1. yaponiya hal hazırda dünya iqtisadiyyəyina istiqamət verən ən öndə gedən ölkələrdən biridir. bəs bu təkanı yaponiyaya nə va ya kim verib?
1603-1868ci illəri əhatə edən tokuqava şoqunluğu dövrü yaponiya üçün ciddi nizam-intizam dövrünə təsadüf edir. şoqunluq 1603cü ildə edo şəhərində tokuqava tərəfindən yaradılmışdır.
1867-1868ci illərdə bir sıra kəndilər və samuraylar şoqunluğa qarşı çıxmağa başladılar. lakin samurayların bir hissəsi də şoqunluq üçün döyüşürdü. şoqunluğa qarşı çıxan samuraylar hər variantda itirirdilər. çünki əgər şoqunluq dağılsaydı belə samuraylıq vəzifələri əllərindən alınacaqdı. nəticədə 1868ci ildə meiji yeni paytaxt olan tokioya köçdü və özünün imperator səlahiyyətlərini elan etdi, beləliklə də tokuqava şoqunliğu dağıldı.
avropa yaponiyanı qeyri-bərabər sazişlər imzalamağa vadar etdi. bu da avropaya təktərəfli üstünlük qazandırırdı yaponiyaya qarşı. özünü bu asılılıqda qurtarmaq istəyən meiji hərb və iqtisadi cəhətdən bir sıra islahatlar keçirməyə başladı. ki, bu da meiji restovrasiyası dövrünü təqib edir. o bərabər hüquqlara sahib yeni bir demokratik ölkə canlandırmaq istəyirdi, bunun üçün də elə tokuqava dövründən qalma sosial siniflər arasındakı sərhədləri qırmaq lazım idi. bütün feodal torpaqları imperatora verildi və daha sonra xalqa paylandı. təhsil sitemində də bir sıra yenilikər oldu, icbari təhsilə keçirildi və fransız, alman təhsil sistemi təsis edildi. daha sonra dini azadlıq verildi və dinlərə təqib dayandırıldı. hərbi sektorda avropa və amerika imperializminə çatmaq əsas prioritet oldu. prusiya ordusu əsasında piyada ordu, ingilis donanması əsasında donanma yaradıldı. nəqliyyat və kommunikasiya şəbəkələri inkişaf etdirildi.
siyasi cəhətdən yaponiya 1889-da avropa tərzində olan ilk konstitusiyasını qəbul etdi. parlament yaradıldı, lakin imperator suverenliyi saxlanıldı. imperator ordunun, donanmanın, qanunverici və icraedici hakimiyyətin başında qaldı.
1912-ci ildə imperator meiji vəfat etdi. meiji restovrasiyası yaponiyanın inkişafında və dünyanın digər inkişaf etmiş dövlətlərinə çatmasında təkan rolunu oynadı.