1. bu sifarişi verən: çernyayevski

ingilis həkimi, ilk dəfə çiçək xəstəliyinə qarşı vaksin yaradraq tibb aləminə böyük töhvə vermiş dahi insan.
jenner 1749-cu ildə evin səkkizinci uşağı olaraq doğulub. 14 yaşından başlayaraq 7 il cərrah yanında şagird olaraq çalışmağa başlayıb. 21 yaşında londona gedərək dövrünün məşhur cərrahı john hunter yanında təhsilini tamamlayır, 23 yaşında isə yenidən doğulduğu şəhər - berkleyə qayıdır.
həmin dövrdə çiçək xəstəliyi olduqca yayılmışdı, kütləvi ölümlərə səbəb olurdu. dövrünün digər həkimləri kimi jenner də xəstəliyə qarşı mübarizə üsulları üzərində işləyirdi.
həmin vaxtlar maldarlıqla məşğul olan insanlar, xüsusilə süd sağan qadınlar xəstəliyə nadir hallarda yoluxurdu. jenner də bunun üzərində araşdırmalar aparır və məlum olur ki, heyvanların əksəriyyəti çiçək xəstəliyini yüngül şəkildə keçirib. xəstəlik keçirmiş heyvanın südü qadınların əlindəki çatlardan onların bədəninə keçir, beləcə həmin şəxslərdə xəstəliyə qarşı müqavimət yaranır. bu fikirə istinad edərək jenner ilk dəfə 9 yaşlı james phipps üzərində ilk vaksini sınadı. o, xəstə inəyin bədənindən götürdüyü irini uşağın bədəninə yeridir. bir neçə həftə boyunca uşaq xəstəliyi yüngül formada keçirir amma yenidən sağalır. daha sonra jenner bu metodu 11 aylıq oğlu da daxil olmaqla bir çox insan üzərində təcrübədən keçirərək pozitiv nəticələr əldə etdi. bununla da tibbdə ilk dəfə olaraq çiçək xəstəliyinə qarşı vaksin əldə etdi.
qısa olaraq belə izah edim, xəstəliyə yoluxmuş canlının bədənindən bakteriya alınarak digər insan bədəninə yeridilir. orqanizm mübarizə apararaq xəatəliyi yenir və yenidən yoluxmamaq üçün immuninet yaradır. öldürməyən zərbə gücləndirir məsələsi bir növ.

vaksin uğurlu olsa da, bir çox insan, xüsusilə din adamları tərəfindən ciddi qınağa məruz qalır. çünki heyvan bədənindən alınmış maddənin insana yeridilməsini günah və iyrənclik sayırdılar. lakin vaksinin effektliyinə görə qısa müddətdə yayıldı və qəbul edildi.
edward jenner 1823-cü ildə 74 yaşında vəfat etmişdir.