Sözaltı Sözlük - Azərbaycandilli Fikir Ensiklopediyası

+3687

1928-ci ildə (bəzi mənbələrə görə 1935-ci ildə) Dehlidə anadan olmuş müğənni. o daha çox qəzəl oxumaqda ixtisaslaşmış və Malika-e-Ghazal, yəni "Qəzəl kraliçası" adı ilə Hindistanda və Pakistanda məşhurlaşmışdır.
1952-ci ildə Pakistana köçür və burada evlənir. Evlənərkən yoldaşından heç vaxt ondan oxumağı kəsmək tələbi etməməsini, əksinə onu dəstəkləməsi üçün söz verməsini istəyir, yoldaşı ölənə qədər verdiyi sözü tutur. Artıq 1950-ci illərdə bir "star" olur. O, urdu dili ilə yanaşı fars dilində də qəzəllər oxuyub. Həmçinin, qəzəllərdən savayı acların halına acıyan şeirlər də ifa etmişdir.
Pakistanda Məhəmməd Ziya-ül-Həqqin hakimiyyətə gəlməsi ilə cəmiyyətin islamlaşdırılmasına başlanılır. Əlbəttə, şəxslərin, xüsusən qadınların geyimləri ilə bağlı məhdudiyyətlər qoyulur. Bunlardan biri də islama zidd olması səbəbi ilə saridir. Sari bilindiyi kimi Hindistan, Pakistan və digər yarımqitədəki ölkələrin milli geyimi sayılır.
Bu qərardan çox keçmədən İqbal Bano 13 fevral 1986 (və ya 1985) tarixində Lahorda, Al-Hamra Hall-da protest rəmzi olan qara rəngli sari geyinib auditoriya qarşısına çıxdı. Həmin tədbir əslində tanınmış şair Faiz Əhməd Faizin ildönümünün qeyd edildiyi tədbir idi və Faiz də rejimdən kamını almışdı. O, anti-faşist və mütərəqqi şeirlərinə və Zülfüqar Əli Bhutto ilə olan əlaqəsinə görə Ziya rejimi tərəfindən təqiblərə məruz qalmışdı. * 1984-cü ildə vəfat edib . Tədbirdə Bano şairin Hum Dekhenge (biz görəcəyik) qəzəlini rejimə qarşı səsləndirir. Bu, Banonun səhnədən və konsertlərdən uzaqlaşdırılmasına səbəb olur. Rəsmi etirazlara baxmayaraq, o, gizli polisin girişi olmayan bağ evlərində tamaşaçılar üçün çıxış etməyə davam etdi.
Bu gün - 21 aprel Pakistanda İqbal Banonun şərəfinə "Qara sari günü"dür.

2019-cu ildə İqbal Banonun 81 yaşına həsr olunmuş Quql dudl

davide moscardelli | idman

+7566

(bax: maraqlı faktlar)
verdiyi sözlərdən ötürü 7 il boyunca saqqalını qırxa bilməyən keçmiş italyan hücumçu.

2 fevral 2013 tarixində "bologna avropa turnirlərində iştirak edənə qədər saqqalımı uzadacağam" dedi və bologna avropada oynaya bilmədi. sonra lecce-ə transfer olduqdan sonra əgər lecce serie b-ə çıxarsa qırxacağını dedi. lecce həmin il serie b-ə çıxa bilmədi. sonra transfer olduğu arezzo serie b-ə yüksələrsə üzünü qırxacağını dedi. amma o da olmadı. və 2020-ci ildə 40 yaşında karyerasını bitirdi. o karyerasını bitirəndən sonra bu il bologna 32 turdan sonra 59 xalla 4-cü yerdədir və yəqin ki avropaya gedəcəklər(avropaya getmək üçün ən az 7-ci olmaq lazımdır). lecce isə 2018-də serie b-ə hətta 2019-da serie a-a yüksəldi. elə yəqin komandaları onun saqqalının ağırlığı geri salırmış. indilərdə isə məşqçilər korpusunda işləyən davide saqqal saxlamaqdan xoşu gəldiyini və mırta saxlayacağını dedi. saqqal uzatmamışdan əvvəl isə belə görünürdü:

stolipin qalstuku | tarix

+10083

stolipin çar rusiyası dövründə nazirlərdən biri idi, və əsas da aparıcı adam idi. tarixə stolipin islahatları adı ilə də düşmüşdü. amma bu islahatların bir qara tərəfi də var idi ki, o çoxlu insanlar öldürürdü. stolipin qalstuku isə onun qərarı ilə boyunlara keçirilmiş edam ipinə deyilirdi. (bax: qəribə deyimlər)

edip | mədəniyyət

+11720

Yunan mifologiyasında atasını bilmədən öldürərək * öldürdüyü adamın öz atası olduğunu bilməyib və anası ilə evlənmiş Thebes kralı.

