18. yazacaqlarım sadəcə ikinci dünya müharibəsindən sonra yaşananlarla bağlıdır. müharibədən sonra avropa və ondan sonrakı iqtisadi tutumları qısa icmal olaraq hissələr şəklində qeyd edəcəm.

bildiyiniz kimi 1945'ci ildə sonlanan müharibə sadəcə bu ildə bitmədi və böyük dağıntılar qoydu. 130 illik dönəmdə fransa və almaniya artıq dördüncü dəfə idi ki, belə şiddətli müharibəyə daxil olurdu. bəs günahkarlar kimlər idi ?

1. almaniya - ilk günahkar kimi təbii olaraq almaniya göstərilirdi. buna görə 1944'cü ildə morgenthau planı ortaya atıldı və bu plan ilə almaniya kənd təsərrüfatı ölkəsinə çevrilməli idi. beləliklə almaniyanın iqtisadi gücünü azaltmağı düşünürdülər.
2. kapitalizm - marxism və leninism kapitalizm'i günahlandırır və müharibənin başlanğıcı kimi göstərirdilər. burdan çıxış yolu kimi isə kommunizm'i ön görürdülər.
3. milliyətçilik (nationalism) - istər ilk müharibə (1914-18) istərsə də ikinci müharibənin (1939-1945) əsas göstəricisi kimi göstərilirdi və çıxış yolu kimi inteqrasiya olunmanı ön görürdülər.

təbii olaraq avropanın taleyini kənar qüvvələr bəlli etdi və amerika ilə rusiya həm hərbi həmdə maddi dəstəklərinə keçməyə başladılar. ilkin olaraq amerika birləşmiş krallıq ilə bizonia birliyini 1947'ci ildə yaratdı. fransa mprgenthau planın həyata keçirilməsinin tərəfdarı olsa da daha sonra bu birliyə 1948'ci ildə daxil oldu. ən son isə konrad adenauer başçılığı altında almaniya bu konstitusiyanı qəbul edərək 1948'ci ildə qoşuldu. sovet işğalçı qüvvələri tərəfindən bütün mərkəzi və şərqi avropa ələ keçirlmiş və qüvvələr almaniya ilə avstriya daxil olmuşdu. lakin ortada onları gözləyən böyük britaniya, amerika, fransız qüvvələri var idi. sovet ordusu 1948'ci il 24 iyun berlin blockade'dən istifadə edərək 1949'cu il may ayında fdr digər sözlə federal republic of germany qurulmasında köməklik edirlər.

bundan çəkinən digər qüvvələr artıq razılaşmalı olduqlarını düşünür və beləliklə 'iron courtain' (dəmir pərdə) qurulur. sovet qüvvələrinin agressiyasındna çəkinən qərb qüvvələr həll yollarını daha da darlaşdıraraq ikiyə endirir. bu dəmir pərdə şərqi avropa ilə qərbi avropa arasında həyata keçirilir və beləliklə qərbi avropa inteqrasiya yolunu seçərkən, şərqi və mərkəzi avropa komunizm yolu ilə dəvam edir. qərbi avropa'da idarəetmə yolu iki və daha çox partiyanı və sosial market'i dəstəklədiyi halda şərqi avropa'da tək partiyalı komunist rejimdə qurulur.

almaniya normal olaraq qərbi avropanın tərkibinə keçir və bir sözlə çəkilən bu yolda özünü dirçəlmək üçün canla başla çabalayır. digər tərəfdən italiya'da qərbi avropa inteqrasiyasına daxil olaraq bir növ burada faşist rejimin məhv olmasına köməklik edir. benelux ölkələr (belçika,niderland,luxembourg) isə regionda hər hansı bir franco-alman müharibəsinin şansının azaldığına görə sevinir. fransız və amerikan liderlər isə almaniyaya maddi yardım edərək almaniyanı hərbi rəqib kimi deyil iqtisadi ortaq kimi görmək istəyir. ingiltərə və amerika isə avropa'da komunizm rejiminin yayılmasından ehtiyatlanaraq avropa inteqrasiyasını genişləndirməyə çalışırlar.

ardı part 2'də gələcək.