+8 əjdaha
9. kimyəvi elementlərin dövri sistemində 2-ci periodun 6a grupunda yerləşən çox qüvvətli qeyri-metal. sıra nömrəsi 8, ən çox yayılmış izotopunun kütləsi 16 atom kütlə vahidinə bərabərdir. oksigen bütün dövri sistemdə flüordan sonra ən qüvvətli qeyri-metaldır. ona görə flüordan və təbii ki, nəcib qazlardan başqa bütün elementlərdən elektron qopara bilir, yəni oksidləşdirir, yandırır. flüor haqda ayrıca entry girəcəm birazdan. oksigen qüvvəcə ikinci olsa da, flüordan daha məşhurdur, çünki təbiətdə çox yayılıb. dövri sistemdə 3 ən güclü qeyri-metal var ki, bunların hidrogenlə molekulları arasında hidrogen rabitəsi deyilən, bir rabitə yaranır. oksigen də bu 3 elementdən biridir. oksigenin hidrogen ilə molekulu, yəni su, məhz yuxarıda bəhs etdiyim hidrogen rabitəsinin köməyi ilə 100 dərəcə selsi-yə qədər maye halında qala bilir. müqayisə üçün deyim ki, dövri sistemdə oksigenin altında yerləşib, onunla bənzər kimyəvi özəlliklərə sahib olan kükürdün hidrogen ilə birləşməsi h2s, eynilə su molekuluna bənzəsə də, artıq mənfi 60 dərəcədə qaynayır. indi təsəvvür edə bilərsiniz oksigen niyə bu qədər önəmlidir. məhs oksigenin bu qədər güclü olması, suyun gec qaynamasına və həyat üçün əlverişli olmasına səbəbdir. maddələrin oksigenlə oksidləşməsi, enerji ayrılması ilə həyata keçir və buna yanma deyilir. elə gündəlik təcrübələrinizdən də bilirsiniz ki, yana bilən maddələrin sayı, yana bilməyənlərdən çoxdur. bu da oksigenin gücünü bir daha sübut edir. tanıdığınız yana bilməyən maddələr də zatən artıq yanmış, oksidləşmiş vəziyyətdədilər. məsələn su, hidrogenin oksigendə yanmasından əmələ gəlir. yanma reaksiyası həyatın təməl daşlarından biridir, belə ki, tənəffüs reaksiyası, hansı ki, elə yanmadan başqa bir şey deyildir, sizin bir nömrəli enerji mənbəyinizdir. bundan başqa oksigenin qabağına çıxan hər zibillə reaksiyaya girməsi bəzən ciddi problemlər yaradır. belə ki, təbiətdə çıxarılan metalların əksəriyyəti oksidləşmiş şəkildə tapılır və təmizlənməlidirlər, reduksiya edilməlidirlər. bundan başqa metallar açıq havada belə oksidləşərək, paslanırlar. oksigenə saf halda təbiətdə o2 və ya o3 molekulları şəklində rast gəlmək olur.oksigen
əjdaha lazımdı
izlə
dostlar
mən
googlla
ağac - i̇dmanla əlaqəli yanlış bilinənlər - siqareti tərgitmək - su - fotosintez - əsnəmək - sianoz - 2017-ci il nobel tibb mükafatı - 2017-ci il nobel kimya mükafatı
başlıqdakı ən bəyənilən yazılar:
+9 əjdaha
14. nə qədər əhəmiyyətli element olduğunu bilirdim, ancaq 5 saniyə onsuz dünyanı bu cür təsəvvür eləməzdim.əvvəla hoover dam, the pantheon dam, lap elə uzağa getməyək, bakıdakı crystal hall, flame towers kimi betondan tikilmiş bütün tikililər yerlə-yeksan olacaqdı. çünki betonun tərkibində su, hava, sement, aqreqatlar(gravel daşları) və başqa qarışıqlar var. hansı ki, elə adicə sementi götürsək, tərkibində kalsiumun, aliminiumun, dəmirin və silisiumun oksidi, yəni oksigenlə birləşməsi var. həmin metallar ki, bu metalların oksidləşməsi, betonun səthindəki oksid təbəqəsi betonun armaturla birləşməsinə şərait yaradır. armatur betonun möhkəmliyinin artması üçün lazımdır və betona polad armatur daxil etməklə betonun bir üst levelini, dəmir betonunu yaradırlar. indi özünüz təsəvvür edin maddələri bir-birinə birləşdirən həmin oksigen olmasa idi nə olardı. heç nə, ancaq toz-tozalaq. betondan geriyə ancaq toz qalacaqdı.
