1. Çikaqo universitetinin iqtisadiyyat kafedrasının heyəti tərəfindən yaradılan iqtisadi düşüncə məktəbi və təməlində sərbəst bazar fikri dayanır. Əsası 1930-cu illərdə Hyneman Knight tərəfindən qoyulmuşdur.ilk başlarda Keynsçiliyi tamamilə inkar edib, monetarizmi dəstəkləsə də, 1970-ci illərdən sonra rasional gözləntilər modelinə əsaslanan yeni iqtisadiyyat düşüncəsini dəstəklədi.Çikaqo məktəbi iqtisadiyyat xaricində hüquqda, xüsusilə də siyasət elmində inqilabi izlər buraxmışdır.

çikaqo məktəbi sərbəst bazara mühim önəm verirdi, onların inancına görə dövlətin bazarlara müdaxilə etməməsi cəmiyyət üçün ən səmərəli nəticəni verəcək. Onlar güman edirdilər ki, insan öz seçimində maksimum mənfəət əldə etməyə yönəlmişdir ( Rational choice theory) və bu şəkildə təşkil olunan bazarlarda resurslar insanların ehtiyacına uyğun şəkildə paylanılacaq.Həmçinin onlar antiinhisar qanunlarının (antitrust law - rəqabət məcəlləsi) da ləğvinin tərəfdarı idilər.bu qanunlara görə inhisarçılıqla bağlı müəyyən limitlər var və bununla da inhisarın (monopoliya) qarşısı alınır.ancaq onlar düşünürdülər ki, istehlakçılar üçün ən yaxşı nəticəni rəqabət verir, hətta bu rəqabət az saylı nəhəng şirkətlər arasında olsa belə. Əgər hər hansı bir firma təkbaşına bazarda monopoliya çevrilsə belə bu problemi bazar öz-özünə tənzimləməlidir nəinki hökümətin müdaxiləsiylə çünki hökümətin müdaxiləsi xeyirdən çox zərər vura bilər.

Çikaqo məktəbi müxtəlif aspektlərə görə tənqidə məruz qalmışdır. Davranışçı iqdisadiyyat məktəbinin nümayəndələri bildirir ki, insanı maksimum mənfəət əldə etməyə yönəlmiş varlıq ( rational agent) kimi qəbul etmək doğru deyil, çünki insanın davranışına həmçinin sahib olduğu inancları, bilikləri və qərəzləri də təsir edir.Həmçinin bu məktəb Çilidəki diktator Pinoçet rejimi üçün iqtisadçılara təlim keçdiklərinə görə də tənqid olunmuşlar. Onların vədləri ilə aparılan iqtisadi reformasiyaların nəticəsində Çili möcüzəsi baş vermişdir. Çili 1975-ci ildə adambaşına düşən ÜDM miqdarına görə Latın amerikasında 9-cu olduğu halda, 2014-cü ildə Cənubi amerikada 2-ci yerə yüksəlmişdir.Ancaq bu ölkədə gəlir bərabərsizliyinə səbəb olmuşdur və hal-hazırda çili iqtisadi Əməkdaşlıq və inkişaf Təşkilatına (OECD) daxil olan ölkələr arasında gəlir bərabərsizliyi indeksinin ən yüksək olduğu ölkədir.

Çikaqo universitetinin iqtisadiyyat kafedrasının müxtəlif üzvləri indiyə kimi iqtisadiyyat üzrə 13 nobel mükafatı ilə təltif olunmuşdur. Ümumilikdə isə 1969-cu ildən təyin olmuş iqtidadiyyat üzrə Nobel xatirə mükafatını alan 89 şəxsdən 32-i Çikaqo universiteti ilə ya məzun, ya tədqiqatçı ya da kafedra üzvü kimi əlaqəli olmuşdur.

Məktəbin görkəmli nümayəndələri arasında Milton Friedman, Friedrich Hayek, Gary Becker, Robert Fogel kimi iqtisadçılar var.



Mənbə.
https://www.britannica.com/topic/Chicago-school-of-economics
https://en.wikipedia.org/wiki/Chicago_school_of_economics
https://www.investopedia.com/terms/c/chicago_school.asp
https://en.wikipedia.org/wiki/Rational_choice_theory)