super qara dəliklər. günəşin kütləsindən milyonlarla dəfə daha çox kütləyə sahib olan qara dəliklərə verilən ad. bu qara dəliklərin necə yarandığı, yaşları haqqında çox məlumat yoxdur ancaq bu qara dəliklərin böyük partlayışdan uzun vaxt sonra yaranan ilk ulduzların öz içlərinə çökməsilə yarandığı haqqında fərziyyələr var.
