bugün wiki təsadüfi son
sözaltı sözlük
məsləhət postlar mesaj Profil

...

sult

| ədəbiyyat
235 | 2 | 2

əjdahalar  googlla
osmanlı imperiyası - şah ismayıl xətai - məhəmməd əmin rəsulzadə ensiklopediyası - fatih sultan mehmet - türklərin sevilməyən cəhətləri - istanbul - yeniçərilər - recep tayyip erdoğan - yazarların paylaşmaq istədikləri şeirlər - muhteşem yüzyıl

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    1. knut hamsunun 1890-cı ildə çap olunmuş romanı. azərbaycanca "aclıq". fikrimcə, hər bir insanın həyatında ən azı bir dəfə oxumalı olduğu kitablardandır. mədənizdə nəsə yoxdursa, bu əsəri oxumaq olduqca çətinləşir. hamsun bu əsəri həyatında aclıqla və səfilliklə boğuşduğu illərdə qələmə aldığından olduqca inandırıcı boyalar diqqəti cəlb edir. üstəlik, bu əsəri sırf aclıqdan əzab çəkən insanın həyatı kimi başa düşmək yalnışlıqdır. əsərdə original əxlaq düşüncəsi məsələsi ortaya qoyulur, baş qəhrəmanımız aclıqla boğuşduğu vaxtlarda bəzən elə "qərəmanlıq"lar edir ki, insan ürəyində onu acılayır, başına gələnlərə görə elə özünün günahkar olmasını düşünür. bəzi anlarda kitabı qırağa qoymağa məcbur olursan, dərin təsir edir qəhrəmanın yaşadıqları fikrimcə, bu əsərin bədii gücündən, inandırıcılığından irəli gələn məsələdir.


    --spoiler--

    roman bu cümlə ilə başlanır: "o zaman mən adama öz damğasını həmişəlik basan bu qəribə şəhərin - kristianiyanın küçələrində ac-yalavac dolaşırdım". qəhrəmanın dəqiq adı çəkilmir, o, özünə müxtəlif yerlərdə bir neçə ad qoyur - jurnalist tangen və s. o felyeton, məqalə yazmaqla dolanmağa çalışır, amma vaxt gəlir cibində pulu qalmır. bu zaman artıq real olaraq aclığı yaşayır, günlərlə dilinə çörək gəlmir. hətta elə həddə çatır, nəsə yeyəndə daim qusur, sanki mədəsi yemək qəbul etməyərək onu öldürməyə çalışır. əsərin ən təsirli səhnələrindən biri onu olmayan iti üçün guya sümük əldə etmək üçün qəssablara müraciət etməsidir. sümüyü alan qəhrəmanımız onun üzərində olan xırda, çiy ət parçalarını udmağa çalışır, amma alınmır. onun tanrıya ünvanlanan monoloqu da təsirlidir:
    "hey, sən, böyük xaliq, sən yoxsan, əgər olsaydın, mən səni elə lənətləyərdim ki, sənin səmanda cəhənnəm alovu zəbanə çəkərdi. hey, mən sənin qulun olmaq istəyirdim, amma sən məni rədd etdin, ona görə də səndən əbədilik üz döndərdim. çünki sən öz şansından istifadə etmədin. hey, sən, mən bilirəm ki, tezliklə öləcəyəm, amma ölümün astanasında olsam belə, səni lənətləyirəm böyük apis. sən məni güclə tabe etmək istədin, alkin bilmədin ki, məni sındırmaq mümkün deyil, məəgər sən bunu bilmirsən? yoxsa məni yaradanda yuxulu olmusan? hey, sən, mən bütün varlığımla sənə nifrət edirəm, mən qələbə çalmışam və sənin yaratdığın nemətlərə tüpürürəm. bu gündən mən sənin hikmətindən və mahiyyətindən üz çevirirəm, əgər fikirlərim yenidən sənə müraciət etmiş olsalar, onları lənətləyəcəm, əgər ağzımdan sənin adın çıxsa, mən onu cıracağam. hey, sən əgər varsansa, sənə son sözüm budur: bundan sonra və həmişəlik sənə əlvida deyirəm. mən susuram və səndən üzümü döndərirəm, bunda sonra öz yolumla gedəcəyəm".
    baş qəhrəman dəlidir yoxsa yox? əsəri oxuyarkən bu sual daim məni düşündürdü. sözsüz ki, aclıq onda psixoloji zədə yaratmışdı, amma onun daxilində yaratdığı əxlaq anlayışı olduqca maraqlıdır. o təsadüfən, qeyri-qanuni yolla əlinə keçdiyi pulu aparıb sahibinə deyil, küçədə gördüyü, yazığı gəldiyi bir piroqsatana verir. sonra gedib pulun əsl sahibinə bunu etiraf edir. daha sonra gedib piroqsatandan pulun əvəzinə piroq istəyir.
    əsərdən ən xoşuma gələn cümlə: "hədsiz qürurlu olmaq, elə ayağını uzadıb ölmək deməkdir"
    hamsun əsəri pozitiv bitirir. qəhrəmanımız ingiltərəyə gedən gəmidə iş tapır və bu cümlə əsərə son verir: "beləliklə, o, mənə iş verdi. biz fiorda çıxanda zəiflikdən və həyəcandan tamamilə tərləyib islanmış qəddimi düzəldib sahilə baxdım və bütün pəncərələrində artıq parlaq işıqlar yanan kristianiya şəhəri ilə, nəhayət vidalaşdım".

