1. (bax: fərdi inkişaf kitabları)

doktor robert cialdini tərəfindən yazılmış fərdi inkişaf kitabıdır. daha çox satış menecerləri üçün nəzərdə tutulub. kitab insanların sizin xeyrinizə qərar verməsinə səbəb olan faktorları sadalayır. məsələn sizi bəyənmələri, sizi özlərinə oxşatmaları, sizin əvvəlcədən etdiyiniz kiçik yaxşılıq və ya loru dildə desək göstərib verməmək taktikası və s. bütün bunlar eksperimental analizlərlə, statistika ilə dəstəklənərək kifayət qədər elmi yolla sizə başa salınacaq, oxumağınız məsləhətdir. çox ətraflı hər bir faktora toxunmayacam, heç kitabı hələ bitirməmişəm də. ancaq məni gecə vaxtı yuxusuz qoyan və bunu mütləq yazmalısan, deməyə məcbur edən şey isə sadəcə bir araşdırma nəticəsidir ki, kitabda öz yerini tapıb. deməli elə ki, bir intihar xəbəri bir bölgədə kütləvi informasiya vasitələri ilə yayılır, həmin bölgədəki intiharların sayı normaldan 10 dəfə artır. bundan başqa əgər intihar edən yalnız ölübsə, yeni çıxan intiharlarda da bir nəfər ölür. yox əgər intihar xəbərində bir neçə nəfərin sui qəsdçi ilə birlikdə öldüyü deyilirsə, onda yeni çıxan intiharlarda da çox adam ölür. bundan başqa intiharçı hansı yaşdadırsa, onun davamçıları da o yaşda olur. buna səbəb intihar təhlükəsi olan adamların, özlərinə bənzəyən bir insanın intihar etməsi xəbərini eşidəndə intihara normal baxmağa başlamasıdır. olduqca sadə məntiqdir, ancaq statistik göstəricilər dəhşətlidir, 10 dəfə çox deyirəm a kişi. insan qərarsız qaldığı vaxtlarda beyin avtopilotu işə salır və ən asan əldə olunan qərar seçilir. bunun da yollarından biri özümüzə bənzəyən varlıqların bənzər vəziyyətlərdə etdiyi hərəkətlərdir. yəni şüur altında biz başqalarını çox yamsılayırıq.
bir neçə ay əvvəl şefim alman sürət qatarlarının demək olar ki, hər həftə sonu bir neçə xətt üstündə intihara görə ilişdiyindən şikayət etmişdi. adam işi zarafata bağlayıb demişdi ki, niyə axı sürət qatarı, niyə mənim getdiyim qatarda intihar etməlidirlər, adicə regional qatarların qarşısına tullansan da ölürsən, niyə məhz sürət qatarı?! bu barədə bir azərbaycanlı tanışıma danışanda demişdi ki, almaniyada da intihar edənlər var ki, o ölkədə nəyə görə intihar edəsən ki? məsələ burasındadır ki, almaniyada azərbaycandan qat-qat çox intihar zorakılıq hətta zorlama hadisəsi var. mənim rəfiqələrim, axşam işdən çıxıb evə gələndə metroda day-dayların bunların üzünə baxıb penislərini çıxarıb masturbasiya etdiklərini demişdi bir dəfə. amma bu hadisələr yuxarıdakı səbəblərdən ictimailəşdirilmir. çünki kütləvi informasiya vasitələri yuxarıdakı faktordan xəbərdardır. bizim vətənimizdə isə hər xırda şey şişirdilir, xəbərimiz yoxdur ki, bu xəbərlər baş verənləri normallaşdırır.
gecəniz xeyirə, sayğılarla sizin qatıq.