narkotik maddə olaraq bilinsələr də düzgün deyil. hüquqi olaraq narkotik maddə başlığı altında incələnsələr də farmakoloji olaraq ümumi adları psixoaktiv dərmanlardır. narkotik maddələr daha çox opiumdan törəmiş olan heroin kimi maddələrdir. narko yunan sözü olan uyuşmaq, yuxu sözlərindən gəlir.
ən geniş yayılmış psixoaktiv maddələrə misal kimi bunlar göstərilə bilinər:
kafein, nikotin, alkoqol, marixuana, kokain, heroin, lsd, psixodelik maddələr və.s
psixoaktiv maddələr təsirlərinə görə fərqli kategoriyaya bölünürlər;
stimulantlar: kafein, nikotin, kokain, ecstasy, molly
*depressant*lar: alkoqol
*uyuşturucu*lar: heroin, morfin kimi opium törəmələri.
*psixodelik* və ya *halusinogen*lər: lsd, sehirli göbələklər, meskalin, dmt və.s
*antidepressant*lar
və.s, və.s
bu maddələrin hərəsi bir yerə təsir edərək fərqli nəticələrlə insanı gah əyləndirir, gah sakitləşdirir gah da başqa dünyalara aparırlar. əsasən beyinin mükafatlandırma sistemini süni yolla işə salaraq insanı həddindən artıq dərəcədə xoşbəxt hiss etdirirlər. beyinin mükafatlandırma sistemi seks, yemək yemək kimi fəaliyyətlər nəticəsində təbii yolla işə düşən sistemdir. ona dərmanlar vasitəsi ilə təsir edərək insana normalda hiss etməyəcəyi dərəcədə çox güclü xoşbəxtlik hissi yaşatmaq mümkündür. bu maddələrin yan təsirləri də var sözsüz ki.
kafein yəni gündəlik istifadə edilən kofe də psixoaktiv maddədir və kokainlə eyni sinifə, stimulantlar sinifinə daxildir. kifayər qədər (~100 fincan) kofe içsəniz ölə də bilərsiniz
.bu maddələr və istifadələri haqqında bilinən həddindən artıq səhv məlumatlar, şəhər əfsanələri var.
ən çox səhv məlumatlar aludəçilikləri və təsirləri barədədir.
aludəçilik və öldürücü doza qrafiki
sosial və fərdi zərər qrafiki
yuxarıdaki qrafiklərdən də görüləcəyi kimi lsd, marixuana kimi maddələrin aludəçilik və zərərləri alkoqol kimi yayğın maddələrdən daha aşağıdır.
bu maddələrlə bağlı bilinən ən böyük yalnış odur ki, istifadə etməyən şəxslər bu maddələri bir pilləkən kimi sanıb, birini isitfadə etməyə başladıqda, "doymayıb" başqasına keçirsənmiş kimi sanırlar. elə deyil. bütün bu maddələr ayrı ayrı kategoriyalardadırlar, və birindən bezib digərinə keçmək kimi bir şey yoxdur. bunu həm fərdi həm də ətrafımdakıların istifadəsindən bilirəm.
ikinci bilinən ən böyük şəhər əfsanəsi aludəçilərin sanki buraxmaq istəyib də buraxa bilməməsidir. sanki zövq almır və istəmədən davam edirmiş kimi. elə deyil. heroin kimi güclü aludəçiliyi olan madələrin xaricində marixuana, lsd, extazy kimi maddələr hətta kokaini belə o dərəcədə aludəçilik yaratmır, və isitafə edən, istəyərək davam edir, bədəni istədiyi üçün yox.
