sebastiao salgado

1. sebastião salgado 1944-cü ildə braziliyada dünyaya gəlmiş sosial sənədli fotoqraf və fotojurnalistdir. unicef-nin xoşməramlı səfiri olan s.salgado həyatı boyunca 100-dən çox ölkəyə səyahət etmiş və müəyyən layihələr çərçivəsində işləri ilə bizi tanış etmişdir. atasının istəyi ilə hüquq oxumağa başlasa da 1 il sonra iqtisad oxuyub və bu bölümdən məzun olmuşdur. tezliklə uşaqlıq sevgisi olan leila ilə həyatını birləşdirir. leila dizayner və memardır. salgado nə qədər iqtisadi sevsədə fotoqrafiyaya olan marağını gizlədə bilmir və uşaqlıq sevgisinin dəstəyi ilə parisə köçərək fotoqrafçı olaraq həyata başlayır.

yaşayan dahilərdən olan wim wenders bir gün qatıldığı sərgidə salgadonun işləri ilə tanış olur və diqqətini çəkən bir şəkli alır. lakin salgadonun həyatını ona maraqlı olduğu üçün görüşmək istəyir. görüşdən sonra dahi fotoqraf haqqında kino çəkmək qərarına gəlir və ıl sale della terra (2014) adlı sənədli film işıq üzünü görür. oskar-da keçən ilin "ən yaxşı sənədli film"-i nomasiyasında göstərilir.

filmi anlatmaq çox çətindir. izlədiyim ən yaxşı filmlərdən biridir. hətta earthling-dən sonra izlədiyim ən yaxşı 2-ci sənədli filmdir...filmi aşağıdakı şəkillərlə göstərməyə çalışacam...

--spoiler--

" efiopiya 1986, şəkildəki qız əlindəki uşaq və yanında uzanan həyat yoldaşıdır..qızın gözündə hiss etdiklərini anlamaq və bunları yazmaq çox çətindir..mən bacara bilmərəm..."
http://prnt.sc/dfzo9n

kuwait 1991, s.hüseyn 500-ə yaxın petrol ocağını atəşə vermişdi. yanğın o qədər şiddətli hal almışdı ki, 24 saat qaranlıq idi. yanğın söndükdən sonra belə torpağı sulamaq lazım idi. çünki torpaq həddindən artıq qızmışdı və yanğınlar yenidən başlaya bilirdi və hətta bəzən partlamalar belə olur. deyəsən mənimdə karlığımın başlanğıcı burdan başladı.

http://prnt.sc/dfzpfw

" bu uşaq yalnız idi. əlində gitarı ilə hara gedə biləcəyinə baxırdı. iti ilə digər insan qruplarının (bizim yaşadığımız əraziləri nəzərdə tutur) harda olacağını axtarırdı. "

http://prnt.sc/dfzpxr

" artıq hər şey məhv olmuşdu. müharibə hər şeyi dağıtmışdı. insanlar ölmüşdü, divarlar yıxılmışdı. hər şey yox dərəcəsində idi. o zamanlar bir bölgədən keçdim və kuwait-in şah ailələrindən olan bir yerin həyətindəki bu mənzərəni çəkə bildim. həmin yerdə cənnəti hiss elədim və insanların cənnəti necə də cəhənnəm edə biləcəyini anladım...heyvanlar tamamilə dəli vəziyyətdə idilər...əgər heyvanlar azad olsaydılar fəlakətdən ilk onlar qaçardı. amma , təəssüf ki, azad deyillər. "

http://prnt.sc/dfzqbk

"1994, rwanda xalq bir-birinə girmişdi. səbəbkarları izləyirdi. böyük bir insan köçü idi. yollar insanlarla dolu idi. həmin hadisələri görən ilk adamlardan idim. insanlar bütün hər şeyini (düşünə bilirsiz ? hər şeyini) velosipet ilə daşımağa çalışırdılar..." 1994 exodus adlı layihəsindən

http://prnt.sc/dfzqu7

bunlar rwanda-da gördüyüm ölü insanlar. onları bir təşkilat güllə-baran etmişdilər. o an anladım düşdüyüm vəziyyətin ciddiliyini. burada soyqırım yaşandığını ...sərhəd 150 km idi və insanlar sərhəddi keçməli idi. çoxu yaşamaq istəyirdi , qalsalar öləcəkdilər...150 km boyunca bir sürü ölmüş insan gördüm...

