1. ölkənin gömrük ərazisinin hüdudları, habelə sərbəst gömrük bölgəsinin və sərbəst anbarların perimetrləridir. dövlət sərhədinin gömrük sərhədinə uyğunluğu nisbi bölgüdür. belə ki, siyasi sərhəd ərazilərdən keçən müəyyən xətti zolaqdan, gömrük sərhədi isə idxal və ixrac mallarına, valyuta sərvətlərinə və s. faktiki nəzarəti həyata keçirən, digər tərəfdən isə lazımi hallarda malları gömrük vergilərinə cəlb edən, müxtəlif qayda və qanunlara nəzarət edən gömrük məntəqələri şəbəkəsindən ibarətdir. digər tərəfdən isə gömrük sərhədi siyasi sərhədə - dövlət sərhədinə uyğun gəlir. müasir baxımdan gömrük sərhədi ölkənin yalnız tarif sərhədi deyil, habelə valyuta sərhədi, həmin dövlətdə hakim olan sosial - iqtisadi strukturun sərhədidir. nəhayət, qısa mənada gömrük sərhədi sərhəd qoşunlarının, sərhəd nəzarət buraxılış məntəqələrinin (nbm) yerləşdiyi dövlət sərhədi sahəsində olan gömrük müəssisələri (məntəqələri) şəbəkəsindən ibarətdir. geniş mənada gömrük sərhədi ölkənin "iqtisadi sərhədi" - ticarət, valyuta və vergi sərhədidir.