur. türkiyede ibtidai sinifde yaşanan bir hadisede müellm ders erefesinde "atatürk ölmedi, içimizde yaşayır" deyer. sinifde olan autist uşaq bu sözden sonra su içmez. çünkü o su içse atatürkün içinde boğulacağına inanar. uşaqda su fobiyası yarandıqdan sonra hekimler bunun qarşısını ala bilmezler. sonre müellim su fobiyasının onun dediyi sözden qaynaqlandığını anlayar ve dersde " atatürk ölmedi, içimizde yaşayır, o eyni zamanda çox yaxşı bir üzücüdür" deyer. bu sözden sonra autist uşağın suya qarşı olan qorxusu biter. eslinde bu nümune autistlerin doğurdanda qeyri-adi zekaya sahib olduqlarının bir göstericisidir. bu arada xestelikle maraqlananlar yaşanmış heyat hekayesine esasen çekilmiş bioqrafik temple grandin filmini izlemelidirler.

+9 əjdaha

11. esasen rain man adlı filmle yadda qalan simptom.feqet bu filmdeki autistik oğlan çox yüngül semptomlar daşıyır, heqiqetde autizm daha ağır bir semptomdur.. ağlıma gelen esas göstericileri uşağın göz temasından qaçması (ümumiyyetle temasan ve toxunmadan qaçması) münasibet qurmaqda çetinlik çekme, bir şeyi öz etrafında davamlı yuvarlama, her şeyin eyni olmasını istemek ve deyişikliklere qarşı dözümsüzlük, hereketsizlik, sosial izolyasiya, psixomotor inkişafda geri qalma, davamlı olaraq neyise tekrar etmek, ehtiyacları qarşılaya bilmeme, yüksek seslere qarşı qorxu, eşyalara bağlanmadır. xüsusi tehsil teleb edir..autistik uşaqlarla mütleq ferqinde olaraq davranmaq lazımdır..psixologiya ve sosial iş ixtisası telebeleri adeten autistik vakalara asan iş kimi yanaşıb sonra ne qeder sebr teleb eden bir şey olduğunu anlayır..

+12 əjdaha

3. esas elametleri,diqqetsizlik ve ünsiyyet qura bilmemek olan xestelikdir.beyinde üzvü deyişiklikler olmur,en azınnan hele bele bir deyişiklik tapılmayıb. autistik uşaqların hamısında ağıl zeifliyi olduğunu düşünmek yanlışdır.sadece diqqet pozğunluqları olduğu üçün,bir çox şeyi öyrenmirler,neticede iq seviyyesi enir.ama diqqet etdikleri teqdirde her hansı bir sahede üstün zeka göstere bilerler.mesele sizin saatlarla hell elemeye çalıştığınız riyazi bir meseleni çox asanlıqla hell eliye,1ci levelinde ilişib qaldığınız oyunu bağlaya biler.yeni her şeye diqqetsiz olan autistik uşaq,seçdiyi her hansı bir saheye xüsusi maraq göstere biler. autistik uşaqlar her günü 1 önceki kimi keçirmek isteyerler,meselen her gün eyni oyuncaqla oynaya,ya da eyni kitabı tekrar oxuya bilerler.günlük rutinin pozulması onları rahetsiz eder. ümumiyyetle bizim önem vermediyimiz bir çox şey onlar üçün rahatsızedici ola biler.meselen hansısa qoxu,ya da reng. bele uşaqlarla ünsiyyete girmek çox çetindir.sade ve deqiq cümleler seçilmelidir.hele frazioloji birleşmeler tamamen unudulmalıdır.meselen 'harda qaldın?' demek evezine 'telesmelisen,çünki derse gecikirsen.' demek lazımdı.daha ağır formalarında şekillerle ünsiyyet qurmaq effektlidi.meselen yemek yemesini isteyirsinizse,elinnen tutub zorla stola oturtmaq evezine yemek şekli göstermek,ve anlamasını gözlemek lazımdır.

+5 əjdaha

8. deməli fehmi kaya adında bir embesil var hansı ki, adam dərnək* adana otistik çocuklar sağlık ve eğitim derneği başkanıdı həm də sosioloqdu. sosiologiyanın mamışını dağıtmış bir lülüşdü yəni. niyə dağıtmış? çünki adam çıxdığı proqramın birində qayıdıb deyib ki, "autizmli uşaqlar anadangəlmə ateistdirlər, onları inanclı hala gətirəcəyik". bəlkə buna müvəffəq oldun, avtomatikləşdirilmiş hərəkətlərlə vərdişini yarada bildin uşağın, oturub namaz qıldırdın, amma ay götvərən səni nağayracağıq? səndən ki, insan olmayacaq. deyil insan canlı belə deyilsən sən. kötüyün oğlu götüş.

+3 əjdaha

1. uşaq şizofreniyasıdır. 3 yaşdan evvel başlayır ve ömür boyu yoldaşlıq edir adama. fobiyalar ve müxtelif davranış pozğunluqları ile müşahide olunur.

+2 əjdaha

14. Araşdırmalara görə sistematik, planlı düşünən, məntiqi təfəkkürü güclü olan valideynlərin övladlarında autizmə daha çox rast gəlinir.

+2 əjdaha

4. -mən əksik deyiləm fərqliyəm
(bax: temple grandin)

+1 əjdaha

13. bu cox axmaqca bir hissdi bilirem ancaq bugun coxunu gorub duygulandigim usaqlar. ekser valideynleri kederli olur. yeqin usaqlarinin geleceyinin yox oldugunu fikirlesirler. asperger ile xeyli ferqlenirmis. autizmli usaqlarda ilk etaj iq testinde veziyyet daha asagi olurmus. aspergerlerde ise daha cox sosial problemler uze cixir ve eslinde sosiallasmaq isteyib sosiallasa bilmemek meselesi var imis.



hamısını göstər

autizm