    --spoiler--

    əsər hərəyə bir cür təsir edir. amma dəqiq olan budur ki, əlindəki bir tikə çörəyin qədrini bilmək, onu qorumaq hissləri yaradır.

    0 əjdaha!

    15.06.2014 00:01, sapere aude

    Yalnız deyilsən!

    Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.

    Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.

    2. knut hamsunun "aclıq"ının yazılmasına səbəb olan aclığı haqqında qeydlərindən:


    --sitat--

    "mən başıma gələnləri yazmaya bilməzdim. istədim ki, insanlar bilsinlər ki, həyatda necə məşəqqətli günlər olarmış. bu hadisələr kristianiyada baş vermişdi. mən bura gələndə heç kəsi tanımırdım. gedəcəyim bir yer, umacağım bir adam yox idi. cibimdə olan çox az bir pula bir otaq kirayələməli oldum. bu pul həm də mənim bir neçə gün dolanmağıma bəs etdi. sonra isə mənim aclıq günlərim başladı. nə qədər çalışdımsa, iş tapa bilmədim.
    aclıq isə getdikcə taqətimi kəsirdi. üstəlik ev sahibi də mənə hədələyici nəzərlələ baxırdı. mən yalnız bircə şeyə ümid edirdim. bəlkə bir məqalə yazıb çap etdirə bildim və bunun müqabilində heç olmasa, bir neçə gün dolana bildim. lakin aclıqdan başım keyimişdi. ağlıma yaxşı fikir gəlmirdi. nəhayət, ev sahibəsi məni evdən çıxarmalı oldu. olub-qalanım bircə odiyal və bir də qalstuk idi. mən onları bağlamaya büküb oranı tərk etdim. yolda bir tanışımla rastlaşdım. o, mənə rişxəndlə “qoltuğundakı nədir?” - soruşdu. mən isə qürurumu sındırmadan dedim ki, kostyumluq üçün parça almışam. onu tikdirməyə gedirəm. tanışımın gözləri bərəldi və mənə həsədedici nəzərlərlə baxdı. “deyəsən, yaxşı yerdə işləyirsən. bəlkə sənə öz dərzimi təklif edim?” mən əlimi yellədim onu tərk etdim. gəlib bir skamyada oturdum. öz-özümə düşündüm. ilahi, niyə məni bu cür sınağa çəkirsən. mən ki, səndən çox şey istəmirəm. istəyim bir qarın çörəkdir. olmazdımı ki, sən bu sınağı başqasının üzərində aparardın?!
    bir qədər sonra sanki beynimdən duman çəkildi. bir-birinin ardınca gözəl fikirlər gəldi ağlıma. mən özüm də bilmədən karandaşı çıxarıb yazmağa başladım. sonra isə məqalə hazır oldu. hətta mən çatdırıb bütün fikirləri yaza bilmədim. bu səbəbdən də bir çox fikirlər orda öz əksini tapmadı.
    məqaləni redaksiyaya gətirəndə redaktorun olmadığını dedilər. mən kirayə qaldığım ünvanı və məqaləni qoyub getdim. küçədə bir çörək dükanının yanından keçmək istədim. heç olmasa iyisindən doyardım. lakin adamların mənə baxdığını görüb özümü elə apardım ki, guya mənə lazım olan çörək burda yoxdur. axşam düşürdü. qərara gəldim ki, meşəyə gedim. orada odiyalı yerə sərib yatdım. duranda sanki soyuq iliklərimə işləyirdi. üstəlik də aclıq bir tərəfdən. mən yenidən bir skamya tapıb orda oturdum. çünki artıq gəzə bilmirdim. camaat yanımdan ötüb keçir, mənə yazığı gəlirmiş kimi baxırdılar. artıq görkəmim də səfilə oxşayırdı. mənə həbsxanaya getməyi məsləhət gördülər. lakin mən dörd divarın arasında yaşaya bilməzdim. istədim belə mərdi-mərdanə ölüm. lakin vəziyyətim ağırlaşdıqca buna məcbur oldum. polis isə məni kefli zənn edib “get evə, belə kefli gəzmə” - dedi. lakin mənim evim yox idi. nəhayət, qərara aldım ki, yenidən kirayə qaldığım evə qayıdım. barmaqlarımın ucunda otağa elə keçdim ki, heç kim hiss etmədi. otağımda masanın üstündə bir məktub qoyulduğunu gördüm. zərfdə redaksiyanın göndərdiyi pul vardı. mən ilk dəfə olaraq özümü güclü hiss etdim və dərk etdim ki, mən ölümə məğlub olmamalıyam. beləcə, bir neçə gün mənim üçün yaxşı keçdi. sonra pul tükəndi. mən yenidən dərdlərimlə baş-başa qaldım. qərara aldım ki, gəlmələrin pansionatında özümə bir sığınacaq tapım. burda hər səhər bir qadın mənə buterbrod verirdi. sən demə, bütün bunların hesabı çəkilirmiş. bir gün mənə həmin qadın verəcəyim pulun siyahısını göstərəndə mən dərk etdim ki, burada qala bilmərəm. beləcə, mən bu şəhəri tərk etməyi qərara aldım. limana yaxınlaşıb öyrəndim ki, gəmi amerikaya gedir. mən gəminin kapitanına yalvarandan sonra o, müvəqqəti olaraq, məni növbəti limana kimi işə götürdü. bu mənim aclığımın sonu, həyatımın isə xilası oldu.

    --sitat--

    2 əjdaha!

    25.10.2014 21:13, baba


üzv ol
Modalı bağla





...