1. sadiq hidayət in 1937-ci ildə yayımlanmış, çox qısa, amma bir o qədər də qəliz əsəridir. bu əsəri həm üslubu, həm həcmi, həm demək istədikləri baxımından kafkanın çevrilmə si ilə eyniləşdirə bilərik. hidayətin özünün də ən sevdiyi yazarlardan biri olub kafka, amma əsərdəki kafkaesk hava absurddan daha çox sürreal təhkiyə ilə birləşir. nəyin gerçək, nəyin yuxu olduğunu bilmək olmur. yazarın istifadə etdiyi simvollar müxtəlif formalarda təkrarlanır və qarşımıza çıxır. oxucu 4-5 fərqli mövzunu vahid şəklə bu simvollarla birləşdirməyə çalışsa da mətnin içində azıb qalır. sadiq dünya ədəbiyyatına bu əsərlə keçmişdir. əsər o qədər möhtəşəmdir ki, bir müddət iranda qadağan olunmuşdur, buna baxmayaraq onlar da bu böyük dahinin önündə baş əyməyə məcbur olublar. insan psixologiyasının qarışıqlığı və həyatda düşdüyümüz müxtəlif çıxılmaz vəziyyətləri sanki bir barkoda sıxışdırıb, barkodu da yuxuymuş kimi görürük, elə bu anda kor bayquş imdadımıza çatır, çünki bu əsərdən çıxış yoxdur. dəfələrlə oxunmalıdır. ölkədə bu qədər farsca bilən insan olmasına rəğmən, hələ də tərcümə edilməməsi çox böyük ayıbdır.