1. ilk canlının necə əmələ gəlməsi ətrafında gedən uzun və sonsuz müzakirələrə yol açmış mövzudur. allaha inanan dindar alimlər ilk canlını allahın yaratdığını deyirlər. onların fikrinə görə ilk canlı allahın "ol" deməsi ilə bir anda var olmuşdur. allaha inanmayan ateist alimlər isə ilk canlının əsasını özündən çox uzun zaman əvvəl əmələ gəlmiş özü-özünü kopyalaya bilən xüsusi hüceyrədən götürdüyünü deyirlər. burda məsələ göründüyü kimi iki hissədən ibarətdir və ona görə mövzuya iki müxtəlif prizmadan baxmaq istərdim.

əvvəlcə dindar insanların dediyindən başlayaq. yuxarıda qeyd etdiyim kimi, onların fikrincə ilk canlı, həmçinin ilk insan allah tərəfindən yaradılmışdır və heç bir təkamülə, dəyişikliyə uğramamışdır. yəni indiki insan necədirsə ilk insan da elə olub. bu arqumentə inanmaq allaha inanmaqdan keçir. yəni məlum məsələdir ki, allaha inanmadan insanın pat diyə birdən ortaya çıxmasına inanmaq mümkün deyil, çünki elm bunu qəbul etmir. elmi yolla allaha inanmaq isə çox çətin məsələdir, belə ki, allahın varlığı elmi yolla sübut oluna bilməz. burda ən sadə məntiq ondan ibarətdir ki, əgər insan allahın varlığını sübut edə bilsəydi, din və onun qayda qanunları, insanın bu dünyada sınağa çəkilməsi və s mənasız qalardı. çünki sübut olunmuş bir şeyə insan necə inanmaya bilər ki. insan elm yolu ilə allahın varlığına yalnız hədsiz dərəcədə yaxınlaşa bilər. eynilə riyaziyyatdakı limit anlayışı kimi. bu gün elmin ortaya çıxardığı saysız kəşflər var, hansı ki, onların öz-özünə əmələ gəlməsi ehtimalı demək olar ki sıfıra bərabərdir. bu elm tərəfindən artıq sübuta yetirilib ki, yer planetinin orbitinin üzərində həyatın var olacağı şəkildə traektoriyaya sahib olması, yerdə bütün canlıların mənşəyi olan özünü kopyalaya bilən hüceyrənin əmələ gəlməsi, sonra ilk canlının əmələ gəlməsi və ondan təkamüllə başqa canlıların, həmçinin insanın əmələ gəlməsi ehtimalı hədsiz dərəcədə, 10 üstü mənfi milyardlar olacaq dərəcəsində aşağıdır. elmdə buna praktiki * dejavu oldum cəhətdən sıfır, qeyri-mümkün deyirlər. belə bir qüsursuz və ideal mexanizmin allah tərəfindən yaradılması isə elmi cəhətdən sübut oluna bilmədiyinə görə bütün alimlər tərəfindən inkar edilir. çünki allahı sübut etmək mümkün deyil. ancaq qeyd olunmuş aşağı ehtimal əslində bütün bu yaranmışların xarici bir qüvvə tərəfindən meydana gətirildiyinə işarə edir. hətta allaha inanmağı özlərinə sığıdırmayan bəzi alimlər daha absurd bir fikir irəli sürürlər ki yerə həyat başqa planetdə fövqəladə inkişaf keçirmiş varlıqlar tərəfindən gəlib. bunu sübut etmək də ən az allahı sübut etmək qədər mümkünsüzdür. bu sadəcə olaraq həqiqəti görüb onu qəbul etməyəcək qədər tərsliyinə salmış alimlərin gəldiyi nəticədir. * bəlkə o föqəladə inkişaf etmiş varlıq elə allahdır

hər iki tərəfin arqumentləri barədə müəyyən məlumat yazdıqdan sonra istərdim bir məsələyə diqqətinizi yönəldim. ateist alimlərin iddia etdikləri özü-özünü kopyalayan hüceyrənin varlığı sübut olunmuyub və sadəcə olaraq başqa bir teoriyadır. burda onu demək istəyirəm ki, ateist alimlərin də iddia etdikləri allahın varlığının sübut oluna bilinmədiyi qədər sübutolunmazdır. mümkün deyil sübut etmək. sadəcə olaraq həmin alimlər inanırlar ki, belə bir hüceyrə olub. * hmm, inanırlar?? indi gəlin o vacib sualı verək özümüzə. niyə o hüceyrəyə inanırıq amma allaha yox? o hüceyrənin də varlığı allahın varlığı qədər sübutolunmazdır. öz də o alimlər həmin hüceyrənin nə vaxtsa olduğuna sadəcə olaraq inanırlar. işə bax ha, inancsız alimlər inanırlar. prosto başa düşmək lazımdır ki, inanmaq insanın xislətindədir. istəsə də, istəməsə də insan nəyəsə inanacaq.