Rəvayətə görə, edipin atası louis gələcəkdə oğlu tərəfindən öldürüləcəyi haqqında xəbərdarlıq alır. Buna görə oğlu edip doğulan zaman onu cithaeronda ölümə tərk edirlər. Lakin çobanlardan birinin uşağa yazığı gəlir və öz övladları kimi böyüdürlər.
Edip Thebesə gedən zaman yolda atası louis ilə qarşılaşır və onu öldürür. Thebes yolundakı sfinks insanlara suallar verir, cavab verə bilməyənləri öldürürmüş. Edip bütün suallara cavab verdiyindən, sfinks özünü öldürür. Edip thebesə gələrək özünü kral elan edir və dul qalmış anası ilə evlənir* Anası olduğunu bilmədən . Homerin dediyinə görə, edip həyat yoldaşının əslində anası olduğunu öyrəndikdən sonra özünü asmışdır.
Edip anasına qarşı olan istəyi və onunla evlənməsi ilə Freudun edip kompleksi anlayışına da ilham olmuşdur.

yamayka valyuta sistemi | iqtisadiyyat

+17652

bretton vuds valyuta sistemi çökdükdən sonra 1976cı ildən bu sistem fəaliyyət göstərirdi. yamayka valyuta sistemində qızıl rəsmən pula çevrilmə funksiyasını itirdi. yəni qızıl demonetizasiya olundu. amma dövlətin ehtiyatı kimi saxlamaq olar. məsələn bizim ölkə də keçən ildən çoxlu qızıl ehtiyatı yaratdı.
zaman-zaman bu sistemə də dəyişikliklər edilməyə başlandı.
valyuta problemləri üzrə qarşılıqlı təsir və məsləhətlər yolu ilə beynəlxalq valyuta əməkdaşlığına yardımçı olmaq

dünya ticarətinin balanslaşdırılması və gücləndirilməsi üçün yaxşı mühitin yaradılması
rəqabətə çağıran valyutanın devalvasiya olunmasından qaçmaq
valyuta üzrə qarşılıqlı münasibətlərin möhkəmləndirilməsinə tərəfdar olmaq, valyuta kursunun sabitliyinə köməklik etmək
dünya ticarətinin inkişafını nəzərdə tutan, valyuta mübadiləsində məhdudiyyəti aradan qaldırmaq və çoxtərəfli ödəmə sisteminin yaradılmasına köməklik göstərmək
milli və beynəlxalq səviyyədə inkişaf üçün dağılma tədbirləri tətbiq etmədən üzv olan ölkələrə onların ödəmə balanslarında düzəlişlər edilməsi üçün müvəqqəti əsasda maliyyə vəsaiti vermək
üzv olan ölkələrdə beynəlxalq ödəmə balansları üzrə qıtlığın miqyası və davam etməsi ixtisar edilsin,beynəlxalq valyuta münasibətlərində ölkələrin əxlaqını və beynəlxalq valyuta sisteminin vəziyyətini müşahidə etmək,qısa və orta müddətə kreditlər vermək və sə bunlara daxil idi.

