facebook postundan sitat:
"Erdoğanın Ayasofyanı məscidə çevirməsinə çeşidli bucaqlardan baxmaq olar. Kimisi bunda dini mövqelərin gücləndirilməsini, kimisi populist addımın atılmasını, kimisi də gələcək seçkilərə yönəlmiş gedişi görə bilər. Ancaq mənə elə gəlir ki, Erdoğan daha dərin düşünür və daha uzağa baxır. Hər zaman olduğu kimi, burada da konteksti anlamaq gərəkdir. Bunun üçün israilin gedişlərinə baxmaq lazımdır.
Bildiyiniz kimi, israil iordan çayının qərb sahilini 1967-ci ildə işğal edib və bu günə qədər oranı, beynəlxalq hüquqa zidd olaraq, işğal altında saxlayır. indi israil, işğal etdiyi o yerlərin bir hissəsini (təxminən 30%-ni) rəsmən öz ərazisi elan etməyə hazırlaşır. Əvəzində, israil Fələstin dövlətini tanıyacağını bildirir. Sadəcə, Qüds tamamən israildə qalacaq. Əslində, bu yay onu etməli idilər, araya koronavirus pandemiyası girdi. Ayrıca, Trampın bəyanatını gözləyirlər. israildə hesab edirlər ki, bunu ABŞ-dakı seçkilərə qədər etmək lazımdır, çünki seçkilərdə Demokratların namizədi qalib gələrsə, anneksiya alınmaya bilər. Odur ki, israildə Trampa ümidlər böyükdür. Tramp da ABŞ yəhudilərinin səsini və dəstəyini qazanmaq istəyir, ona görə də, ilk addım olaraq, ABŞ səfirliyini Qüdsə köçürdü, Qüdsü israilin paytaxtı kimi tanıdı. iordan çayının qərb sahilinin bir hissəsinin israil ərazisi olduğunu rəsmən elan etmək üçün Trampın açıq dəstəyinin böyük rolu ola bilər.
Tramp tələsmir, israil isə gözləyə bilmir. Erdoğan da bunları bilir və öz oynunu qurur. Erdoğan, onun gördüyü işlərə münasibətimizdən asılı olmayaraq, çox güclü siyasi oyunçudur. Odur ki, onun gedişlərinə ciddi yanaşmaq gərəkdir. Erdoğan anlayır ki, ABŞ israili bu məsələdə açıq dəstəkləsə, Qüdsdəki Əl-Əqsa məscidi əldən getmiş olacaq. Ona görə də Erdoğan hadisələri qabaqlamağa çalışır, Ayasofyanı məscidə çevirir. Erdoğanın bu gedişini, məncə, ancaq bu kontekstdə anlamaq olur. Muzey-məscid, dünyəvi-dini və s. kontekstlər burada anlamsızdır. Erdoğanın Ayasofya ilə bağlı daha öncə söylədiklərini yada salmağın, onun öncə söylədikləri ilə indi etdikləri arasında ziddiyyətin olduğunu göstərməyin də bir anlamını görmürəm."
bu_da_link