"birləşdirən" oksigen həm də maddələri bir-birindən ayırır. bu maddələr metallardı. metalların demək olar böyük qismi təbiətdə sərbəst şəkildə deyil, oksigen və başqa maddələrdə birləşmə şəklində tapılır. yəni, oksigen olmasa təbiətdəki metallar bir-birinə yapışacaqdı.
bizi günəşin ultrabənövşəyi şüalarından qoruyan təbəqə - ozon(o3) qatı da oksigendən ibarətdir. bu qat olmasa dərimizdə ağır günəş yanıqları əmələ gələr, bədənimizdəki bütün damarlar şiddətli bir təzyiq ilə partlayardı. çünki atmosferin təxminən 21%-i itirmək, 21% hava təzyiqinin azalması deməkdir. bu təzyiq dəyişməsi də anidən suyun 2000 metr dərinliyinə düşməyə bərabərdir.
oksigenin yanma reaksiyalarını həyata keçirən önəmli element olduğundan, oksigen olmasa heç bir yanma prosesi baş verməyəcəkdi. maşınlar, təyyarələr, habelə elektriklə təchiz olunmuş nəqliyyatın istənilən növü dayanacaqdı. təsəvvür edin, yerdəki maşınlar girir bir-birinə, üstünə də göydə uçan təyyarələr, helikopterlər hamısı birdən yerə düşür. tam bi felaket..
yer üzünə qaranlıq çökərdi oksigensiz. çünki günəş şüasının yer üzünə çatması üçün, o atmosferdəki parçacıqları sıçrayaraq keçir, beləliklə işıq yaranır. oksigen olmasa atmosfer daha az sıx olacağından həmin şüaların keçməyə hissəcikləri də azalacaq, hər tərəf qaranlıq olacaqdı.
bunlardan əlavə, yer qabığı da tamamən parçalanacaq, çökəcəkdi. çünki yer qabığının təxminən 45%-i oksigendən ibarətdir. özü də parçalanmış hissələr toz topası halını alana qədər bu parçalanma davam edəcəkdi..
+7 əjdaha
12. adının mənası "turşu əmələ gətirən" deməkdir. yəni əvvəllər elə hesab edirdilər ki, bu element turşunun (kimyəvi maddə kimi turşu, məsələn, sulfat turşusu. yoxsa xiyar turşusu mənasında deyil) olmazsa olmazıdır. ona görə də belə ad veriblər. amma sonradan səhv olduğu anlaşıldıqda artıq gec olub. o gün bu gündür adı oksigen olaraq qalıb. bu adın əsl sahibi hidrogen olmalı imiş.maraqlıdır ki, eyni səhv adlandırılma rus dilində də baş verib: (baxma: kislorod)
+3 əjdaha
11. yaşamağımız üçün ən vacib olan qaz. azlığı insana pis təsir etdiyi kimi,çox oksigen də insanlara çox pis təsir edir. belə ki, təziq aşağı düşür, burundan qan açıla bilir, özündən getməyə qədər gətirə bilir.məktəb vaxtımdan əgər düz yadımda qalıbsa oksigen hemoqlabinin tərkibindəki dəmiri oksidləşdirir və bu vəziyyətdə qan dövranında hərəkət edir.
iki allotrotip şəkil dəişməsi var o2-bildiyimiz oksigen qazı.
iyisizdır və rəngsizdir
03- ozon qazı. xoş iyili, qırmızıya çalan rəngdədir. troposfer və strotosfer ozonu ayırırlar. təbiətdə isə çox az rast gəlinən allotrotip şəkilmədir, çünki davamsızdır. ildırım çaxdığı, elektrik boşalması zamanı ozon qazı o3 * üç oksigenin birləşməsi əmələ gəlir və dərhal parçalanaraq oksigen qazına çevrilir. xüsusi şəraitdə oksigen qazından ozon qazı almaq olur
bundan başqa ozon qazı zəhərli qazdır. fəqət buna baxmıyaraq dünyanın bir çox ölkəsində suyu bizdən fərqli olaraq xlorla deyil ozonla təmizlyirlər ki, bu daha yaxşı variantdır. çünki xlor qazı da zəhərlidir, lakin ozon qazı uçucu olduğundan tez parçalanır və suyun tərkibindən ayrılır. lakin xlor qalır. ozonlaşdırma baha olduğu üçün biz xlorlaşdırmadan istifadə edirik
+2 əjdaha
13. Oksigen nisbi atom kutləsi 16 olan elementdir. Reaksiyalarda O2 şəklində yazılır. O3(ozon) allotropik şəkildəyişməsi var. oksigenlə ozonun əsas fərqləri:1.ozon mavi rəngli, oksigen rəngsizdir.
2.ozon gümüşlə reaksiyaya girir, oksigen girmir.
3.ozon xoş iylidir, oksigen iysizdir.
4.ozon zəhərlidir
Oksigen Au, Pt, Ag(qızıl, gümüş, platin) ilə reaksiyaya girmir. Təsirsiz qazlarla da reaksiyası yoxdur
+1 əjdaha
7. (bax: görməmişəm bilmirəm )+1 əjdaha
10. facebookda dəhşət statusları ilə üzümü güldürən tək səhifədi+1 əjdaha
1. mendeleyevin elementlerin dövri sisteminde 8-ci element.+1 əjdaha
5. az verəndə arıxladan,çox verəndə dırıxladan zaddı.hamısını göstər