1. emboliya - qan dövranı pozğunluğu nəticəsində əmələ gələn xəstəlikdir. "embol" qan və limfa damarlarının müxtəlif maddələrlə tutulması hadisəsidir. müxtəlif maddə dedikdə insan orqanizmində daxili orqanlarda yaranan fəsad və ya xarici təsirlər səbəbindən zədə nəticəsində damara düşən maddələr nəzərdə tutulur. belə ki, tromb qan laxtası - dan qopan bir hissə, və ya sümük qırılması nəticəsində sümük iliyindən damara düşən yağ damcısı, atmosferdən arteriyalara düşən hava qabarcığı (həmçinin mayedə (qanda) həll olmuş qazın qana keçməsi- qaz emboliyası) və eləcə də, yoluxucu xəstəliklər nəticəsində mikrobların bir yerə toplaşaraq damarın tutulması emboliyaya səbəb olur. daha çox yuxarı ətraflarda müşahidə edilən bir haldır. ilkin patoloji dəyişiklik kimi arterial damarlarda tutulmalar səbəbindən qan dövranın pozulması baş verir, toxumalarda hipoksiya ilə əlaqədar olaraq oksidləşməmiş maddələr toksin artır. Tədricən toksiki prosesler toxuma membranının keçiriciliyini artırır, kapilyar damarlarda staz, toxumalararası sahədə isə ödəm baş verir. lokalizasiyasına görə endogen (tromboemboliya, yağ emboliyası, toxuma emboliyası) və (bax: ekzogen) (hava, qaz və bioloji) emboliya vardır. Ən asan və sürətli müalicə olunan xəstəlik olmasına baxmayaraq qan dövranı pozğunluğunun ən təhlükəli formasıdır. infakt nəticəsində dəqiqələr içində ölə bilərsiz. qəflətən baş verən və ağrıkəsicilərlə keçməyən ağrılara səbəb olur, tutulmanın olduğu damara görə həmin yerdə göyərmə, ətraflarda olarsa hərəkət pozğunluqları əsas əlamətləridir.

Qeyd : Maraqlı, elə bir o qədər də, təhlükəli bi faktı da deyim. nadir də olsa rastlanan, cinsi uyarılma stimulation üçün edilən vajinaya üfürmək aktı emboliyaya səbəbiyyət verə, nəticədə 30 dəq içində ölüm halı ola bilər. aman ha belə şeylər etməyin sözlük yazarları -*