1. zambaqlıların tulipa cinsinsən olan bitki.

lalənin yetişdirilmə tarixi haqqında bir zad var.oxuyun lazım olar.


--sitat--


sahildəki kiçik bir ölkə olan hollandiyada dünyanın ən varlı ticarət şəhəri inkişaf etməkdə idi.amsterdam yeni zənginliklərin,yeni enerjinin və yeni arzuların şəhəri idi.bütün avropa iqtisadiyyatının birləşdiyi nöqtə olan amsterdam gələcəyini bir çiçəyə bağlamışdı.lalə`yə.1639`cu ildə amsterdam dünyanın ən varlı şəhəri idi.dəniz ticarətinin yarısını əlində tutan hollandiyada dünyadaki hər yerdən daha çox milyoner var.
yan van goyen adlı yoxsul bir rəssam gedərək artan zənginlik dalğasına qoşulmağın bir yolunu axtarırdı.əldə edilən sərvət lüks həyata özəndirir,eqzotik mallara həvəs yaradırdı.bu mallardan biri də lalə idi.osmanlıdan idxal edilən lalənin ən eqzotik cinsləri sadəcə bəzi soğanlara hücum edən virusların köməyi ilə yaranır.bu səbəblə nadir və yetişdirilməsi çox çətindir.günümüzdə bir lalə soğanını 50 sent`ə ala bilərsiniz lakin 1636` hollandiyasında lalə soğanları ağırlığının 100 qatı qızıla satılırdı.meyxanaların (bar,içki məclisi) arxa otaqlarında tacirlər sadəcə lalə soğanlarını deyil,çiçəkləri və gələcək illərin məhsulunu da satırdılar.bu dünyanın ilk zamana bağlı ticarət hədəfi sayılır.
1636`cu il noyabr ayında lalə soğanlarının qiyməti 4 qatına çıxmışdı.van goyen fürsəti dəyərləndirib bütün sərvətini lalə soğanlarına qoyur.dekabr ayı başlanğıcında lalə soğanlarının qiyməti keçən aykinin 10 qatına çıxır.12 dekabr`da qiymət biraz da artır.rayden yaxınlığındaki bir komada 7 yetim ümidlərini ölmüş atalarından qalan lalə soğanlarına bağlamışdı.bir saatdan az bir vaxt ərzində lalə soğanları satıldı və 7 uşağın hər biri bir sənətkarın illik gəlirinin 40 qatını qazandı.lalə yetimləri milyoner etmişdi.3 gün sonra van goen başqaları kimi daha çox lalə hissəsi alır.1637`ci il yanvar ayında qiymət yenidən iki qatına qalxdı.bir neçə hissədar lalə soğanlarını satıb varlanmağa başlamışdı belə.van goyen qiymətlərin daha da artacağından əmin bir şəkildə gözləməyə başlayır lakin 3 fevral 1637`ci ildə raydendə bir neçə lalə soğanı satılmaz.hissədarlar dərhal panikaya qapılıb əllərindəki malları satmaq üçün yarışarlar.ancaq alıcı olmadığından qiymətlər yərlə bir olur.
dünənə qədər qiymətləri 5000 goldenə qədər qalxan lalə soğanlarını ertəsi gün alan yox idi.


--sitat--