1. Əhali tərəfindən müəyyən müddətə seçilən seçkili orqanların hakimiyyəti həyata keçirdiyi idarəçilik formasıdır. 2 forması var:

Parlamentli Respublika:
- Dövlət başçısı prezident, məhdud hakimiyyətə malik olmaqla rəmzi xarakter daşıyır, parlament tərəfindən seçilir.
- Hökumət başçısı (Baş Nazir, Kansler) parlament seçkilərində qələbə çalan partiya liderindən seçilir, bu seçimi isə prezident formal şəkildə həyata keçirir.
- Hökumət parlament üsulu ilə formalaşır (parlament seçkilərində qələbə çalan partiya üzvlərindən) və prezident qarşısında yox, parlament qarşısında məsuliyyət daşıyır.
(baxma: Avstriya, Almaniya)

Prezidentli Respublika:
- Dövlət başçısı Prezident, ali rola malikdir və ümumi seçki hüququ əsasında seçilir.
- Hökumət başçısı məhdud hakimiyyəti ilə rəmzi xarakter daşıyır və prezident tərəfindən seçilir.
- Hökumət, prezident tərəfindən formalaşdırılır və parlament qarşısında yox, prezident qarşısında məsuliyyət daşıyır. (baxma: ABŞ, Azərbaycan)

Qeyd: Əlavə olaraq, Respublika idarəçiliyinin bir də Qarışıq Respublika forması da var ki, burada həm prezidentli respublikanın bəzi əlamətləri (dövlət başçısının əhali tərəfindən seçilməsi, hökuməti təşkil etməsi vəs), həm də parlamentli respublikanın bəzi əlamətləri (hökumətin parlament qarşısında cavabdehlik daşıması vəs) mövcuddur. (baxma: Fransa, Rusiya)