bugün wiki təsadüfi son
sözaltı sözlük
məsləhət postlar mesaj Profil

...

kənzül-məxfi

əjdahalar   googlla
imadəddin nəsimi - sözlüyə yazma səbəbləri - günah-savab paradoksu
    1. gizli xəzinə mənasına gəlir. Bu sözün tərkibini ibn əl - ərəbi "hər cür nisbilik və nisbətdən mücərrəd olan qədim və əzəli olan Haqq'ın zatı" olaraq, Abdürrəzzaq Əl Kaşani isə "Qeybdə gizlənmiş birlik kimliyi olub, gizli olanların ən gizlisidir" şəklində tamamlamışdır. Burada mütləq mənada gizli olan kimliyə və zata kənzül-məxfi deyilməsi onun heçbir zaman bilinə bilməyəcəyini ifadə etmək üçündür.

    Kənzül-məxfi ifadəsi "Bilinməyən gizli xəzinə idim, bilinmək istədim, bilinim deyə kainatı yaratdım." hədisindən gəlmişdir. Yəni, haqqdan başqa heçnəyin var olmadığı zamanda haqq bilinmək istəmiş və ilk olaraq sevgi ilə təcəlli etmişdir. Bu sevginin məqsədi isə bilinməkdir. Ancaq bu bilinmək isim və sifətlər nöqteyi nəzərindəndir, mütləq qeyb olan zatı isə gizli bir xəzinə olaraq qalır. Yəni bilinirliyi zat və kimlik mərtəbəsində yox, isim və sifət mərtəbəsindədir.

    ilahi zatın sonsuz təcəllilərin mənbəyi olduğu halda özündə heçbir əksikliyin olmaması onun bitməz-tükənməz bir xəzinəyə bənzədilməsinə səbəb olmuşdur. Təsəvvüf əhlinin aləmin yaradılış və varlığını eşqlə açıqlaması buna əsaslanır.

    Hətta, bəziləri hadisələri cazibə qüvvəsi ilə izah etmirdilər və "Daşı buraxanda nə üçün aşağı düşür?" sualının cavabında deyirdilər: daşın özündə eşqə bənzər bir meyil vardır ki, onu çəkib aşağı gətirir.



hamısını göstər

üzv ol

...