i̇qbal bano | musiqi

+3687

1928-ci ildə (bəzi mənbələrə görə 1935-ci ildə) Dehlidə anadan olmuş müğənni. o daha çox qəzəl oxumaqda ixtisaslaşmış və Malika-e-Ghazal, yəni "Qəzəl kraliçası" adı ilə Hindistanda və Pakistanda məşhurlaşmışdır.
1952-ci ildə Pakistana köçür və burada evlənir. Evlənərkən yoldaşından heç vaxt ondan oxumağı kəsmək tələbi etməməsini, əksinə onu dəstəkləməsi üçün söz verməsini istəyir, yoldaşı ölənə qədər verdiyi sözü tutur. Artıq 1950-ci illərdə bir "star" olur. O, urdu dili ilə yanaşı fars dilində də qəzəllər oxuyub. Həmçinin, qəzəllərdən savayı acların halına acıyan şeirlər də ifa etmişdir.
Pakistanda Məhəmməd Ziya-ül-Həqqin hakimiyyətə gəlməsi ilə cəmiyyətin islamlaşdırılmasına başlanılır. Əlbəttə, şəxslərin, xüsusən qadınların geyimləri ilə bağlı məhdudiyyətlər qoyulur. Bunlardan biri də islama zidd olması səbəbi ilə saridir. Sari bilindiyi kimi Hindistan, Pakistan və digər yarımqitədəki ölkələrin milli geyimi sayılır.
Bu qərardan çox keçmədən İqbal Bano 13 fevral 1986 (və ya 1985) tarixində Lahorda, Al-Hamra Hall-da protest rəmzi olan qara rəngli sari geyinib auditoriya qarşısına çıxdı. Həmin tədbir əslində tanınmış şair Faiz Əhməd Faizin ildönümünün qeyd edildiyi tədbir idi və Faiz də rejimdən kamını almışdı. O, anti-faşist və mütərəqqi şeirlərinə və Zülfüqar Əli Bhutto ilə olan əlaqəsinə görə Ziya rejimi tərəfindən təqiblərə məruz qalmışdı. * 1984-cü ildə vəfat edib . Tədbirdə Bano şairin Hum Dekhenge (biz görəcəyik) qəzəlini rejimə qarşı səsləndirir. Bu, Banonun səhnədən və konsertlərdən uzaqlaşdırılmasına səbəb olur. Rəsmi etirazlara baxmayaraq, o, gizli polisin girişi olmayan bağ evlərində tamaşaçılar üçün çıxış etməyə davam etdi.
Bu gün - 21 aprel Pakistanda İqbal Banonun şərəfinə "Qara sari günü"dür.

2019-cu ildə İqbal Banonun 81 yaşına həsr olunmuş Quql dudl

davide moscardelli | idman

+7566

(bax: maraqlı faktlar)
verdiyi sözlərdən ötürü 7 il boyunca saqqalını qırxa bilməyən keçmiş italyan hücumçu.

2 fevral 2013 tarixində "bologna avropa turnirlərində iştirak edənə qədər saqqalımı uzadacağam" dedi və bologna avropada oynaya bilmədi. sonra lecce-ə transfer olduqdan sonra əgər lecce serie b-ə çıxarsa qırxacağını dedi. lecce həmin il serie b-ə çıxa bilmədi. sonra transfer olduğu arezzo serie b-ə yüksələrsə üzünü qırxacağını dedi. amma o da olmadı. və 2020-ci ildə 40 yaşında karyerasını bitirdi. o karyerasını bitirəndən sonra bu il bologna 32 turdan sonra 59 xalla 4-cü yerdədir və yəqin ki avropaya gedəcəklər(avropaya getmək üçün ən az 7-ci olmaq lazımdır). lecce isə 2018-də serie b-ə hətta 2019-da serie a-a yüksəldi. elə yəqin komandaları onun saqqalının ağırlığı geri salırmış. indilərdə isə məşqçilər korpusunda işləyən davide saqqal saxlamaqdan xoşu gəldiyini və mırta saxlayacağını dedi. saqqal uzatmamışdan əvvəl isə belə görünürdü:

stolipin qalstuku | tarix

+10083

stolipin çar rusiyası dövründə nazirlərdən biri idi, və əsas da aparıcı adam idi. tarixə stolipin islahatları adı ilə də düşmüşdü. amma bu islahatların bir qara tərəfi də var idi ki, o çoxlu insanlar öldürürdü. stolipin qalstuku isə onun qərarı ilə boyunlara keçirilmiş edam ipinə deyilirdi. (bax: qəribə deyimlər)

edip | mədəniyyət

+11720

Yunan mifologiyasında atasını bilmədən öldürərək * öldürdüyü adamın öz atası olduğunu bilməyib və anası ilə evlənmiş Thebes kralı.

