S Ö Z A L T I

edip | mədəniyyət

Yunan mifologiyasında atasını bilmədən öldürərək * öldürdüyü adamın öz atası olduğunu bilməyib və anası ilə evlənmiş Thebes kralı.

Rəvayətə görə, edipin atası louis gələcəkdə oğlu tərəfindən öldürüləcəyi haqqında xəbərdarlıq alır. Buna görə oğlu edip doğulan zaman onu cithaeronda ölümə tərk edirlər. Lakin çobanlardan birinin uşağa yazığı gəlir və öz övladları kimi böyüdürlər.
Edip Thebesə gedən zaman yolda atası louis ilə qarşılaşır və onu öldürür. Thebes yolundakı sfinks insanlara suallar verir, cavab verə bilməyənləri öldürürmüş. Edip bütün suallara cavab verdiyindən, sfinks özünü öldürür. Edip thebesə gələrək özünü kral elan edir və dul qalmış anası ilə evlənir* Anası olduğunu bilmədən . Homerin dediyinə görə, edip həyat yoldaşının əslində anası olduğunu öyrəndikdən sonra özünü asmışdır.
Edip anasına qarşı olan istəyi və onunla evlənməsi ilə Freudun edip kompleksi anlayışına da ilham olmuşdur.

yamayka valyuta sistemi | iqtisadiyyat

bretton vuds valyuta sistemi çökdükdən sonra 1976cı ildən bu sistem fəaliyyət göstərirdi. yamayka valyuta sistemində qızıl rəsmən pula çevrilmə funksiyasını itirdi. yəni qızıl demonetizasiya olundu. amma dövlətin ehtiyatı kimi saxlamaq olar. məsələn bizim ölkə də keçən ildən çoxlu qızıl ehtiyatı yaratdı.
zaman-zaman bu sistemə də dəyişikliklər edilməyə başlandı.
valyuta problemləri üzrə qarşılıqlı təsir və məsləhətlər yolu ilə beynəlxalq valyuta əməkdaşlığına yardımçı olmaq

dünya ticarətinin balanslaşdırılması və gücləndiril­məsi üçün yaxşı mühitin yaradılması
rəqabətə çağıran valyutanın devalvasiya olunmasından qaçmaq
valyuta üzrə qarşılıqlı münasibətlərin möhkəmləndirilməsinə tərəfdar olmaq, valyuta kursunun sabitliyinə köməklik etmək
dünya ticarətinin inkişafını nəzərdə tutan, valyuta müba­diləsində məhdudiyyəti aradan qaldırmaq və çoxtərəfli ödəmə sisteminin yaradılmasına köməklik göstərmək
milli və beynəlxalq səviyyədə inkişaf üçün dağılma tədbirləri tətbiq etmədən üzv olan ölkələrə onların ödəmə balanslarında düzəlişlər edilməsi üçün müvəqqəti əsasda maliy­yə vəsaiti vermək
üzv olan ölkələrdə beynəlxalq ödəmə balansları üzrə qıtlığın miqyası və davam etməsi ixtisar edilsin,beynəlxalq valyuta münasibətlərində ölkələrin əxla­qını və beynəlxalq valyuta sisteminin vəziyyətini müşahidə etmək,qısa və orta müddətə kreditlər vermək və sə bunlara daxil idi.

kitsch | etimologiya

milan kunderanın lüğətində yerini alan, sadəcə görünənlə, görünənən arxasında görmədiyimiz bəsit reallığın açmasıdır.

ikinci dünya müharibəsinin qızğın vaxtlarında, stalinin oğlu almanlara əsir düşür. paralel olaraq isə almanların hər hansısa generalı stalinin əlindədir. alman tərəfi sovetlərə qarşı açıq oynayır: gəlin stalinin oğluyla generalımızı dəyişdirək.
lakin stalin sentimental davranacaq qədər axmaq deyil və sıravi əsgər olan oğlunu, əlində tuttuğu generala, rütbələrə dəyişdirmir. uzun sözün qısası olaraq isə stalinin oğlu (artıq ona misal olaraq yuri deyəcəm) almanların əsrləri arasında qalır.
əsirlər hər gün müxtəlif işlər görürlər. o işlərdən biri də özlərinin və almanların sıçtığı poxları tuvaletdən təmizləməkdir. lakin yuri bunu qəbul etmir, hər nə də olsa stalinin oğlu olduğu reallığını əlində saxlayaraq, pox təmizləməkdən qaçınır.
yurinin üstünə gəlinməyə başlanır. o isə bütün basqılarla bacarmayaraq, bir dəli kimi, qışqıra qışqıra elektrik stansiyasına tərəf qaçır və tellərin arasına ilişərək, yüksək voltun köməkliyiylə ölür.
kundera isə yurinin ölümünə belə münasibət bildirir: stalinin oğlu pox yolunda öldü!
ən bəsit mənasıyla kitsch budur.
kitsch, insan varlığını bütündən ayıran hər şeydir: sıçdığımız pox qəbul edilən bir şeydir (ona görə də sıçtığımız vaxt qapını bağlamayaq ya da varlığımız natamamdır.) kitsch biraz da budur, hamının poxsuz və sıçmadığı bir dünyada yaşadıqlarına, hər kəsi inandırması.
kitsch unudulanla varolanın arasında bir yerlərdədir. hamımızı bir gün ona çevirəcəklər.

