5. "o", "bu" əvəzliklərində vergül istifadəsi zamanı edilən səhvlərdir.

əvəzlikdən sonra əvəzlik gəldikdə vergül qoymaq, məs.:
"bu, o oğlandır" cümləsində fonetik norma pozulub, Ona görə ki cümlədə əvəzlik varsa və həmin əvəzlik mübtəda vəzifəsindədirsə, yenidən əvəzlik gələrsə ( təyin vəzifəsində), vergül qoyulmamalıdır.

düzgün yazılışı: bu o oğlandır.

əvəzlikdən sonra köməkçi nitq hissəsi gələrsə, vergül qoyulmaz.
qeyd: burada çox önəmli bir istisna var. əgər cümlədə istifadə edilən köməkçi nitq hissəsinin özünəməxsus vergülü varsa, qoyulmalıdır. bunu da bilməlisiniz ki, həmin vergül (tutaq ki, ara söz olsun) ara sözə aiddir. ona görə qoyulmalıdır.
məsələn: "bu, artıq mənim problemim deyil" cümləsində "bu" əvəzliyi mübtəda vəzifəsində çıxış etsə də, vergül qoymaq olmaz. niyə? çünki köməkçi nitq hissəsi - qüvvətləndirici ədat gəlib və həmin köməkçi nitq hissəsinin özünəməxsus durğu işarəsi yoxdur.
düzgün yazılışı: bu artıq mənim problemim deyil. başqa örnəyə baxaq:

"o, deyəsən, mənim əmim oğlumdur." cümləsi düzgün cümlədir, çünki köməkçi nitq hissəsi - modal söz gəlib və həmin modal söz özündən əvvəl və sonra vergül tələb edir, yəni vergül modal sözə aiddir.

mübtəda vəzifəsində çıxış edən əvəzlikdən sonra feil gəlsə, vergül qoymaq olmaz.
məsələn: "o, qaçır", "o, yeriyir", "o, döyülür" və s.
yuxarıdakı 3 örnəyin hər birində fonetik norma pozulub, ona görə ki vergül qoymaq olmaz.

düzgün yazılışı: o qaçır. o yeriyir. o döyülür.
qeyd: cümlədə feil ilə xəbər vəzifəsində çıxış edən söz və ya söz birləşmələrini qarışdırmayın.
"o, uşaqdır" cümləsində fonetik norma pozulmayıb. ( mən bayaqdandır fonetik norma deyirəm, bir-iki cümlə ilə nə olduğunu izah edim: cümlədə durğu işarəsi, sözdə hərf səhv yazılıbsa, fonetik norma pozulmuş hesab edilir. geniş yazacağam) feil dedikdə hərəkət olması gərəkdir və "nə edir" kimi ,- bunun timsalında törəmələrini də qeyd etmək olar: "edirdi", "edəcəkdi", "edərdi" kimi ,-sual tələb edir.

bunlar əsas qaydalardır. zənn etmirəm ki, bununla bağlı başqa qayda qaldı. əgər qalıbsa, əlavə edəcəyəm. -*