Rəvayətə görə, edipin atası louis gələcəkdə oğlu tərəfindən öldürüləcəyi haqqında xəbərdarlıq alır. Buna görə oğlu edip doğulan zaman onu cithaeronda ölümə tərk edirlər. Lakin çobanlardan birinin uşağa yazığı gəlir və öz övladları kimi böyüdürlər.
Edip Thebesə gedən zaman yolda atası louis ilə qarşılaşır və onu öldürür. Thebes yolundakı sfinks insanlara suallar verir, cavab verə bilməyənləri öldürürmüş. Edip bütün suallara cavab verdiyindən, sfinks özünü öldürür. Edip thebesə gələrək özünü kral elan edir və dul qalmış anası ilə evlənir* Anası olduğunu bilmədən . Homerin dediyinə görə, edip həyat yoldaşının əslində anası olduğunu öyrəndikdən sonra özünü asmışdır.
Edip anasına qarşı olan istəyi və onunla evlənməsi ilə Freudun edip kompleksi anlayışına da ilham olmuşdur.

baraka ★ wiki | kino

+2368

mükəmməl bir film.

məşhur kinotənqidçi roger ebert yazır ki, əgər insan oğlu uzaq ulduzlara getsəydi və özüylə yalnız bir disk apara bilsəydi, sözsüz ki, bu baraka filminin diski olardı. dialoq yoxdu; demək ki, tərcüməyə ehtiyac da yoxdu. film möhtəşə şəkillərin, kadrların dili ilə, təbiətin səsi ilə danışır. çünki bu film planetimizin pasportudur. * axırıncı cümləni mən deyirəm, ebert yox

dəhşətli dərəcədə gözəl təsvirlərlə dolu bir filmdi. xüsusilə də documentary və landscape janrlarını sevən fotoqraflar baxsın. demək olar ki, hər kadrda "kaş orda olardım", "necə şəkillər çıxardı ala burdan"-filan dedirdən kinodu. filmin təsirilə əlimə kamera alıb bayıra çıxdım, gördüm yox əşi, bura azərbaycandı.

deməli,
-filmi 5 nəfər çəkib; 6 qitə, 26 ölkəni 14 ay gəzməklə
-tokio küçəsindəki zen rahibi səhnəsi əslində planlaşdırılmamışdı. çəkiliş qrupu fabrikdən otelə geri qayıdarkən yolda bu rahiblə rastlaşıblar və başlayıblar onu çəkməyə. çəkdikdən sonra yaxınlaşıb kisəsinə pul qoyublar. nə çəkilişdən əvvəl, nə çəkiliş vaxtı, nə də sonra rahib başını qaldırıb kameraya baxmayıb.

(youtube:

)

- indoneziyada siqaret zavodunda çəkiliş vaxtı çaxnaşma düşüb. rejissorun dediyinə görə zavoddakı qadınlar ilk dəfə belə ağ dərili kişi gördüklərindən onların dərilərinə, ya da ən azı paltarlarına toxunmaq istəyiblər.

filmi izləmək istəyənlərə tövsiyəm:
- altyazısız baxmayın
-gecə baxmayın (çünki yavaş temp yuxunuzu gətirəcək)
-mümkün qədər yüksək keyfiyyətlə baxın

filmdən ən sevdiyim və ən çox yadımda qalan səhnə

(youtube:

)

yamayka valyuta sistemi | iqtisadiyyat

+17652

bretton vuds valyuta sistemi çökdükdən sonra 1976cı ildən bu sistem fəaliyyət göstərirdi. yamayka valyuta sistemində qızıl rəsmən pula çevrilmə funksiyasını itirdi. yəni qızıl demonetizasiya olundu. amma dövlətin ehtiyatı kimi saxlamaq olar. məsələn bizim ölkə də keçən ildən çoxlu qızıl ehtiyatı yaratdı.
zaman-zaman bu sistemə də dəyişikliklər edilməyə başlandı.
valyuta problemləri üzrə qarşılıqlı təsir və məsləhətlər yolu ilə beynəlxalq valyuta əməkdaşlığına yardımçı olmaq

dünya ticarətinin balanslaşdırılması və gücləndirilməsi üçün yaxşı mühitin yaradılması
rəqabətə çağıran valyutanın devalvasiya olunmasından qaçmaq
valyuta üzrə qarşılıqlı münasibətlərin möhkəmləndirilməsinə tərəfdar olmaq, valyuta kursunun sabitliyinə köməklik etmək
dünya ticarətinin inkişafını nəzərdə tutan, valyuta mübadiləsində məhdudiyyəti aradan qaldırmaq və çoxtərəfli ödəmə sisteminin yaradılmasına köməklik göstərmək
milli və beynəlxalq səviyyədə inkişaf üçün dağılma tədbirləri tətbiq etmədən üzv olan ölkələrə onların ödəmə balanslarında düzəlişlər edilməsi üçün müvəqqəti əsasda maliyyə vəsaiti vermək
üzv olan ölkələrdə beynəlxalq ödəmə balansları üzrə qıtlığın miqyası və davam etməsi ixtisar edilsin,beynəlxalq valyuta münasibətlərində ölkələrin əxlaqını və beynəlxalq valyuta sisteminin vəziyyətini müşahidə etmək,qısa və orta müddətə kreditlər vermək və sə bunlara daxil idi.