http://imgur.com/a/unhjm

"1995 yugoslavia , avropanın mərkəzi...ölkələr uzaq olsa da dəyişməyən tək şey - şiddət. şok edicidi. xorvatlar krajina adlı vilayətdən serblərin ayrılmaları için çox insanı öldürdülər. şiddət xəstəlik kimi yayılmışdı. ən bəyənmədiyim şey isə şiddətin insandan-insana keçməsi idi. bu insanlar şiddəti gördü..."

http://imgur.com/a/yxv66

"20 əsr avropasında bunların yaşanması nadir haldır. bizlər vəhşi heyvanlarıq, bizlər qorxunc insanlarıq, biz insanlar...bura latın amerikası, afrika deyil. bura avropadır..."

http://prnt.sc/dfztav

"1994, congo - rwanda dakı hadisələr genişlənmişdi. hutular məğlub olmuşdu və gedərək yaygınlaşırdı hadisələr. kongo-da insanlar qaçmağa başlayırdı. çünki hadisələr burada keçmişdi və biz burada 2 milyon insanın köçünü gördük. amma bu fəlakəti gətirdi çünki insanlarda "kolera" adlı xəstəlik yaranmışdı. bunun insanlar halsızlaşırdı və gündə 15-20 min insan ölürdü. bu tarixin sonu yoxdur...sonu olmayan bir tarixi yaşayırıq. "

http://prnt.sc/dfzto4

" efiopiya 1986 , inanclarına görə tanrı ilə görüşməli olan insanlar öldükdən sonra təmizlənməlidir. qəribədir su qıtlığı çəkən efiopeiyanın bu adət-ənənəyə sadiq qalması. hər insan öldüyündə dünyanında bir parçası ölür."

http://prnt.sc/dfztxs

"hər kəsin kökümüzün necə vəhşi olduğunu görməsi üçün bu şəkilləri görməsi gərəklidir. bu şəkildəki ata qızını ölülərin yanına gətirir...bir ata üçün bunun nə qədər təsir edici olduğunu bilirsiniz !? son dəfə söhbət edirdi qızı ilə...gec olsa da son dəfə onu nə qədər sevdiyini söyləyirdi...burdan ayrılanda xəstə idim...çox xəstə idim...amma keçici deyildi çünki xəstəliyim bədəndə deyildi ruhum xəstələnmişdi..."

http://prnt.sc/dfzudj

" bu şəkil yugoslavia müharibələri zamanı çəkilib və göründüyünüz uşaq canlıdır. arxasında ki insan isə bir neçə dəqiqə əvvəl yaşayırdı..."

http://prnt.sc/dfzv6u
həmin sərgidə yaşayan dahilərdən olan wim wenders-in gördüyü və aldığı şəkil budur. məhz bu şəkildən sonra rejissor və ssenarist fotoqraf ilə görüşmək qərarına gəlir. dediyinə görə şəkilə nə zaman baxsa ağlamaq hissi tuturdu.

http://prnt.sc/dfzxpl
bu şəkil salgado-dunun babasında qalan mirasıdır. 1994-cü ildən sonra ruanda hadisələrindən sonra geri qayıtmağa qərar alır bu dönəmdə babasının vəziyyəti yaxşı deyil. qayıdan vətəni braziliyada aclıq hökm sürür. babasının torpağında heç bir şey yoxdur. torpaq məhv olmuşdur, heyvanlar yoxa çıxmışdı. demək olar ki, vəhşi heyvanların hamısı buranı tərk etmişdi. həyat yoldaşı olan leila-nın təkidi və fantastik təklifi ilə ağac əkib terras qurmaq qərarına gəlir. və aşağıdakı şəkil həmin terrasın ağaç əkildikdən sonrakı halıdır. bu gün halında isə 2.5 milyondan çox ağac var. həyat geri qayıtdı, bütün vəhşi heyvanlar belə geri qayıtdı, bu terrasda jaguar belə var. bura artıq salgado-nun mülki deyil. salgadonun təkidi ilə bu ərazi dövlətə verilib və hamıya aid beynəlxalq park edilib. məhv olmuş hər hansı bir torpaq meşəyə çevrilə bilər.

http://prnt.sc/dfzy7c

--spoiler--

3. braziliyalı fotoqrafçı. ixtisasca iqtisadçı olmasına baxmayaraq 1973-cü ildən yalnız fotoqrafçılıqla məşğul olur. 2001-ci ildən bəri UNiCEF-in xoşməramlı səfiridir.

sebastiao salgado

Yalnız deyilsən!

Yalnız deyilsən!

Yalnız deyilsən!