əgər bu maddələrdən istifadə etmək istəyirsinizsə bilməniz və diqqət etməniz gərəkən bəzi şeylər var. birincisi, yaşınız 20-nin altındadırsa, istifadə etməməyiniz məsləhətdir. çünki yeniyetmə beyin inkişafda ikən bu maddələrin (marixuana kimi nisbətən yüngül olanlarının belə) istifadəsi beyin balansınıza zərər vuracaqdır. hətta siqaret və alkoqol belə. yenə də siz bilərsiniz.
sonra isə əsas etməniz gərəkən şey, hər deyilənə inanmamaqdır. bildi bilmədi hərədən bir şərh eşidə bilərsiniz və bir çoxu böyük ehtimal yalan yanllış məlumatlardır. internetdə oxuduğunuz şeylərdə nəyi hardan oxuduğunuza görə dəyişir. istifadə etmiş insanlara məsləhətləşmək və detallı araşdırmaq ən yaxşısıdır. hər beyin və bədən kimyası unikaldır, maddələr hərəyə bir cür də təsir edə bilər kiçik dəyişikliklərlə. odur ki, birində yaxşı, birində pis təsir göstərmə ehtimalları da var.
bundan başqa diqqət etməniz gərəkən şeylər, maddənin qaynağı və dozasıdır. bir kluba gedib ordaca extazy alıb atırsınızsa, riski qəbul etmiş olursunuz. nə olduğundan xəbəriniz yoxdur. bamayaraq ki bunu çoxumuz edirik, edənlər riski gözə alıb edirlər. həyatınız və beyniniz sizin üçün önəmlidirsə, etməyin. diqqətli olmaq istəsəniz online mağazalardan *test kit* alıb maddənizi yoxlaya bilərsiniz. ya da sizdən əvvəl yoxlamış birilərinin olduğuna əmin olun ən azından. ya da riski gözə alın. ikinci məsələ isə doza məsələsidir ki, hər maddənin öz normal dozası var və buna mütləq diqqət etməlisiniz.
bu maddələrin bəziləri tibbi məqsədlərlə də istifadə edilir, məsələn marixuana, lsd, sehirli göbələklər və.s bunlar həmçinin sizin yaradıcılığınızı artıra, dünya baxışınızı dəyişə, şüurunuzu inkişaf da etdirə bilərlər. cəmiyyət və dövlətlərin bu tip maddələri qaralamasına və bir şeytan kimi göstərməsinə inanmamalısızın. ancaq yenə də, bu maddələri dəstəkləyənlərin də hər dediyinə inanmalısınız. tamamilə zərərsiz də deyillər çünki. məsələn marixuana sizi tənbəlləşdirə bilər, lsd doza aşımında sizə zərər də verə bilər. diqqətli olmaq lazımdır.
bu maddələrin istifadəsi sadəcə bir seçim məsələsidir. kimi seçə kimi seçməyə bilər. kimi hər şeyin dadına baxmaq üçün seçə bilər, kimi həyatı bərbad qəbul edib yaşamı yola vermək üçün də istifadə edə bilər. kimi əyləncə üçün, kimi yaradıcılığını artırıb möhtəşəm əsərələr yaratmaq üçün və.s və.s ancaq nələri istifadə etdiyinizə də diqqət edin, illərdir istifadə etdiyim məsləhətli olan (marixuana, lsd, psixodeliklər, kokain, extazy) və olmayanları (heroin, meth, crack) var.
kimisi də heç istifadə etməməyi də seçə bilər. necəki kimisinin monoqam( tək partnyorlu) kimisinin *polyqam* (çox partynorlu) olması kimi. yeri gəlmişkən, elmi araştırmalara görə polyqam insanlar psixoaktiv dərmanların istifadəsinə və aludəçiliyə daha yatqın olurlar sahib olduqları bir gen səbəbi ilə. polyqam insanları bir növ əhli kef, hedonist adlandıra bilərik buna görə də məncə.
ayrı-ayrı hər maddənin öz təsirini və istifadə qaydası haqqında biraz məlumat verməyə çalışdığım keçidlər:
(baxma: lsd/-217608)
(baxma: kokain/-217606)
(baxma: ecstasy/-126495)
(baxma: marixuana/-218260)
(baxma: magic mushroom/-222858)
entry silindi təzədən yazdım. Əvvəlki yazdığımın yarısı qədər yazdım. bir ildi təxirə salıram yazaram deyə. indi neçə səhifəlik entry yazdım refresh oldu blin lənət olsun. lazarus əlavəsi var chrome üçün, onu işlədin bunun üçün. mən də indi başladım işlətməyə