kitsch | etimologiya

+14063

milan kunderanın lüğətində yerini alan, sadəcə görünənlə, görünənən arxasında görmədiyimiz bəsit reallığın açmasıdır.

ikinci dünya müharibəsinin qızğın vaxtlarında, stalinin oğlu almanlara əsir düşür. paralel olaraq isə almanların hər hansısa generalı stalinin əlindədir. alman tərəfi sovetlərə qarşı açıq oynayır: gəlin stalinin oğluyla generalımızı dəyişdirək.
lakin stalin sentimental davranacaq qədər axmaq deyil və sıravi əsgər olan oğlunu, əlində tuttuğu generala, rütbələrə dəyişdirmir. uzun sözün qısası olaraq isə stalinin oğlu (artıq ona misal olaraq yuri deyəcəm) almanların əsrləri arasında qalır.
əsirlər hər gün müxtəlif işlər görürlər. o işlərdən biri də özlərinin və almanların sıçtığı poxları tuvaletdən təmizləməkdir. lakin yuri bunu qəbul etmir, hər nə də olsa stalinin oğlu olduğu reallığını əlində saxlayaraq, pox təmizləməkdən qaçınır.
yurinin üstünə gəlinməyə başlanır. o isə bütün basqılarla bacarmayaraq, bir dəli kimi, qışqıra qışqıra elektrik stansiyasına tərəf qaçır və tellərin arasına ilişərək, yüksək voltun köməkliyiylə ölür.
kundera isə yurinin ölümünə belə münasibət bildirir: stalinin oğlu pox yolunda öldü!
ən bəsit mənasıyla kitsch budur.
kitsch, insan varlığını bütündən ayıran hər şeydir: sıçdığımız pox qəbul edilən bir şeydir (ona görə də sıçtığımız vaxt qapını bağlamayaq ya da varlığımız natamamdır.) kitsch biraz da budur, hamının poxsuz və sıçmadığı bir dünyada yaşadıqlarına, hər kəsi inandırması.
kitsch unudulanla varolanın arasında bir yerlərdədir. hamımızı bir gün ona çevirəcəklər.

millətçi vs milliyətçi | fəlsəfə

+14215

Tarixi müəyyən şərtlərin təsirilə milliyyət halından millət halına gələn topluluqların müstəqil bir dövlət qurmaq və ya istilaya uğrayan vətənlərinin istiqlalını geri almaq uğrunda mücadilə edənlərə mütləq Avropa terminlərilə bir ad lazımsa, bunlara milliyyətçi – nasionalist deyil, millətçi – patriot, hərəkatlarına da milliyyətçilik – nasionalizm deyil, millətçilik – patriotizm demək lazımdır!
Məmməd Əmin Rəsulzadə -"Milli Birlik" səh.32 link

patriot sözünü "vətənpərvər" şəklində tərcümə etmək yanlışdır. söz qədim yunanca olub, kökü "nəsil, soy, tayfa" mənasındakı πᾰτρῐᾱ́ (patriā́) sözüdür.
sifarişi verən: Derek

dozimetr | elm

+21366

radioaktiv şüalanmaya məruz qalan işçilərin istifadə etdikləri və irradiyasiya nisbətini hesablayan alət. əsgər,həkim,alim kimi rentgen vəya radioaktiv maddə şüaları qəbul edənlərin yüksək nisbət çıxarsa iş yerindən ən az 2 aylığına ezam edilməsi nəzərdə tutulur. alfa beta qama və x kimi çox radiyasiya mənbələri var. dozimetr əsas x və qama üçün nəzərdə tutulub (bax: floroskopiya)

