1. Və ya digər adı ilə iran-kontras məsələsi kimi bilinən beynəlxalq qalmaqaldır. 1980-ci ildə ABŞ prezidenti seçilən Ronald reyganın qəti şəkildə yürütdüyü anti-kommunist siyasəti ilə sıx bağlı olan qalmaqal reyqanın siyasi karyerasını bitirmək həddinə gəlib çıxarmışdı.

Hər şeyin başlanğıcı 1982-ci ildə keçirilən ara seçkilərində respublikaçıların həm senatda, həm də nümayəndələr məclisində üstünlüyü əldən verməsi ilə başladı. seçildikdən sonra "Reyqan doktrinası" çıxaran prezident açıq şəkildə dünya miqyasında kommunizmlə mübarizə aparan qruplara maliyyə və silah yardımı edirdi. Lakin demokratlar qanunverici orqanlarda üstünlüyü ələ keçirdiyi üçün asanlıqla reyqanın fon yardımlarının qarşısını alan boland dəyişikliyini qəbul etdirdilər. Dəyişiklik əsasən reyqanın böyük ölçüdə əhəmiyyət verdiyi və "abş-ın qurucu atalarının mənəvi ekvivalenti" adlandırdığı Nikaraquadakı kontras hərəkatına qarşı yönəlmişdi. Kontraslara edilən yardımların çoxu kokain ticarəti vasitəsilə edildiyi üçün konqres boland dəyişikliyini qəbul etdi və Ronaldın kontraslara etdiyi yardımı kəsdi. Reyqan milli təhlükəsizlik məsləhətçisi Robert mak farlenə yardım etmək üçün yeni yolun tapılması təlimatını verdi.

Bununla paraleldə, yaxın şərqdə iran və iraq arasında müharibə gedirdi və iranın qalibiyyət üçün yeni silahlara ehtiyacı vardı. Fars körfəzindəki neft ehtiyatlarının iranın əlinə keçməsindən ehtiyatlanan qərb dünyası irana embarqo qoymuşdu, buna görə də iran leqal yollarla qərbdən silah ala bilmirdi. iraqın üstünlüyü güclənərkən iran çarə kimi silah ala bilmək üçün ABŞ-la gizli bir razılaşma təklif etdi. Mak farlen bu razılaşmanın iran ilə əlaqələrin inkişafında mühüm rol oynayacağını və bölgədə ABŞ təsirini gücləndirəcəyini düşünürdü. Reyqanın dürüst nüfuzu onun ABŞ tərəfindən terrorçu adlandırılan tərəflə razılaşma imzalaması sarsıla bilərdi. Lakin livanda hizbullah tərəfindən əsir götürülmüş 7 amerikan əsgərinin geri qaytarılması məsuliyyətini anlayan prezident özünü iranla gizli razılaşmaya imza atmağa sövq etdi. ABŞ-ın müdafiə naziri weinberger və xarici işlər naziri şultz razılaşmaya qarşı çıxarkən, Reyqan, mak farlen və cia rəhbəri vilyam kesey dəstəklədi. Plan israilin iştirakı ilə işləyirdi. israil iraqa dəstək olan ərəb dövlətlərinin regionda güclənməsinin qarşısını almaq üçün günümüzdə əzəli düşməni olan iranla əməkdaşlıq edirdi. Cia kirayə götürdüyü Təyyarə və gəmilər vasitəsilə israilə silah göndərir, israil də iran müraciət etdikcə bu silahları ona təhvil verirdi. iki il davam edən bazarlığın digər tərəfi də yenə israilin əli ilə gerçəkləşdirilmişdi. israil verdiyi silahların müqabilində irandan onların qiymətin iki qatı miqdarında ödəniş əldə etmişdi. Silahların qiymətinə uyğun hissəni birbaşa abş-a ödəyib yerdə qalan yarısını cia tərəfindən isveçrədə açılan xüsusi bir bank hesabına köçürdü. Sonda bu pullar dolayı yollarla Nikaraquadakı kontraslara göndərildi. Beləcə, Reyqan ABŞ konstitusiyasını iki dəfə pozmuş oldu.

Skandal əməliyyatların üstü 1986-cı ildə Nikaraquada qəzaya uğradılan təyyarədən sağ çıxan amerikalı əsgərin cia tərəfindən kontraslara göndəriləcək silahların çatdırılması üçün necə işə alındığını etiraf etməsi ilə açıldı. Bunun üstünə edilən araşdırmalarla marksist sandinist hökumətinə qarşı kontrastları maliyyələşdirilmə əməliyyatları dünyaya məlum oldu. Ölkə qanunlarını pozaraq bazarlıq etdikləri üçün podpolkovnik oliver norz azad edildi, admiral Con pointekstr istefa verdi, mak farlen isə intihara cəhd etdi. Heç bir vəchlə reyqanın bu əməldə əli olduğu isbat edilmədi, fəqət "Amerikan xalqına yalan demək" iddiası ilə ittiham edildi. Reyqan ilk dəfə ictimaiyyət qarşısında ittihamları rədd etsə də, 13 noyabr 1987-ci ildə Livandakı əsirlərin müqabilində iranla silah ticarəti etdiyini qəbul etdi. Beləcə dürüstlük abidəsi reyqanın nüfuzu böyük ölçüdə sarsıldı.