1. anton çexov un 15-16 səhifəlik, insanı şillələyən, içində sevinclə ümidi eyni anda yaşadan şedevri. indiyə qədər oxuduğum çeşitli müxtəlif hekayələr içində, məhz bu hekayə, rahatlıqla ilk üçdədir deyə bilərəm.

--spoiler--



--spoiler--
hekayədə yalnızca iki xarakter var. qadın və kişi. qadın evli, amma xoşbəxt olmayan, sıxıldığı üçün yaltaya istirahətə gələn, gözəl və gənc biridir. kişi də yaltaya istirahət üçün gəlmişdir, lakin o özünün də dediyi kimi qadınlara bağlanmayan, sahib olduğu cazibədarlıqdan istifadə edərək onlarla yatan, sonra isə ayrılandır. qadınları kişilərdən daha aşağıda görür, amma onlarsız da yaşaya bilmir. bir gün tanış olurlar və hadisələr qəribələşir. yox, onsuz da qısa olan hekayəni yazıb burda zəhlənizi tökməyəcəm. hekayə boyu biz qadın sevgisinin saflığını və düşdükləri çətinliyə baxmayaraq yenə öz sevgilərinə sadiq qalmağa çalışdıqlarını, həqiqətən sevən qadının öz sevdiyindən uzaq düşdüyü hər saniyənin necə əzab və əziyyət çevrildiyini görürük. kişi isə həmişəki kişidir. onun üçün sevgi yoxdur, vardırsa da nəsə qəribə və bilinməzliklərlə doludur, uzaqlarda bir yerlərdədir. kişinin əsl sevgini anlaması üçün o sevginin ağuşundan ayrılıb adiliklərə atılması və insanların riyakar, ikrah doğuran hərəkətlərində zamanla ideallaşdırdığı həmin qucağa qayıtmasıdır. insan hisslərinin anlaşılmazlığı, düşdüyümüz çarəsizlik qarşısında nə edəcəyimizi bilməməyimiz, bütün bunlara rəğmən isə ümid edərək çabalağımız necə boşdur, amma gözəldir. hekayə dahisi bizə bunu deyir, çünki belə də lazımdır. struktur və məzmun baxımından bircə artıq söz yoxdur, insan oxuduqca əzab çəkir, əzab çəkdikcə təkrar-təkrar oxumaq istəyir.
hekayənin ən xoşuma gələn bir yeri isə, bir məclisdən çıxdığı zaman kişinin özünü saxlaya bilməyib qadın haqqında danışmağa başlaması, qarşıdakı adamın isə "sən haqlıydın, nərə iylənmişdi" deməsi çexovun dühasını ortaya qoyur. bu sözdən sonra kişi hirslənir, elə mən də hirslənirəm. axı hansımızın başına bu gəlməyib ki? həyəcanla və sevinərək danışdığımız hər şey qarşıdakı adamdan istənilən reaksiyanı almamaqla nəticələnir və məcbur danışmamalı oluruq. danışmamaq lazımdı, danışdıqca dəyərsizləşdiririk.
--spoiler--



--spoiler--