futhark | mədəniyyət

+39785

Vikinglərin istifadə etdiyi yazı sistemi run yazı kimi tanınır və adətən Futhark adlanan bir əlifbə ilə əlaqələndirilir. Run yazı, Şimali Avropa, Britaniya, İskandinaviya və İslandiyada təxminən 3-cü əsrdən 16. və ya 17. əsrə qədər istifadə edilmişdir. Futhark, Yaşlı Futhark və gənc Futhark olmaqla iki əsas forma malikdir. Yaşlı Futhark, 24 hərfdən ibarət və 2-ci əsrdə istifadə edilən ən qədim formasıdır. Gənc Futhark isə Viking çağının başlanğıcında inkişaf etdirilmiş və yalnızca 16 hərfi ehtiva edən daha yeni bir formadır. Futhark yazı sistemi, Vikinglərin tarixinin şifahi ötürüldüyü və run yazının yalnız böyük əhəmiyyətli anları qeyd etmək üçün istifadə edildiyi bir dövrdə meydana çıxmışdır. Futhark, müxtəlif materiallara oymaqla istifadə edilmişdir; bu materiallar daşlar, taxta və metal kimi müxtəlif cisimləri əhatə edirdi. Futharkın simvollarının mənşəyi barədə dəqiq bir məlumat olmasa da, bu simvolların qədim İtalik yazılardan törədiyi və zamanla Cermen xalqları tərəfindən adaptasiya edildiyi düşünülür. Runik yazının İtaliyadan İskandinaviyaya necə gəldiyi barədə isə müxtəlif fərziyyələr mövcuddur.
Futhark adını ilk altı hərfindən alır: F, U, Th/Þ, A, R və K. Bu əlifbə, run daşlar və digər run əsərlər üzərindəki yazılarda istifadə edilmişdir.

ᚠ (Fehu): /F/ “inək, mal mülk” mənasına gəlir və zənginliklə əlaqələndirilir.
ᚢ (Uruz): /u/ “yaban öküzü” mənasına gəlir və güc və ya enerjiyi simvolizə edir.
ᚦ (Thurisaz):/θ/, /ð/ (İngiliscə "th" sesi kimi) “div, canavar” mənasına gəlir və təhlükə və ya çətinliklə əlaqələndirilir.
ᚨ (Ansuz): /a/ “tanrı” mənasına gəlir və ilahi əlaqə və ya ilhamla əlaqələndirilir.
ᚱ (Raido): /r/ “səyahət” mənasına gəlir və hərəkəti simvolizə edir.
ᚲ (Kaunan): /k/ “məşalə” mənasına gəlir və aydınlanmanı və ya xəstəliyi simvolizə edir.
ᚷ (Gebo): /g/ “hədiyyə” mənasına gəlir və verilmə və alınma əməlləri ilə əlaqələndirilir.
ᚹ (Wunjo): /w,v/ “sevinç, hüzur” mənasına gəlir və xoşbəxtliklə əlaqələndirilir.
ᚺ (Hagalaz): /h/ “dolu, yıxım” mənasına gəlir və ani dəyişiklik və ya yıxımla əlaqələndirilir.
ᚾ (Naudiz): /n/ “ehtiyyac, zərurət” mənasına gəlir və çətinliklər və ya tələbatlarla əlaqələndirilir.
ᛁ (Isa): /i/ “buz” mənasına gəlir və dayanma və ya maneələri simvolizə edir.
ᛃ (Jera): /j,y/ “il, məhsul” mənasına gəlir və uğur və ya dövri hərəkəti simvolizə edir.
ᛇ (Eihwaz): /ei/ “taxus” mənasına gəlir və davamlılıq və ya keçidlə əlaqələndirilir.
ᛈ (Perthro): /p/ “qismət, oyun” mənasına gəlir və sirr və ya qismətlə əlaqələndirilir.
ᛉ (Algiz): /z,r/ “müdafiə” mənasına gəlir və qorumayı simvolizə edir.
ᛊ (Sowilo): /s/ “günəş” mənasına gəlir və enerji və ya qələbəni simvolizə edir.
ᛏ (Tiwaz): /t/ “qələbə, ədalət” mənasına gəlir və cəsarət və ya hüquqla əlaqələndirilir.
ᛒ (Berkano): /b/ “qadın, doğum” mənasına gəlir və yenilənmə və ya başlanğıcları simvolizə edir.
ᛖ (Ehwaz): /e/ “at” mənasına gəlir və etibar və ya ortaqlıqla əlaqələndirilir.
ᛗ (Mannaz): /m/ “insan” mənasına gəlir və insanlıq və ya cəmiyyətlə əlaqələndirilir.
ᛚ (Laguz): /l/ “su, göl” mənasına gəlir və sezgi və ya axınla əlaqələndirilir.
ᛜ (Ingwaz): /ŋ/ “tanrı Ing” mənasına gəlir və böyümə və ya potensialla əlaqələndirilir.
ᛟ (Othala): /o/ “miras, ata yurdu” mənasına gəlir və miras və ya mənsubiyyətlə əlaqələndirilir.
ᛞ (Dagaz): /d/ “gün, aydınlıq” mənasına gəlir və fərqindəlik və ya aydınlanma ilə əlaqələndirilir.
Bu run simvollar, Vikinglər tərəfindən müxtəlif məqsədlərlə istifadə edilmişdir və hər biri xüsusi bir simvol daşıyır.