millətçi vs milliyətçi | fəlsəfə

Tarixi müəyyən şərtlərin təsirilə milliyyət halından millət halına gələn topluluqların müstəqil bir dövlət qurmaq və ya istilaya uğrayan vətənlərinin istiqlalını geri almaq uğrunda mücadilə edənlərə mütləq Avropa terminlərilə bir ad lazımsa, bunlara milliyyətçi – nasionalist deyil, millətçi – patriot, hərəkatlarına da milliyyətçilik – nasionalizm deyil, millətçilik – patriotizm demək lazımdır!
Məmməd Əmin Rəsulzadə -"Milli Birlik" səh.32

patriot sözünü "vətənpərvər" şəklində tərcümə etmək yanlışdır. söz qədim yunanca olub, kökü "nəsil, soy, tayfa" mənasındakı πᾰτρῐᾱ́ (patriā́) sözüdür.
sifarişi verən: Derek

edip | mədəniyyət

yamayka valyuta sistemi | iqtisadiyyat

kitsch | etimologiya

millətçi vs milliyətçi | fəlsəfə

dozimetr

futhark | mədəniyyət

mobbinq ★ wiki | sosial

Mobbing ingilis dilindən gəlmiş mənası "bezdirici, yıldırıcı(yorucu)" deməkdir. Sözün mənası terminoloji olaraq, insanların iş münasibətlərində başqa şəxs və ya şəxslər tərəfindən özlərinə əsaslı psixoloji şiddət və ya zorbalıq olaraq gedir.

●Mobbinq olaraq qəbul edilməsi üçün faktorlar:
-iş yerində olmalıdır.
-qəsdli (bilərək) edilməlidir.
-Yuxarı təbəqələr aşağı təbəqədəkiləri ya da eyni təbəqədən insanlar edə bilər. (Sözlükdə biri sizi mənasız yerə umbaylayırsa ya da moderator və ya partizanın anlıq təkləməsinə və ya durduq yerə etirazına məruz qalırsınızsa bu mobbinqdir.)
-Təkrarlı şəkildə olmalıdır. (Məhkəməyə vermək üçün 6 ay təkrarlanmalı şəkildə müddət lazımdır.)
-Bezdirici, işdən uzaqlaşdırmaya gətirib çıxaracaq yorucu mühakəmənin olması.
● Mobbinq sayılan davranışlar:
- Başqasının sözünü kəsmək
-küsmək( iş içində problemlidir, sən fayl istəyərsən, qarşındakı otağı tərk edər ya da eşitməzliyə vurar ,beləliklə işdən nifrət edərsən.)
-yox sayılmaq
-ləqəb taxılması, uyğunsuz zarafatların edilməsi
-işin görülməsinə problem yaratmaq, danlamaq,motivasiya həvəsinin öldürülməsi
-öz işindən savayı başqa ayaq işlərinin verilməsi
-Taciz və ya təcavüz
-küçümsəmək
Siz bunu sadəcə bir ofis yerində təsəvvür etməyin. Təsəvvür edin, bir fəhləsiniz ya da usta , ev sahibi sizi saymır , qarşınıza bir çay belə qoymur, bu da mobbinqdir.
Ya da bir müəllimin hansısa şagirdi gözü götürməməsi də.
Sosial platformalarda kiməsə yönəlmiş etiraz və ya tənqidlər də həmçinin.Buna görə Cem Korkmaz intihar etmişdir.
https://i.imgur.com/v5VJAgs.jpg
●Bəs mobbinq niyə edilir?
Bu həmin ölkədə aşılanmış sosial-iqtisadi dəyərlərə görə belədir. Son illərdə artan köçlər (kürtlərin türkiyədə məskunlaşması), yadlaşma, güclünün zəifi əzməsi və ya işçiyə çox yükün verilməsi aiddir.
●Mobbinqə görə işçilərin:
-yuxusu pozulur
-ağlamaq
-diqqət pozğunluğu
-təzyiqin yüksəlməsi
-mədə və bağırsaq pozğunluğu
-Həddindən çox yemək və ya arıqlamaq
-Depressiya
-Panika, ürək xəstəlikləri, intihara
meyillilik
-3 -cü nəfərə yönəlik şiddət
-Spirtli içki və ya dərmana aludəçilik
Əslində bunlar o qədər də yad deyil. Gündəlik həyatımızla əlaqələndirsək bir abituriyentə " sən x qrupluq deyilsən" deyəndə o abituriyent də fikirli yatır. Onun da heç nəyə iştahası qalmır. Test edəndə fikirləşər " görəsən haqlıdır?" Ya da ağlaya-ağlaya dərs oxuyar , ancaq müəlliməsi onu dəstəkləmir Və s , və s . Bunlar da mobbinqdir.
● Mobbinqə görə;
27% işçi istefa verir, 25%- i yenə də işə davam edir (bu gələcəkdə fəsadlara gətirib çıxaracaq.), 18% -i işdən çıxarılıb. 17% daha üst qurumlara şikayət vermişdir. Digər geridə qalan faizli şəxslər dolayı yolla ya istefa etmiş ya da işlərinə davam etmişlər.
Mobbinqə uğradığınızda səssiz qalmayın və bu barədə dəstək alın, əksi təqdirdə bu sinir sisteminizdə xəstəliklərə gətirib çıxaracaq, bir işlə dolanışığımı keçirim deyərkən həyatınızı bir neçə axmağa görə qılıncdan keçirməyin.

hero's journey | ədəbiyyat

(youtube: )

opencore ★ wiki | proqramlama

köhnə macbook-lar üçün dəstəklənməyən macos versiyalarını yükləmək üçün proqram/patch. məsələn 2011 ci ilin mackbook air-i üçün macos 13.6.1 versiyasını yükləmək olur.


saytın linki

söz | ədəbiyyat

(youtube: )