qısqanclıq

özünküleşdirdiyin herşeye qarşı yaranabilecek hissdir. bunun üçün sevmek mütleq deyil. kimi ve ya neyise "menim"kileşdirmisense qısqanmaq normaldır. eger qarşılıqlı nese varsa qısqanclıq çox maraqlı hiss kimi gele biler. amma ve lakin qarşılıqsız sevirsinizse cehennemdesiz demekdir. onun başqa biriyle eylendiyini, xoşbext olduğunu görende medenin üstünden ağır bir yanğı hissi gelir. fikirleşdikce derinleşir. heryerden silirsen ki, artıq görmeyesen çünki, bu ağrılar bütün heyatınızın içine edir. beli artıq görmürsen amma, yerine uzandığın an gözünün qabağına gelir. ağlında qurursan, indi danışır başqasıyla, gülürler, heyecanlanır başqasının mesajı gelende. men de uzanıb ağrıyıram, mundar-mundar hissler keçirirem. bunun bir çaresini tapmalısız. boş durmamaq en yaxşısıdı. bundan sonra başlayır yuxusuzluq. geceler yatmırsan, seherler dura bilmirsen, neticede hemişe yorğun, halsız olursan. bununla elaqedar da eybecerleşirsen. baxımsız, maraqsız bir varlığa dönürsen. zibillik kimi birşeysen artıq, o sıçıb gedib, indi iylenirsen. bir müddetden sonra düzeleceksen o heç. amma bir qehbe balası senin heyatının uzun bir aralığını bu veziyyetde keçirmeyine sebeb olur.

ailə

səni hər halınla qəbul etmiş, səbəbsiz yerə səni sevməyi seçmiş insanlar. zənnimcə qan qohumluğu elə də önəmli deyil. çetinə düşəndə axtardığın, ağlayanda qucaqlayan, qarşılıqsız sənin yaxşılığını düşünən, insana ən yaxın varlıqlardır. təbii ki, istisnalar olacaq. əgər ailənizlə yaşayırsızsa bu məsələyə çox aqresiv yanaşa bilərsiz. amma nəzərə almalısız ki, onlar sizə siktir çəkməyən tək insanlardı. istəsələr de çeke bilmezler çünki qaçış yoxdu aileden (ictimai qınaq, qan qohumluğu var) sebebe fikir vermeden neticeye baxsaq sevmeliyik onları. ailemle qaldığım müddetde hergün onlara nifret etmeye bir sebeb tapmışam. mene haqsızlıq etdiklerini düşünmüşem. bele de düşünün bir defe biz de onlara haqsızlıq etmişik. çünki ne qeder bizim üçün biz en edaletli olsaq da eyni poxuq. ne qeder ferqlene bilerik axı? 6 milyard içinde sence ancaq sen ferqli yaradılmısan? mence yox. inanma buna, qardaş. hansısa dostunla bir evde qalsan daha xoşbext olacağını düşünürsen yeqin. men de ele fikirleşirdim. amma sonra hansısa qızın ağzının üstündeki qemzenin hereketinden it balası kimi esebleşib onu öldürme isteyi gelende anladım ki, ailem en çox tolerant göstere bileceyim insanlardı. bunun sebebi sevgidi belke de. ömrünüz boyu size qıcıq olan gözlerle baxan, gözlerinde cüzi de olsa sevgi görmediyiniz, çox ağıllı, terbiyeli olmağınıza baxmayaraq içib sizi döyen atanızın uzun müddet sonra telefonda sesini eşidende gözleriniz niye dolsun axı? bunun sebebi ancaq sevgi ola biler. çünki bu dünyada size en yumşaq üzünü gösteren insanlar onlardı. düşünende axı onlar niye min bir eziyyetle qazandığı pulu size xerclesin ki? deyeceksiz uşaq doğub baxmalıdır. razıyam baxmalıdı. amma baxmamaq yolunu seçe biler axı istese. amma seçmir. bu onları sevmeye bir sebebdir menim üçün. bacı-qardaş ise böyük nemetlerdi (eger aranızda xarakterce böyük ferqler yoxdursa).

insan hormonları

bu sifarişi verən: fövqəl insan insan orqanizmini idarə edən iki sistemdən biri. bildiyiniz kimi (ümid edirəm ki, bilirsiz) orqanizm iki yolla idarə olunur: sinir və humoral. bax bu humoral yol hormonlarla əlaqədardır. hormonlar vəzilərdə sintez olunur ki, bu vəzilər də endokrin sistem adlanır.
(yəni sizi endokrinoloqa göndərsələr bilin ki, vəzilərinizdə problem var). nə edir bu hormonlar? sizi siz edir. onların sayəsində sevinir, ağlayır, həyəcanlanırsız. qısaca bəzi çox bilinən hormonların nə işə yaradığını yazım. melatonin- yuxu hormonu kimi bilinir. axşam saatlarında sintezi artır.
serotonin- xoşbəxtlik hormonu. bu hormonun çatışmazlığı depressiyaya səbəb olur. əgər çiyninizdən kiminsə sizi yerə basdığını düşünürsüz, heçnəyə həvəsiniz yoxdu, həyata nifrət edirsizsə sizə qətiyyən cadu edilməyib sadəcə serotoniniz çatmır. serotonin siztezini artırmaq istəyirsinizsə uzun məsafədə gəzin, bol günəş şüası qəbul edin, badam yeyin, qardaş. badamın tərkibində yüksək miqdarda serotonin var. (pharmaceutist məsələhəti)
dofamin - deyərdim ki, elm hormonu. çoxları dopamin deyir bu hormona. azərbaycancası dofamindir. öyrənmə, diqqət, yaddaş, qavrama kimi şeylərdə kömək olur. həmçinin, xoşbəxtlik də gətirir. sintezini artırmaq istəyirsizsə serotonindəki məsləhətlər daxildir. üstəgəl banan yemək lazımdı. çünki, dofamin sintezində istifadə olunan tirozin bananın tərkibində çoxdur.
bir də var qadın və kişi cinsiyyət hormonları. qadınlarda estrogenlər, kişilərdə androgenlərdir. bunlar ərgənlik dövründə aktivləşir. qızlarda məmələr böyüyür, aybaşı tsikli başlayır,çanaq genişlənir, tüklənmə olur. oğlanlarda səsin qalınlaşması, kürəyin genişlənməsi, tüklənmə, bığ-saqqal çıxması müşahidə olunur. amma o demək deyil ki, kişi bədənində ancaq kişi hormonları olur və əksi qadında ancaq qadın hormonları olur. hamımızda hər ikisi də olur lakin, miqdarına görə fərqlənir. bəzən bu miqdarlarda pozuntular olur (bax: homoseksuallıq)