barbie ★ wiki | kino

+6567

Yarım saat əvvəl izlədiyim, çox zövq aldığım, həm çox güldüyüm həm də çox kövrəldiyim film.
Yeni çıxan filmlərin hər biri yeni bir şey öyrətmək üçün deyil də, daha çox fərqindəlik yaratmağa çalışdığını bilirik. Barbie filmidə bu sıraya aiddir.

---Spoiler---

Film başladığı anda ilk barbienin libasını görürük. Əslində həm məntiqli həm də biraz düşündürücü bir seçimdir deyə düşünürəm. Çünki mattel tərəfindən 1955-1964.illərdə almanyada istehsal olunan bild lillinin olmasını daha çox istəyərdim. Ya da ilk barbienin yanında olmasını. Çünki barbie oyuncağının məhz anası filmdə də deyildiyi kimi matteldir, ancaq Elliot və Ruth bild lillidən ilhamlanaraq o barbie'ni yaradıbdır.
Barbie adıda elə mattelin qızı bild lillidən yaranıbdır. Film boyu ssenarist mattelə xüsusi yer verməyi və elliotla ruth'a sətraltı atmacalarla yaxınlaşmağı yaxşı idi.
Aşağıdakı şəkil 15 oktyabr tarixində istanbulda yerləşən "oyuncak müzesi"ndə çəkdiyim şəkildir.

Sağda balaca olan bild lillidir soldaki isə ilk barbiedir. Barbie filmi başlayarkən soldakı barbienin sarışın halıyla başlayır.
Barbie hərgünün eyni keçməsindən məmnunkən bir gün səhər oyandığında ölümlə bağlı düşüncəsi olur. Növbəti gün isə pəncə üstü olan ayaq artıq düz yerə dəyir, narahatçılıq hissləriylə tanış olur. Bunun üçün barbie dünyasında qəribə adlandırılan barbienin yanına gedir. Orada əsl dünyaya dönməsini, onunla oynayan uşağl tapmalı olduğunu deyir qəribə barbie. Əlqərəz bu barbie real dünyaya kenlə bərabər gedir. Barbie insani hisslərlə tanış olarkən kendə ataerkil cəmiyyəti, kişilərin qadınlar üstündəki basqısını, bir sözlə dəxlisiz şeylər kəşf edir və bunu da barbie dünyasındakılara danışaraq kenlər dünyasının təməlini qoyur. Bizim barbie'sə insanlar kimi qarışıq düşüncələrin, hisslərin altında çabalamağa özünü toparlamağa və təkrar öz sahibiylə bərabər barbie dünyasına dönərək düzəlməyə hədəfləyir. Barbie dünyasına gələndə isə ken dünyasının olduğunu, barbielərin kenlərə pivə təklif etdiyini, kenlərin hakimlik qurduğunu görüb tipik barbie yıxıımasıyla ümidsizliyə qapılır. Bu zaman onun köməyinə onunla oynayan qadın gəlir.
Ən sonda hərşey düzəlir, barbie insan olmağı seçir və ginekoloq yanına müayinəyə gedir.

Əslində daha çox detallara enə bilərdim ancaq izləməyə dəyər film olduğu üçün təkcə oxuyaraq keçməyinizi tövsiyyə etmirəm.
İzlədiyim saytın linkini qoyuram ancaq birdə sinema zalında da izləməyə gedəcəyimi xüsusilə qeyd edirəm.
link link

S Ö Z A L T I