güldürən hadisələr

deməli mən 9-cu sinifdə oxuyanda bibimqızı sumqayıtda kollecdə oxuyurdu. məni də rayondan göndəriblər onun yanına gəzməyə. bibimqızının ev sahibəsi olan yekəgöt xala bizi parka aparır (göyərçinə). mən axı rayon qızıyam parka girməmişdən xala mənə bildirdi ki, qız oğlanlara baxmasa heçbir oğlan qıza sataşmaz, yəni ki oğlanlara baxma. mən də açığı qızardım ki, indi nolar rayondan gəlmişəm o deməkdi ki, yanıram? onsuz da istəmədiyim yerdə istəmədiyim insanlarlayam bu söz lap utandırdı, qıpqırmızı oldum. nəysə biz karusellərə falan minirik bu xala da eləmir tənbəllik bizimlə biryerdə minir. xala karusellərin dəmirlərinin arasından o yekə götünü çıxarmağa çalışanda karuseli fırladan qaqaş bunun götünə bir sığal çəkdi. xala götünü qaqaşdan qurtarıb başını qaldıranda göz-gözə gəldik.

(youtube: )

kimya

maddələr və onlar arasında gedən reaksiyaları öyrənən, həddən ziyadə maraqlı elm sahəsi. sizə möcüzələr göstərə biləcək potensialdadır, sadəcə daha dərinlərə getməlisiz. öyrəndikcə hərşeyin qanunauyğunluqlarla baş verdiyini görəcəksiz ve bu sizə çox qəribə hisslər yaşadacaq. yediyiniz, içdiyiniz hərşeyin kimyəvi tərkibini bilmək hissi doğurur bir müddətdən sonra. dünya tarixində insan sağlamlığının qorunmasında ən böyük rola malik sahədir. hansısa bir tullantıdan çox önəmli dərman maddəsi alındığı çox olmuşdur. çox təəssüf ki azərbaycanda inkişaf etməmiş sahədir. ona görə də, iş barədə çətinliklər çəkə bilərsiz bu sahəni seçsəniz. nəzərə almalısınız ki, burdakı dövlət unversitetlərində kimyəvi reaktivlərin
90%-i sovet dövründən qalmadır.

bikarçılıq

boşa gedən zaman aralığı. insan düşüncəsinin boşluqda pərvazlanması. əsasən bir pox törədir bu zaman evrəsi, ona görə də tezliklə bir iş tapmaqda yarar vardır. məsələn dırnağın kənarında olan o çıxıntını qurdalaya-qurdalaya həyatının en mundar ağrısına nail olmaq heç xoş birşey deyil. ya da bu şalvarın istehsal olunduğu zavodun müdirinin oğlu görəsən həmin zavodda işləyən kasıb qıza vurulmuşmudur? bəlkə də, elə şalvarın düyməsini yapışdıranda oğlan arxadan qızı qucaqlamışdır, öpüşməyə başlamışdılar. sonra zavodun müdiri o onları görüb qızı qovmuş ahh axı onun tək günahı sevmək idi. bəli bekarçılıq bir şalvardan teleserial senarisi çıxarmaqdır. yaxşı birşey olmadığını sübut etdim məncə

həyatdan bir anda soyudan şeylər

bu siyahını çox uzatmaq olar. ilk öncə məktəb və unversitetlərdən başlayım. üstündə çox əlləşib, həvəslə yazdığın ev tapşırığının evdə unutmaq. əgər tibb unversiteti kimi həyatdan soyudan bir yerdə oxuyursunuzsa bir ağ papağı evdə qoyduğuna görə qayıb almaq məsələn. hazırlıqda olanda birdən-birə qarnından əndrabadi səslərin gəlməsi. imtahana girəndə son anda baxdığın mövzunun yenə də yadına düşməməsi. məişətdə isə yerinə girdikdən sonra işığı söndürmək məsələsi, hamamın asqısından asdığın dəsmalın yerə düşüb su olması. avtobuslarda yekə göt xalaların dominant xarakterləri. azərbaycan televiziyasında ağzını yayaraq danışan tərbiyəsiz qadınların çəkilişdən çıxıb kiminsə yatağına girmələrinə rəğmən əxlaqdan danışmaları, dar küçələrdə genələrək gəzən arxadakının harasa tələsməsini vecinə almayan insanlar, cəmiyyət arasında qaşınan naməhrəm hissələr, yeri gəlmişkən sözlükdə "ə" hərfini yazarkən kursorun hərfdən qabağa düşməsi və hal-hazırda yadıma düşməyənlərin entryni göndərəndən sonra ağlıma gəlməsi.